II
Friese boeren pionieren met afvalzwendel
10 NIEUWS
'Dikke bak voor rijke stinkerds, ook nog subsidie én de beste parkeerplek'
Het is Elon Musk gelukt, Tesla is winstgevend
geworden en op de beurs is alleen concurrent
Toyota waardevoller. Maar de weerstand tegen zijn
elektrische auto blijft groot. Ook op straat.
druk. We moeten allemaal 100 gaan
rijden vanwege de stikstof. Met oude
diesels mag je de binnensteden niet
meer in. Maar de Tesla wordt wél als
milieuvriendelijk gezien, die mag
wel. Daar ga je je dan tegen afzetten.''
Bovendien is de auto als status
symbool in het geding. Met een Tesla
kun je voor de dag komen: sexy, snel
en schoon. Maar onbetaalbaar voor
de particulier die nu de blits maakt
in een tweedehands Audi of BMW.
Tertoolen: ,,En de goedkopere elek
trische auto's die misschien wel te
betalen zijn, zijn toch een beetje lul
lige auto's.''
Autojournalist Niek Schenk: ,,Tes-
la-fans stellen zich óók erg provoce
rend op. Ze doen of Tesla het nieuwe
heiligdom is met Elon Musk als de
messias die het bij het rechte eind
heeft. Andere autofabrikanten wor
den voor gek verklaard alsof hun mo
dellen achterhaald en uit de tijd zijn.
Tegenstanders van Tesla reageren
daar weer extra fel op. Actie is reactie.
De discussie gaat er ook over of je ge
looft in elektrisch rijden.''
Het is meer dan
jaloezie. De auto is hét
symbool van vrijheid
,,De felheid over en weer heeft ook
te maken met de topman van Tesla,
Elon Musk", vindt Schenk. „Hij
maakt andere technieken belachelijk.
De fuel cell - de brandstofcel van wa
terstofauto's - noemt hij bijvoor
beeld defool cell. Dan krijg je na
tuurlijk een tegenbeweging. Dat
neemt niet weg dat hij de com
plete autowereld die niet
geloofde in elek
trisch, heeft laten
zien hoe je een
elektrische auto
maakt. Hij
hoort thuis in
het rijtje
met iconen
als Henri
Ford.''
een belangrijke reden voor de Tesla-
haat. Die klotelaadpalen! In onze
straat gaan er parkeerplaatsen weg
voor de auto's van die rijke stin
kerds", zegt Vincent Everts van de
Vereniging Elektrische Rijders en
zelf ook in het bezit van een Tesla.
Pesterijtjes zijn het gevolg. Tesla-
rijder Dirk van den Blink: ,,Dan
wordt er bewust geparkeerd bij een
laadpaal. Laatst nog in De Meern, de
laadpaal was echt afgezonderd van de
overige parkeerplaatsen. Er was vol
doende plek en dan staat er tóch een
Porsche pontificaal in het vak voor
elektrische auto's. Daar zit toch wat
gevoeligheid, bij zo'n automobilist.
Het zal de menselijke weerstand wel
zijn tegen verandering.''
Parkeerboete
Het Tesla-pesten komt inmiddels zo
vaak voor dat er komende zomer een
landelijk verbod wordt ingevoerd
voor onterecht parkeren bij een laad-
paal. Nu regelen gemeenten dit nog
zelf. Boete: 95 euro. Ook Everts maakt
wekelijks mee dat er een 'plofauto'
- de denigrerende term van elektri
sche rijders voor auto's met een
brandstofmotor - bij de laadpaal
staat. ,,En onlangs werd er 112 gebeld
omdat ik op de
autopilot
reed."
Want
ja, ook op het gebied van autonoom
rijden laat Tesla de concurrentie alle
hoeken zien.
,,Dat pesten gebeurt ook anders
om'', vindt verkeerspsycholoog
Gerard Tertoolen. ,,Als ik de trein
pak, zijn de tien parkeerplaatsen bij
de ingang voorzien van een laadpaal
waarvan het gros niet bezet is, terwijl
ik een heel eind moet lopen.'' Ikea, de
Efteling, ziekenhuizen, waar je ook
kijkt: de beste plekken zijn voor de
elektrische rijders. Er zijn inmiddels
50.000 openbare laadpalen in Neder
land, en daar mag dus geen benzine-
of dieselauto staan.
Aanval
Zo werkt een stimuleringsbeleid nu
eenmaal, maar veel mensen zien het
ook als een rechtstreekse aanval op
hün oude barrel. ,,Het is meer dan ja
loezie. De auto is hét symbool van
vrijheid'', zegt verkeerspsycholoog
Gerard Tertoolen.
„Maar de
auto staat
onder
Hoe licht ontvlambaar de
haat aan het adres van
Tesla is, bleek toen de
website van deze krant
afgelopen week berichtte
dat de verkoop van Tesla deze maand
duikelt nu de bijtelling voor zakelijke
rijders verdubbelt. Meteen klikken
honderdduizenden lezers het nieuws
aan. Het wordt meer dan duizend
keer gedeeld op sociale media. Vele
honderden mensen reageren jui
chend. 'Zie je wel, zonder subsidie
wil niemand die dingen.' 'Elektrisch
rijden doe ik wel op de kermis.' 'Dat
scheelt ons weer belastinggeld.' 'Na
tuurlijk, de Tesla-rijders denken al
leen aan hun eigen portemonnee en
niet aan het milieu.' 'Levensgevaar
lijke auto's, ze zouden verboden
moeten worden.'
