Ceta-debat:
Kaag trekt
ChristenUnie
over de streep
Oad
8 NIEUWS
KORTING
BOMBRIEVEN CRYPTOLOSGELD
De afzender van elf bombrieven wil bitcoins zien. Veel
afpersers doen alleen zaken in digitale munten, maar ze zijn
niet meer onaantastbaar voor politie en justitie.
Kaag zei gisteren aan de slag te gaan
met de 'stevige waarborgen' die
de kleinste regeringspartijeiste.
Daarmee toonde ChristenUnie
Kamerlid Joël Voordewind zich
tevreden, bleek tijdens het ruim
vijftien uur durende Kamerdebat
over Ceta, dat over twee dagen werd
uitgesmeerd. Voordewind wil on
der andere dat Canadese bedrijven
met een certificaat kunnen aan
tonen dat hun producten niet zijn
geproduceerd met gebruik van pes
ticiden die in de EU verboden zijn.
Daarnaast wil hij een fonds voor
kringlooplandbouw; dat komt er
per 1 mei, beloofde Kaag.
Dierenwelzijn
De coalitie en oud-VVD'er Wybren
van Haga vinden het handelsver
drag goed voor de economie en de
handel, maar de rest van de Tweede
Kamer is tegen Ceta. Volgens de
linkse oppositie is er in het han
delsverdrag te weinig aandacht
voor klimaat, duurzaamheid, die
renwelzijn en mensenrechten, en
zijn de Canadese standaarden daar
voor veel lager dan die van de EU.
De rechtse oppositie vindt het ver
drag ondemocratisch en onrecht
vaardig, onder meer voor Neder
landse boeren. Door de grote tegen
stand is een meerderheid in de
Eerste Kamer nog niet in zicht.
Tegen het einde van het debat
deed minister van Buitenlandse
Zaken Stef Blok nog een moreel
appel op de Kamer. Afwijzing van
het verdrag zou volgens de VVD'er
grote gevolgen hebben voor de po
sitie en geloofwaardigheid van ons
land op het wereldtoneel.
Door Ceta worden handelsbar
rières tussen de EU en Canada ge
slecht. Ook komen er afspraken
over criteria waaraan producten in
Canada en de EU moeten voldoen.
Zo moet bijvoorbeeld worden voor
komen dat chloorkippen en chloor-
koeien in de Nederlandse winkels
belanden.
Daarnaast staan in het verdrag
juridische afspraken over hoe de EU
en Canada omgaan met geschillen.
Daarvoor is een speciale 'rechtbank'
in het leven geroepen voor inves
teerders die zich benadeeld voelen.
Tegenstanders van deze ICS vinden
dat ook organisaties en vakbonden
daar moeten kunnen aankloppen,
en vrezen schadeclaims. Minister
Kaag wees erop dat nog nooit een
formele claim tegen Nederland is
ingediend. ,,Juist door Ceta worden
de drempels daarvoor verhoogd.''
GRATIS REIS-
PORTEMONNEE
Waar zijn de tijden dat
rechercheurs losgeld
alleen maar hoefden te
nummeren en te wach
ten tot het werd uitge
geven? Afperser Ferdi Elsas, de ontvoerder
en moordenaar van Gerrit Jan Heijn, kon zo
eind jaren 80 uiteindelijk worden gepakt,
toen hij met een 'besmet' briefje van 250
wilde betalen bij de slijter.
Afpersers willen nu digitale munten.
Bitcoins. Recent nog moest de universiteit
Maastricht 30 bitcoins (200.000 euro) afre
kenen, omdat een hacker alle computers
had platgelegd. Maar ook de Jumbo-afperser
vroeg in 2015 om 2000 bitcoins (destijds
400.000 euro). En nu wil ook de afzender
van de bombrieven een onbekend aantal
hebben, werd woensdag duidelijk.
De cryptomunt is razend populair onder
afpersers en andere criminelen. Bij het
Team High Tech Crime van de Dienst
Landelijke Recherche begrijpen ze dat wel.
,,Ze kunnen achter hun computer blijven
zitten en hoeven niet fysiek een tas met
geld op te halen'', zegt teamleider Marijn
Schuurbiers. ,,Er is ook geen bank die een
eenmaal gemaakte transactie kan tegen
houden of terugdraaien.''
Zodra slachtoffers bitcoins overmaken,
voelen de daders zich al snel de winnaar.
Helemaal omdat het voor de politie bijzon
der lastig is om zo kort na een transactie
achter hun identiteit te komen. Maar of een
afperser veel heeft aan zijn digitale schat, is
nog maar zeer de vraag. Zolang hij er niets
mee doet, is hij moeilijk te vinden. Maar
zodra iemand een digitale munt wil omzet
ten in echt geld, moet die persoon zijn
identiteit prijsgeven.
