Prins Bernhard zei 'sorry' met zelfgemaakt schilderijtje
NIEUWS 3
Dreigende gedwongen inkrimping bedrijf leidt tot groei melkveestapel
Sectorberaad op
de Veluwe over
stikstofplannen
De stijging zette in rond de periode
dat boeren massaal de straat opgin
gen om te protesteren tegen een
door D66 voorgestelde halvering
van de veestapel. Doordat in Neder
land te veel stikstofwordt uitgesto
ten, moet de veestapel kleiner wor
den, vindt het kabinet.
Tot april 2019 was er nog sprake
van een daling van het aantal
melkkoeien met zo'n 30.000 ten
opzichte van het jaar ervoor. Dat er
daarna juist een flinke stijging
is ingezet, komt volgens het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
(CBS) doordat er in het laatste
kwartaal ineens veel koeien bij
kwamen.
Waarom dat zo is, weet land
bouweconoom Cor Pierik van het
CBS niet. ,,Maar het is wel opmer
kelijk, je ziet in het laatste kwartaal
een heel duidelijke plus.'' En die
was er in de laatste kwartalen van
voorgaande jaren niet.
Een verklaring voor de stijging
kan zijn dat melkveehouders spe
culeren op kabinetsplannen om de
veestapel in te krimpen. Door nog
snel uit te breiden, vallen de gevol
gen van een eventueel gedwongen
inkrimping van de bedrijven mis
schien mee.
Onzekerheid
Bestuurslid en woordvoerder Sieta
van Keimpema van boerenactie-
groep Farmers Defence Force denkt
dat de overheid het zelf over zich
heeft afgeroepen dat het aantal
koeien weer groeit. ,,Omdat bij alle
maatregelen tot dusverre degenen
die de meeste koeien op stal had
den het beste af waren. Nu de over
heid weer onzekerheid creëert,
gaan boeren koeien bijkopen om te
voorkomen dat ze failliet gaan als ze
straks beesten moeten inleveren.''
Voorzitter Harm Wiegersma van
de Nederlandse Melkveehouders
Vakbond wil daar niet aan. ,,Ik kan
het niet plaatsen. Ik kan me niet
voorstellen dat boeren koeien bij
kopen omdat er een reductie zit aan
te komen.''
Toch ging ook de prijs van fos
faatrechten, nodig om meer koeien
te mogen houden, aan het begin
van het laatste kwartaal plots om-
hoog doordat er meer vraag naar
was.
In Nederland zijn nu zo'n 1,6 mil
joen melkkoeien, een gemiddelde
boer heeft er een kleine honderd.
De toename met 30.000 koeien is
dus vergelijkbaar met de veestapel
van zo'n 300 melkveeboeren.
Minder fosfaat
Volgens het CBS zorgde de veesec
tor als geheel over heel 2019 wel
voor een daling van de uitstoot van
stikstof met 2,6 procent, omdat de
veestapel als geheel kleiner werd.
De hoeveelheid fosfaat die de sector
uitstoot, kromp nog meer: met 3,7
procent.
Prins Bernhard maakte in 1982 met een
zelfgemaakt schilderijtje een ruzie goed met de
paleiskok van Soestdijk over de bereiding van een
portie shaslick. Het werk dook onlangs op en de
echtheid ervan is onlangs vastgesteld.
Iris van den Boom
Baarn
De grilligheid van de prins kon de
paleiskok, Henk Foks, soms tot
wanhoop drijven wanneer Bern-
hard vlak voor etenstijd toch liever
iets anders geserveerd kreeg, ver
telt dochter Saskia Foks. ,,Dat was
echt de beroepseer van mijn vader
te na. Dus soms weigerde hij ge
woon. En dat kon de prins dan
slecht hebben'', vertelt dochter
Foks.
Op een onbekende dag in 1982
krijgen prins en kok het onver
wacht aan de stok over een portie
shaslick. ,,Het is banaal, maar het
ging dus om de volgorde van het
vlees en de paprika's op de spies.
Daar hadden ze een stevig me
ningsverschil over'', vertelt Foks.
,,Om het bij te leggen, maakte
prins Bernhard een schilderijtje en
bood dat mijn vader aan. Het hing
jaren bij mijn ouders aan de
muur.'' Foks, die nooit eerder met
het werkje in de openbaarheid
trad, deed haar verhaal aan de au
teurs van Op de Stoep van Soestdijk.
Het boek van Eugene Leenders en
Hanneke Kiel verscheen eind vo
rig jaar ter herinnering aan de ge
wone mensen die in de tijd van
Bernhard en Juliana ten paleize
kwamen. De auteurs besloten met
toestemming van Foks het doek te
laten onderzoeken door een ex
pert. Begin deze maand stopten ze
het schilderij in een papieren tas
en legden het werk voor aan
kunstrestaurateur Johanneke Ver-
have van restauratieatelier Rotter
dam.
Onder fel ultra-violet licht kwam
een tekst tevoorschijn onder aan
het schilderij, die door de tand des
tijds volledig was vervaagd. In
sierlijk handschrift stond geschre
ven: 'Met de beste wensen - deze
ruzie behoort tot het verleden!
Om over te lachen!' Om zeker te
weten dat prins Bernhard echt zelf
de auteur en schilder moet zijn ge
weest, vergeleken Kiel en Leen-
ders zijn handschrift. Schrijfster
Hanneke Kiel: ,,Het was zonne
klaar. De handtekening was iden
tiek en ook de manier waarop 'met
de beste wensen' was geschreven.
Dat konden we vergelijken met
een oude wenskaart van hem.''
Volgens dochter Saskia Foks
deed het haar vader zeer deugd,
dat hij het excuus-schilderij
mocht ontvangen. ,,Het schilderij
tje heeft al jaren een plekje op
mijn bureau. Als eerbetoon aan
mijn vader.''
donderdag 30 januari 2020
Boeren kopen meer koeien
Boeren hebben de afgelopen
maanden massaal extra koeien
gekocht. De melkveestapel is
eind 2019 met 30.000 dieren
gegroeid na jarenlange daling.
Uit angst voor een gedwongen
inkrimping lijken de boeren hun
bedrijf nog snel te willen uitbrei
den.
Eric Reijnen Rutten
Nijmegen
Premier Rutte en land
bouwminister Carola
Schouten (midden) brach
ten gisteren een bezoek
aan een melkveebedrijf op
de Veluwe. Daarbij kwam
onder meer de stikstofpro-
blematiek aan de orde. Na
een rondetafelgesprek met
de sector lieten Rutte en
Schouten weten dat land
bouw en natuur straks per
gebied moeten bekijken
hoe ze elkaar kunnen on
dersteunen met oplossin
gen voor het stikstofpro
bleem. Samenwerking in de
regio is van groot belang
om tot de noodzakelijke re
ductie te komen. Het kabi
net komt binnen enkele
weken met een nieuw plan
voor het stikstofprobleem.
FOTO ANP
Het eenvoudige werkje blijkt een echte 'Bernhard'. foto saskia berde
nis VAN BERLEKOM
