Nederlands 'nee'
tegen twee miljard
meer EU-afdracht
'Rusland niet achter
MH17-ontslagen'
NIEUWS 13
Aanklagers weg wegens grote hervormingen
Komende donderdag komen mi
nister-president Mark Rutte en an
dere Europese regeringsleiders in
Brussel bijeen voor een meerdaagse
top over de Europese meerjarenbe
groting. Nederland verzet zich tot
dusver hevig tegen verhoging van
het EU-budget en trekt daarin sa
men op met Oostenrijk, Denemar
ken en Zweden. Het kwartet wordt
ook wel 'de vrekkige vier' genoemd.
Zij staan lijnrecht tegenover een
grote groep landen die juist een rui
mere begroting willen.
Michel, voormalig premier van
België, probeert de lidstaten op één
lijn te krijgen. Volgens Blok is diens
voorstel echter 'niet de weg naar
overeenstemming'. Michel
suggereert weliswaar in
totaal 40 miljard euro
minder uit te geven dan
de Europese Commissie
in 2018 nog voorstelde,
maar het totaalplafond
van 1095 miljard euro, ver
spreid over zeven jaar, ligt
nog altijd ruim boven het door Ne
derland gewenste maximum. Of
iets technischer: waar Michel aan
stuurt op een begroting die gelijk is
aan 1,074 procent van het totale
bruto nationale inkomen van alle
EU-landen bij elkaar, vindt Neder
land 1 procent genoeg.
'Duidelijk is dat het voorstel ver
afligt van de Nederlandse inzet om
een afdrachtenstijging te vermij
den', schrijft Blok (foto). Nederland
wil niet alleen dat de omvang van
de EU-begroting lager is dan nu op
tafel ligt, maar wil ook dat Neder
land - net als nu het geval is - een
'substantiële permanente korting'
krijgt. Pas dan kan tot een 'voor het
kabinet acceptabel resultaat' wor
den gekomen, aldus Blok.
In het oorspronkelijke voorstel
van de Europese Commissie zou
Nederland zijn korting van een
slordige miljard euro per jaar hele
maal verliezen. Samen met een ho
ger totaalbudget zou de Neder
landse afdracht vanaf 2026 daardoor
met bijna drie miljard euro per jaar
zou stijgen. Dat is een relatief forse
toename: dit jaar rekent Nederland
bijvoorbeeld op een EU-afdracht
van 5,6 miljard euro op basis van
het bruto nationaal inkomen. De
korting zit daar al in verwerkt. Daar
komen nog btw-afdrachten (556
miljoen) en af te dragen invoer
rechten (3,3 miljard euro) bovenop.
Vrekkige vier
Michel komt de 'vrekkige vier'
slechts gedeeltelijk tegemoet. In
zijn voorstel staat dat de korting
stapsgewijs wordt afgebouwd,
maar hij geeft niet precies aan hoe.
Daar zit dus onderhandelings
ruimte. Ook zou Nederland - net
als andere EU-landen - een groter
deel van de inningskosten van Eu
ropese invoerrechten mogen
houden. Doordat veel goe
deren de EU binnenko
men via de Rotterdamse
haven en luchthaven
Schiphol, profiteert ons
land bovengemiddeld
van die regeling: in 2020
zijn deze inkomsten bijvoor
beeld geraamd op 671 miljoen. De
Commissie wilde dit tarief verla
gen van 20 naar 10 procent, wat neer
zou komen op een verlies van ruim
300 miljoen euro. Michel houdt het
nu op 12,5 procent.
Blok hamert er bij zijn Europese
collega's op dat het uitgavenplafond
van de EU verder omlaag moet en
dat de lasten 'eerlijk' moeten wor
den verdeeld. ,,Een permanente
correctie op de afdrachten is hier
voor de meest eenvoudige en trans
parante oplossing", aldus Blok.
De officieren zijn het slachtoffer
van een grote hervorming binnen
het Openbaar Ministerie in
Oekraïne. Onder de vlag van cor
ruptiebestrijding werden bij het
landelijk parket ruim 700 van de
1300 officieren ontslagen. De her
vorming was een van de beloften
van president Zelensky toen hij in
mei vorig jaar aan de macht kwam.
Onder de 700 ontslagen mede
werkers zaten vijf van de zes
'MH17-officieren'. ,,Het is een
zware slag voor het onderzoek, het
duurt zeker een jaar voordat opvol
gers zijn ingelezen in het dossier",
zegt een van de officieren tegen
NRC.
De zesde onderzoeker, Oleh Pe-
resada, mag zich geen officier van
justitie meer noemen, maar is nog
wel in dienst en werkt nog aan het
onderzoek. Peresada maakte ook,
samen met Nederlandse officieren
van justitie, deel uit van het Joint
Investigation Team, waarin de vijf
betrokken landen onderzoek doen
naar het neerschieten van MH17.
Garantie
Volgens het OM is Nederland op
de hoogte gebracht van de wisse
lingen. Hoofdofficier Fred Wester-
beke, de onderzoeksleider van het
JIT, is daarna voor overleg naar
Kiev gereisd. Hij heeft de garantie
gekregen dat de uit zijn functie ge
zette aanklager Oleh Peresada ver
bonden blijft aan het JIT.
