bron van het coronavirus
19
Mogelijk heeft
iemand een
besmette
vleermuis op
bij het officiële verhaal dat de
Wuhan Huanan Groothandels
Zeevruchtenmarkt de enige bron
van het coronavirus was. Het al
lereerste ziektegeval dateerde al
van i december - drie weken
voordat officieel alarm werd ge
slagen - en had niets te maken
met de markt die pas op 1 januari
werd gesloten. Van de 41 volgende
gevallen hadden er 29 wel een di
recte band met de markt. Mogelijk
heeft iemand van een besmette
vleermuis gegeten of is een dier
geconsumeerd dat was gebeten
door zo'n besmette vleermuis.
Vergrootglas
De wereld volgt alles met de no
dige scepsis. Vanwege de mon
diale gezondheidsrisco's ligt de
Chinese aanpak van de Wu Flu
onder een vergrootglas. Vandaar
ook die ongekende maatregelen
om 30 miljoen mensen stadsar
rest te geven. Misschien had de
hele crisis voorkomen kunnen
worden. Lokale bestuurders zou
den hebben geaarzeld slecht
nieuws naar buiten te brengen
omdat Wuhan een voorbeeldstad
is waar president Xi Jinping hoge
verwachtingen van heeft. Men
was weliswaar alerter dan bij de
vorige epidemie, maar het blijft
pijnlijk dat de eerste officiële be
vestigingen van het coronavirus
uit Japan en Thailand kwamen.
In de Chinese sociale media
klinkt dat het maar eens afgelo
pen moet zijn met 'vismarkten'
waar alle soorten wild voorhan
den zijn. De Chinese hashtag
'steun het verbod van markten
met wilde dieren' is inmiddels al
zo'n 300 miljoen keer gedeeld. De
hashtag 'Wilde dieren zijn de
bron van het nieuwe coronavirus'
is al een miljard keer verspreid.
Toch zal de consumptie van
wild moeilijk in te dammen zijn.
Kenners leggen uit dat het nu
eenmaal hoort bij de Chinese cul
tuur. Er zit ook veel bijgeloof aan
vast. Chinezen eten ook graag
vleermuis omdat het Chinese
woord voor vleermuis ('bianfu')
voor een deel hetzelfde klinkt als
'fu' (vertaling: 'gezondheid'). Of
wel: wie vleermuis eet blijft ge
zond.
Maar het omgekeerde lijkt nu
het geval want vleermuizen zijn
bij beide epidemieën hoofdver
dachte. Ook wordt in China ver
ondersteld dat het consumeren
van wilde dieren per definitie ge
zonder is dan van tamme dieren
en worden er gunstige nevenef
fecten aan toegeschreven, inclu
sief een grotere potentie bij man
nen. Dat soort kolder leidt tot ste
vige uithalen naar mensen die dat
soort bijgeloof verdedigen. 'Wild
eten is prima zolang je ons maar
behoedt en eraan denkt dat je je
zelf direct daarna van kant maakt',
aldus een reactie.
bevers, stekelvarkens, vossen,
marmotten, dassen, vleermuizen,
ratten, herten, cavia's, slangen, ot
ters, schubdieren, ezels, honden,
dromedarissen, kamelen en loe-
wak of koffierat (uit de familie
van de civetkatten) in de aanbie
ding. Met twee soorten is ten
minste voorzichtigheid geboden.
Volgens onderzoek liggen kame
len zo goed als zeker aan de oor
sprong van het Mers-virus dat
acht jaar geleden in het hele Mid
den-Oosten 250 mensen besmette
en 93 dodelijke slachtoffers
maakte. Ook de civetkat is ver
dacht. Civetkatten zijn gewoon
online te koop in China, voor on
geveer 200 euro per dier. Dezelfde
'loewaks' die zeventien jaar gele
den geleden dus als de overdra
gers van het van vleermuizen af
komstige dodelijke Sars-virus
werden aangemerkt. ,,De markt
van Wuhan had een reputatie
omdat er ongewone soorten wer
den verkocht. Dus niemand kijkt
ervan op dat het virus van zo'n
dier is gekomen'', zegt een leraar
Engels die er in de buurt woont in
Time Magazine. Vanwege de ge
voeligheid wil hij anoniem blij
ven. De Chinese autoriteiten heb
ben al acht mensen gearresteerd
wegens het verspreiden van nep-
nieuws over de epidemie.
Overigens zet een groep Chi
nese wetenschappers in het laat
ste nummer van het medische
tijdschrift The Lancet vraagtekens
land waar de president het be
strijden van corruptie tot priori
teit heeft verheven. Los van het
coronavirus kampt China ook nog
altijd met de gevolgen van de
Afrikaanse varkenspest, de dier
ziekte waardoor een slordige 400
miljoen dieren in grote haast
moesten worden geslacht. Hoe
dat precies is gebeurd en of al het
besmette vlees daadwerkelijk is
vernietigd is de vraag. Ondanks
het gebrek aan varkensvlees zijn
er alternatieven genoeg op de
markt van Wuhan, waar 110 ver
schillende soorten 'slachtvee' zijn
geteld. Daar waren onder meer
dige reacties op de Wu Flu-on-
rust. Op sociale media lees je veel
kritiek op slecht gecontroleerde
markten zoals die van Wuhan.
Ook zou de overheid onvol
doende lering hebben getrokken
uit wat er met Sars gebeurde. Naar
verluidt vond op de markt van
Huanan vorig jaar een controle
plaats. Daar werden levende kik
kers, slangen en egels gezien,
maar alle verkopers hadden een
vergunning. Van de meer curi
euze aanbiedingen die op foto's in
de sociale media de ronde doen,
wordt geen melding gemaakt.
Het is gevoelige materie in een
GO ZATERDAG 1 FEBRUARI 2020
de hele wereld buikpijn
De markt van Wuhan is hermetisch afgesloten. Ook hebben de autoriteiten de boel grondig ontsmet.
FOTO REUTERS
Ratten, zangvogels
(boven) en versge-
slachte kippen.
FOTO'S GETTY