Archivaris komt in Hulst niet terug
Bedrag voor uittreden
muziekschool doet
nóg pijn in Sluise raad
7
MERCATORMUSEUM EXPO LAND VAN WAAS
Schoondyck, Hulft
of Ostburg: je komt
veelvuldig
Zeeuws-
Vlaanderen tegen
op oude kaarten van
het Land van Waas.
Het Mercator-
museum in
Sint-Niklaas wijdt er
een hele
tentoonstelling aan.
f h h eel de geschiede-
M nis kun je vertel-
I len aan de hand
I van kaarten', laat
I Greet Polfliet van
het Mercatormuseum zien tijdens
een rondleiding. Zij stelde de ten
toonstelling 'Het Land van Waas
in oude kaarten II' samen. Voor
de tijdelijke expositie zijn veertig
bijzondere kaarten uitgezocht. Ge
drukt, handgeschreven of uit
kaartboeken. Die richten zich op
het Waasland in Oost-Vlaanderen
en daardoor ook het Zeeuws-
Vlaamse grensgebied.
De kaarten komen uit het ar
chief van De Koninklijke Oud
heidkundige Kring van het Land
van Waas. Het aantal is slechts een
fractie, er zijn in totaal zo'n 700
papieren schatten in bezit van de
Oudheidkundige Kring. Die ver
zamelt al heel lang kaarten van het
gebied. ,,Sinds haar ontstaan in de
tweede helft van de negentiende
eeuw", vertelt Polfliet. De oudste
tentoongestelde kaart komt uit
1544, uit het boek Cosmographia
van de Duitse wetenschapper Se
bastian Münster. De tekst, die gaat
over de geografie van de zestiende
eeuw, wordt geïllustreerd met
kaarten, gemaakt uit houtsnedes.
,,Het Land van Waas komt er dan
al op voor."
Cartografen
De kaarten zijn afkomstig van ver
schillende cartografen, onder wie
Mercator. Het museum is zelfs ver
noemd naar de beroemde carto
graaf Gerard De Cremer, oftewel
Mercator: veel cartografen hadden
een Latijnse alias. Mercator intro-
duceerde het begrip 'atlas' als een
samenhangende verzameling van
kaarten en kwam zelf uit het
Waasland. ,,Uit Rupelmonde, hij is
dus 'van ons'", zegt Polfliet met
een knipoog. In de vaste collectie
is de hele geschiedenis van de car
tografie voor, tijdens en na Merca
tor te zien.
De kaarten krijgen
zo weinig mogelijk
licht en we bergen
ze liefst uitgelijst op
De tijdelijke expositie laat in
chronologische volgorde zien hoe
het Waasland en Zeeuws-Vlaan-
deren veranderen door de jaren
heen. Door de werking van het
water en inpolderingen, maar ook
door onder meer de Tachtigjarige
Oorlog. Op een prent is de inname
van Hulst op 18 augustus 1596 te
zien, door de troepen van Albrecht
van Oostenrijk. Naast de geschie
denis van de streek, zijn veel kaar
ten kunstwerken op zich. Zo zijn
sommige kaarten met de hand in
gekleurd en verfraaid met tekenin
gen waar je naar blijft kijken, zoge
noemde cartouches. Op een kaart
van Jacob van Deventer, uit een at
las van Abraham Ortelius van on
geveer 1584, staat de koning van de
zee afgebeeld. Die vaart op een
zeemonster en draagt het wapen
schild van Zeeland. Op de kaarten
wordt héél goed gepast: ,,De kaar
ten krijgen zo weinig mogelijk
licht, er is een stabiel vochtklimaat
en we bergen ze liefst uitgelijst op.
Bij het inlijsten worden er zuur
vrije passe partouts gebruikt."