MH17 werd in 2014 neergescho
ten boven oost-Oekraïne. Volgens
Justitie is dat gebeurd door een
Russische BUK-raket, die werd af-
geschoten vanuit door pro-Russi
sche rebellen gecontroleerd ge
bied. De vier verdachten die vanaf
9 maart terechtstaan in Nederland,
werden onder meer achterhaald
via door de Oekraïense geheime
dienst afgeluisterde telefoonge
sprekken. De dossiers voor die za
ken zijn afgerond, informatie van
uit de Oekraïne is al binnen en ge
controleerd. De behandeling in de
rechtbank in maart zal door Ne
derlandse officieren worden ge-
Moskou heeft op
meer manieren het
MH17 onderzoek
willen ondermijnen
daan. Oleksi Melnyk, MH17-des-
kundige van de Razoemkov-denk-
tank in Kiev, denkt niet dat het
ontslag van de zes officieren grote
impact zal hebben op het lopende
onderzoek. Ook vermoedt hij geen
opzet achter het moment van het
ontslag, vlak voor het proces.
In Oekraïne zien tegenstanders
president Volodymyr Zelensky als
pro-Russisch, die te veel tegemoet
komt aan de verlangens van het
Kremlin. Zo willigde hij in sep
tember 2019 de eis van Moskou in
om MHi7-verdachte Vladimir Tse-
mach te laten gaan, zodat een ge-
vangenenruil met Rusland kon
slagen.
Vertrekken
Tsemach zat gevangen in Kiev,
maar kon vrijelijk naar Moskou
vertrekken en was enkele dagen
later weer terug in de zogeheten
volksrepubliek Donetsk. Melnyk:
,,Moskou heeft op meer manieren
geprobeerd het MH17-onderzoek
te ondermijnen, tot nu toe met
weinig succes. Wat mij meer zor
gen baart, is de houding van het
Westen tegenover Rusland. Een
aantal leiders verandert zijn posi
tie ten aanzien van Rusland radi
caal en toont flexibiliteit om de re
laties met Moskou te verbeteren.''
In Nederland leefde vooral de
vrees dat MH17 geen prioriteit
meer zou hebben in Oekraïene. De
Oekraïense politicoloog Volody-
myr gelooft niet dat het ontslag
van de vijf officieren te maken
heeft met een geste van Zelensky
aan Rusland. ,,Het is niet verbon
den met Rusland, Zelensky doet
geen unilaterale concessies aan
Rusland en geen concessies om
trent MH17.''
YAOUNDÉ
Leger Kameroen:
22 doden zijn 'ongelukje'
Het leger van Kameroen noemt
het bloedbad dat vrijdag in het
dorp Ntumbo werd aangericht,
een 'ongelukje'. Bij de aanval
kwamen volgens de Verenigde
Naties 22 mensen om het leven,
onder wie veertien kinderen.
Het leger en een rebellengroep
geven elkaar de schuld. Volgens
het leger kwamen de mensen
om het leven toen brandstof
tanks ontploften tijdens een
vuurgevecht tussen de militie
leden en de militairen. De men
sen zouden dicht bij die tanks
hebben gestaan tijdens de ex
plosie. Rebellen strijden in Ka
meroen voor onafhankelijkheid.
Terreurcel was
geïnfiltreerd
Smeltwater gaat
in de verkoop
Nieuwe missie
EU bij Libië
dinsdag 18 februari 2020
GO
Het kabinet verzet zich tegen
het nieuwe EU-begrotingsvoor-
stel dat voorzitter Charles
Michel van de Europese Raad op
tafel heeft gelegd. Voor Neder
land zou het compromis neer
komen op een verhoging van de
afdracht aan de EU met twee
miljard euro, schrijft minister
Stef Blok van Buitenlandse
Zaken aan de Tweede Kamer.
Dat is niet acceptabel, stelt hij.
Laurens Kok
Den Haag
Vijf van de zes officieren van
justitie die zich in Oekraïne be
zighielden met het onderzoek
naar het neerschieten van
vlucht MH17, zijn ontslagen.
Wat houdt dat in voor het grote
MH17-proces dat over drie
weken in Nederland begint?
Joost Bosman
Cyril Rosman
Kiev/Rotterdam
—Oleksi Melnyk,
MH17-deskundige
Berging van MH17-wrakstukken in Oekraïne. foto reuters
HERDENKING
Nabestaanden van de bemanning van vlucht PS 752
wonen in de Oekraïense hoofdstad Kiev een herdenking
bij. Het vliegtuig werd op 8 januari door Iran voor vijande
lijk aangezien en neergehaald. Alle 176 inzittenden kwa
men om, onder wie elf Oekraïners. foto reuters
KARLSRUHE
Een van de leden van
de vrijdag opgerolde
terreurcel in Duitsland
was een informant
van de politie. Twaalf
mannen zouden van
plan zijn geweest aan
slagen te plegen op
moskeeën, migranten
en politici. Het ontke
tenen van een burger
oorlog zou het uitein
delijke doel zijn ge
weest van de leider
van de groep, Werner
S. (53). De informant
was de enige die niet
werd gearresteerd.
NUUK
Groenland gaat smelt
water exporteren. Het
eiland heeft er te veel
van en de rest van de
wereld krijgt juist
steeds meer dorst,
stelt de minister van
Energie. Smeltwater is
ook heel zuiver.
BRUSSEL
Er komt een nieuwe
EU-missie inclusief
schepen om toezicht
te houden op het VN-
wapenembargo tegen
Libië. Daarover heb
ben de EU-ministers
van Buitenlandse Za
ken in Brussel een
principeakkoord be
reikt. Er is geen steun
om weer schepen in
te zetten voor Opera
tie Sophia, de huidige
EU-missie tegen men
sen- en wapensmok
kel in de Middellandse
Zee.