Software
,,Veel criminelen veronderstellen dat bit-
coins anoniem zijn, maar dat is dus relatief.
De transactie blijft voor ons bovendien altijd
te volgen en we hebben steeds betere soft
ware om dat te doen. Vroeg of laat kunnen
we altijd bij de afperser uitkomen.''
Natuurlijk, erkent Schuurbiers, zullen
criminelen altijd proberen slimmer te zijn
dan de rechercheurs. Zo was het in de afge
lopen jaren populair om bijvoorbeeld bit-
coins op te knippen in heel kleine stukjes
en die te vermengen met andere bitcoins,
waarmee criminelen hun transactiege
schiedenis willen verhullen. ,,Maar afgelo-
Uitein
delijk
komen
we er
altijd
achter
hoe iets
werkt en
keert de
techniek
zich
tegen
de crimi
nelen
pen jaar zijn we er samen met de Fiod in ge
slaagd zo'n 'mixer' te vinden en offline te
halen en hebben we veel van de gehusselde
transacties ontcijferd. Uiteindelijk komen
we er altijd achter hoe iets werkt en keert
de techniek zich tegen de criminelen.''
Toch is slimme opsporing alleen niet
genoeg om de internetcriminelen aan te
pakken. De Europese Unie roept al langer
om strengere regels voor cryptovaluta. De
ministers van Financiën besloten vorig
najaar dat er gemeenschappelijke regels
moeten komen om toezicht te kunnen
houden op digitale betaalmiddelen.
Registreren
Nederland heeft al wel de eerste stap gezet
om witwassen en financiering van terro
risme tegen te gaan. In december stemde de
Tweede Kamer in met een wetsvoorstel dat
strengere regels oplegt aan bijvoorbeeld
notarissen, makelaars, geldwisselkantoren
en casino's om ongebruikelijke transacties
te melden. Wisselkantoren van cryptova-
luta moeten zich voortaan registreren bij
toezichthouder De Nederlandsche Bank.
Hoewel de Eerste Kamer nog moet instem
men, leidde de geplande registratie ertoe
dat vorige maand de bitcoinoptiebeurs De
rebit besloot uit Nederland te vertrekken.
De Nederlandse politiek is verdeeld over
hoever nieuwe regels moeten gaan. Oppo
sitiepartij PvdA roept al langer dat er moet
worden ingegrepen. ,,Cryptovaluta worden
volop gebruikt door criminelen", zegt Ka
merlid Henk Nijboer. „Doordat je er ano
niem in kunt handelen, blijf je als crimineel
lekker onder de radar. Als we ervoor zorgen
dat je bitcoins niet meer kunt inwisselen
voor echt geld, nemen we criminelen een
wapen uit handen.''
Nijboer trekt een vergelijking met het
biljet van 500 euro. ,,Daar zijn we ook mee
gestopt, omdat het vooral door criminelen
werd gebruikt. In Zuid-Amerika waren
meer van die briefjes in omloop dan in
Europa. Voor grote drugstransacties had je
minder briefjes van 500 euro nodig dan
100 dollarbiljetten.''
Aan de andere kant staat regeringspartij
D66. Kamerlid Kees Verhoeven vindt dat
we 'te makkelijk zeggen dat dit de valuta
van de onderwereld is'. ,,We verbieden ook
geen auto's omdat criminelen die gebruiken
om voor de politie te vluchten. We moeten
uitkijken dat we niet doorschieten. De
technologie achter bitcoins is waardevol.
Wel denk ik dat het goed is als er meer
inzicht komt in transacties met digitale
valuta. Nu is er onvoldoende toezicht.''
vrijdag 14 februari 2020
GO
Minister Sigrid Kaag van Buiten
landse Handel komt tegemoet
aan de zorgen van de Christen
Unie over Ceta. Het handelsver
drag tussen de Europese Unie
en Canada kan daardoor reke
nen op een meerderheid in de
Tweede Kamer.
Hanneke Keultjes
Den Haag
Minister Sigrid Kaag. foto anp
ChristenUnie-Kamerlid Joël
Voordewind. foto anp
per boeking
per persoon
Boek t/m 2 maart
AL MEER DAN 350 GEGARANDEERDE VERTREKDATA
Boek nu op oad.nl, bel 0547 28 44 88 of ga naar uw reisadviseur SS vp?®
Actievoorwaarden: zie oad.nlA«x>rwaarden
Crimineel met
'anonieme'
bitcoins krijgt het
steeds moeilijker
Raymond Boere
Hans van Soest
Den Haag
-Marijn
Schuurbiers,
Team High
Tech Crime