De gemeentearchivaris van Hulst
gaat dit jaar met pensioen. De frac
tie van HulstPlus stelde daarom
onlangs vragen over de gemeente
lijke archiefbewaarplaats en wilde
weten wanneer er een nieuwe ar
chivaris wordt benoemd. Dat gaat
niet gebeuren, Hulst vult dat an
ders in. „Vroeger moest de rol van
archivaris worden toebedeeld aan
één iemand. Maar het digitale ar
chief brengt veranderingen met
zich mee. Een nieuwe wet geeft
meer mogelijkheden", zegt een
woordvoerster van de gemeente.
Informatie moet onder meer tij
dig, volledig en goed toegankelijk
zijn om te voldoen aan wet- en re-
De taken worden
herverdeeld over
meerdere mensen
gelgeving. Daar is niet per se de in
zet van één archivaris voor nodig.
,,De taken worden herverdeeld
over meerdere mensen."
Het beheer van de archiefbe
waarplaats, waar zowel het papie-
ren als het digitale archief onder
valt, gaat officieel naar de gemeen
tesecretaris. Die delegeert dat ver
volgens naar het afdelingshoofd
Publieke Dienstverlening. Het
daadwerkelijke werk blijft in han
den van de twee archiefmedewer
kers, die nu ook al in dienst zijn.
Verder blijven er vrijwilligers ac
tief. Die worden ondersteund door
een beheerder van het archief. Dat
is een nieuwe functie. ,,Daar komt
binnenkort een vacature voor."
Hulst heropende eind 2014 het
vernieuwde archief, in het stad
huis. De gemeente Sluis her
opende in 2015 de archiefbewaar
plaats en heeft een gemeentear
chivaris. De gemeente Terneuzen
heeft haar archief ondergebracht
bij het Zeeuws Archief in Middel
burg.
SLUIS Ja, het is een fors bedrag dat
de gemeente Sluis betaalt voor het
stoppen met de Zeeuwse Muziek
school. Een alternatief ziet de ge
meenteraad echter niet. En dus gaat
die akkoord met het betalen van
560.000 euro voor de uittreding.
De kwestie duurt al een paar jaar.
Sluis trok twee jaar geleden de deur
van de muziekschool achter zich
dicht, omdat steeds meer kinderen
muziekles in Vlaanderen volgen.
Sluis wilde daar ruim twee ton voor
betalen, de Zeeuwse Muziekschool
vroeg dik zeven ton. Uiteindelijk
moet de gemeente ruim 5,5 ton af
tikken. Ook Vlissingen stapte er uit
en betaalt bijna twee ton meer.
,,Het is nog steeds een belachelijk
hoog bedrag", zei PvdA'er Joyce
Kramer gisteren tijdens een com
missievergadering. ,,Daar hadden
we ook een paar jaar muziekles voor
kunnen hebben."
Lering
Leen Kamphuis (CDA) en VVD'er
Raoul du Fossé sloten zich daar bij
aan. Lia Flikweert van Onafhanke
lijk West hoopt dat Sluis er lering
uit trekt. Als de gemeente ergens
instapt, moeten de consequenties
duidelijk zijn wanneer Sluis daar la
ter mee stopt, vindt ze.
woensdag 19 februari 2020
VL
'Kaarten vertellen de geschiedenis'
Sophie Stockman
Sint-Niklaas
Greet Polfliet bij de tijdelijke
tentoonstelling met kaarten uit
de regio Vlaanderen en Zeeland.
Een kaart uit de tentoonstel
ling. FOTO'S ANNE HANA
- Greet Polfliet, Mercatormuseum
De expositie is nog te zien tot en
met 6 september 2020 in het
Mercatormuseum, Zamanstraat
49D in Sint-Niklaas. Open: di tot
en met vrij van 13.30 tot 17.00
uur, za van 13.00 tot 17.00 uur
en zo van 11.00 tot 17.00 uur.
Toegang kost 6 euro.
Hulst neemt afscheid van de
gemeentearchivaris, voorgoed.
Als de huidige archivaris met
pensioen gaat, worden de
werkzaamheden verdeeld over
een team.
Sophie Stockman
Hulst
-woordvoerster gemeente
