EENS EEN ZEEUW...
ZEELAND 11
Jan Hage (1964) is organist van de Domkerk in Utrecht, waar hij het majestueuze Batz-orgel
bespeelt. Als tiener fietste hij langs de orgels van Schouwen-Duiveland om ze te bespelen. En zijn eerste
instrument kwam van Disco Jansen uit Zierikzee. ,,Ze weten in Zeeland wel dat ik een Hage ben.''
Kunnen we je een Zeeuw noe
men?
,,O, zeker. Mijn roots liggen daar.
Vanaf mijn vierde woonde ik met
mijn ouders en twee overgebleven
zussen in Zeeland. Toen ik klein
was woonden we in Sint Anna-
land en toen ik zeven jaar was ver
huisden we naar Zierikzee. Mijn
vader was een echte Zeeuw. Hij
kwam uit Sint Maartensdijk. Mijn
moeder niet, die komt uit Zuid
Holland. Ze zit nu in zorgcentrum
Hebron in Nieuwerkerk. Of ze
daar weten dat ik veel met orgels
doe weet ik niet. Nou ja, ze weten
in Zeeland wel dat ik een Hage
ben. Een tijdje terug speelde ik in
Scherpenisse en na afloop vroegen
ze: van wie bin jie d'r eene? Van
Hoage, van 'ier toch?'' Jan schatert.
Voel je je ook van daar?
,,Met mijn verfijnde voorliefde
voor kunst en muziek heb ik een
beetje een gespannen verhouding
met Zeeland. Ik heb me met die
gevoeligheid vaak een vreemde
gevoeld.''
,,Mijn moeder speelde harmo
nium. Begin jaren zeventig kwam
het elektronische orgel in de
mode. Ook mijn ouders kochten er
een, bij Disco Jansen in Zierikzee.
Een Mark 2000, ik was zeven jaar
oud. Daar hoorden gratis lessen bij
volgens het Riha-systeem. Je
speelt dan gelijk de eerste les al
een deuntje met twee handen en
pedaal. Ik speelde zo'n tachtig les
sen uit. Ik ging naar de Jan Wouter
van den Doelschool in de Raam
straat. Daar heb ik het heel erg
naar mijn zin gehad. De beste
school en de leukste tijd van mijn
leven. De Mark 2000 betekende
voor mij om zes uur 's ochtend
naar beneden, het orgel aanzetten
en de klanken uitproberen. Het
waren leuke liedjes, die gratis les
sen. Maar geen psalmen, conclu
deerden mijn ouders. Dus kwam
de wat oudere meneer Westhoeve
uit Ouddorp thuis lesgeven. Ik was
een gretige speler. Al snel daarna
kreeg ik ook les van Mar van der
Veer, een Zierikzeese organist."
,,Ik werd, zestien jaar oud, organist
in allerlei dorpjes. Ik ging er op de
fiets heen. Ik herinner me nog de
mooie vergezichten. Een lage hori
zon en daarboven heel veel lucht.
Ik speelde in Dreischor en Noord-
gouwe en 's avonds Kerkwerve. Ik
speelde verder voor de Cornelia-
stichting en het Rode Kruis Zie
kenhuis. Dreischor was een vrij
zinnige gemeente. Mijn moeder
zei als ik daar speelde: luister maar
niet te veel naar wat de dominee
zegt.'' ,,Mijn ouders gingen naar
Sirjansland, naar de Gerefor
meerde Bond. Je had daar toen dat
Rampenfondsorgeltje, een een
voudig neobarok instrument."
,,Na de Watersnood werd Schou-
wen-Duiveland een neobarok pa
radijs. Met de donaties van na de
Ramp zijn bijna alle orgels vervan
gen. Sommige instrumenten hoef
den niet vervangen te worden,
maar zijn toch vernieuwd. Ro-
mantiek was uit. Neobarok klinkt
een beetje fel en licht. Het contra
punt, de stemmen kun je heel
Ik denk dat ik het
orgel in de Nieuwe
Kerk in Zierikzee nog
weleens wil bespelen
goed horen in plaats van dat het
blubbert. In de Nieuwe Kerk in
Zierikzee had je wel nog een don
ker, romantische orgel. Meneer
Visser, politieagent en organist,
onderhield het instrument. Het
was in de tijd dat de ramen er wa
ren ingegooid en wind en regen er
vrij spel hadden. Op bepaalde
plaatsen moest je vanwege de
slechte staat van de vloer snel
doorlopen, om bij het klavier te
komen. Er doken vogeltjes op en
de helft van het orgel deed het
niet. Maar ik vond het een fascine
rend instrument met emotionele
klank. Het is nu gerestaureerd."
,,Mijn stijl is avontuurlijk en licht.
Stilistisch heterogeen: het gaat alle
kanten op. Je hoort Frans, dat is de
invloed van André Isoir bij wie ik
studeerde in Parijs. Het lichte in
mijn spel zou wel eens te maken
kunnen hebben met water en
lucht, zo aanwezig in Zeeland. En
je hoort een beetje Kees van Eer-
sel, voormalig organist van de Ma
ria Magdalenakerk in Goes. Hij
werd mijn orgelleraar toen ik naar
het Goese Lyceum ging en is van
grote invloed geweest.''
Op welk Zeeuws orgel zou je
nog weleens willen spelen?
,,Ik speel natuurlijk nog weleens in
Zeeland. In Goes heb ik meer
maals gespeeld. Onlangs was ik
nog bij het afscheid van Van Eer-
sel." Jan wikt en weegt. ,,Ik denk
dat ik het orgel in de Nieuwe kerk
in Zierikzee nog weleens zou wil
len bespelen. Iets Frans, een ro
mantisch programma. Misschien
iets met vogeltjes."
donderdag 30 januari 2020
'Zeeland is voor mij een lage
horizon met heel veel lucht'
Liesbeth Labeur
Hoe begon het orgelspelen?
En toen?
Neobarok?
-Jan Hage, organist
Hoe klinkt jouw orgelspel?
Jan Hage achter zijn Batz-orgel: „Mijn moeder zei als ik in Dreischor speelde, 'luister maar niet te veel naar wat de dominee zegt'
FOTO MARCO VAN DER WERF