Het is even fel en emotioneel als
vroeger Apple versus Microsoft, of
Ajax-Feyenoord; Tesla-rijders tegen
de rest van autorijdend Nederland.
Waarom wordt Tesla zo gehaat? Gaat
het om het geld? De fiscale voordelen
zijn onmiskenbaar groot. Een elektri
sche auto is vrijgesteld van bpm en
wegenbelasting; de fiscale bijtelling
voor wie er een leaset is een fractie
van de bijtelling voor benzine- of
dieselauto's. Ondernemers krijgen
nog meer aftrekposten voor hun
elektrische auto. Privé rijden de
Tesla-rijders voor een prikkie of
zelfs gratis in hun elektri
sche bolide.
„De reactie is:
waarom moeten
wij die rijke
stinkerds met
hun auto's
Het gaat om de restafvalstroom die
vrijkomt bij het kweken van onder
meer tomaten, paprika's en kom
kommers. Tussen dit groen (loof)
zit ook veel plastic: draadjes en
klemmetjes die eveneens nodig
zijn in de kassen voor het opbinden
van de planten. Dit plasticafval
moet worden afgevoerd en ver-
brand door erkende bedrijven, wat
veel geld kost (70 tot 100 euro per
ton). Een verwerker in het Belgi
sche Wervik omzeilde in 2018 de
regels en bood het afval met plastic
aan als strooisel voor in de stal, on
der de koeien. Via een bemiddelaar
in Nederland - een fouragehandel
in Nunspeet - namen de twee
Friese melkveehouders uiteindelijk
deel.
Beide boeren wisten dat zij het
afval niet mochten ontvangen, al
dus de Friese uitvoersdingsdienst
Milieu en Omgeving (Fumo). Op
sporingsambtenaren kwamen de
praktijken op het spoor tijdens een
controle bij de melkveehouder in
Oudemirdum.
Na onderzoek bleek dat ook een
melkveehouder in Koudum het af
val aannam. Later werd duidelijk
dat er nog een derde en laatste afne
mer was. Via de fouragehandel in
Nunspeet had ook een boer in het
Brabantse Diessen het Belgische af
t Plastic klemmen en
draad door de grond
geploegd of in een
grote kuil gegooid
val aangenomen. Al snel werden
ook de politie en de landelijke In
spectie Leefomgeving en Transport
(ILT) ingeschakeld. Politie en het
Openbaar Ministerie willen niet op
de zaak reageren.
Het aannemen van afval gebeur-
de tegen betaling. Per ton 'tomaten-
loof' kregen de drie boeren zo'n 15
euro. Beide Friese melkveehouders
namen elk bijna 3000 ton af, goed
voor ongeveer 50.000 euro per boer.
De overige betrokkenen maakten
waarschijnlijk nog grotere winsten.
,,Dat is snel verdiend. Maar het is
pure criminaliteit. Afvalfraude,
niets meer en niets minder'', zegt
een opsporingsambtenaar van de
Fumo.
In Oudemirdum bleek al een deel
van het afval door het land te zijn
geploegd. Voor het grootste deel
van de lading wist de Fumo dit te
voorkomen. ,,Wij waren er geluk
kig mooi op tijd bij. Het overgrote
deel was nog niet verwerkt.'' In
Koudum lag het afval in een groot
gat van 50 bij 50 meter.
In het najaar van 2019 konden veel
onderzoeken en verhoren worden
afgerond. Het gaat om een keten
van overtredingen, waarbij ook
fraude plaatsvond met transport
bonnen.
De Belgische afvalverwerker
heeft het afval op eigen kosten weer
moeten ophalen in Nederland en
kan bovendien een boete verwach
ten. Of deze verwerker ook tussen
personen had in het buitenland, is
nog onbekend.
De fouragehandelaar uit Nun-
speet, volgens de opsporingsamb
tenaar van de Fumo 'de hoofdver
dachte', moet nog voorkomen bij de
rechter. Ook de beide Friese boeren
krijgen hun straf nog te horen.
zaterdag 1 februari 2020
Waarom Tesla zó wordt gehaat
—Gerard Tertoolen,
verkeerspsycholoog
Ton Voermans
Rotterdam
van 100.000
euro subsi
diëren?
En dan is
er nog
In de Amsterdamse
Vondelstraat gingen
twee jaar geleden bin
nen een afstand van
100 meter twee auto's
in vlammen op. Opval
lend: het waren twee
Tesla's. foto's lorenzo
DERKSEN/ INTER VISUAL STUDIO,
AFP
Twee melkveehouders in Kou-
dum en Oudemirdum worden
verdacht van betrokkenheid bij
een nieuw soort afvalzwendel.
Tegen betaling hebben zij rest
afval aangenomen uit Belgische
kassen.
Robert Jan Speerstra
Leeuwarden
