II
Karin's
3 dagen Drenthe1
NIEUWS 13
Elite-eenheid van ambtenaren gold ooit als ei van Columbus
Vakantie op jouw manier
59.-
m<®>
Premier Rutte is
kwaad dat in de
Tweede Kamer wordt
gesproken van 'falende'
topambtenaren die toch
weer een baan krijgen.
Maar is die kritiek van de
Kamer echt onterecht?
Maar waar de ABD in de jaren 90
werd gezien als het ei van Columbus,
ligt die nu zwaar onder vuur. Wie
binnen de ABD eenmaal in de hoog
ste subgroep zit, de zogeheten Top-
managementgroep, lijkt altijd wel
weer terecht te komen. De Tweede
Kamer gaf het kabinet in december al
opdracht hier kritisch naar te kijken
en te onderzoeken 'hoe voorkomen
kan worden dat slecht functione
rende ambtenaren worden wegge
promoveerd'.
Inhoudelijk
Maar volgens Van Schendelen zit het
probleem van de ABD dieper. Top
ambtenaren künnen bijna niet sla
gen. Ze 'circuleren' van de ene dienst
'naar de andere'. ,,Ze worden niet er
gens neergezet omdat ze vak
inhoudelijke kennis hebben.''
Van Schendelen neemt de Belas
tingdienst als voorbeeld. De inmid
dels vertrokken topambtenaar was
voorheen baas van het Rijksvast
goedbedrijf en daarvoor van de Ar
beidsinspectie. ,,Bij de Belasting
dienst moet je specifieke juridische
kennis hebben. Als je die niet hebt,
moet je leunen op lagere ambtenaren
die je bijpraten. Om een wit voetje te
halen bij de baas, laten die negatieve
informatie achterwege. Zo weet de
top niet wat er allemaal misgaat.''
Volgens Van Schendelen is kennis
van zaken ten onrechte minder be
langrijk geworden. ,,Topambtenaren
zetten daarom maar een reorganisa
tie in om toch maar te laten zien dat
ze er niet voor niets zitten. En als het
misgaat, kunnen ze niet zomaar ont
slagen worden, want ze hebben for
meel niets verkeerd gedaan. Dus
wordt er maar een ander baantje ge
zocht, want thuiszitten met behoud
van salaris is zonde van het geld.''
Het rare is dat wie de totstandko
ming van de ABD beschouwt, ziet
dat hetgeen waar Van Schendelen op
wijst, toen al werd onderkend. Toen
malig D66-Kamerlid Thom de Graaf
vreesde in 1995 al voor een 'ABD-ge-
voel', waardoor een verkeerde 'esprit
de corps' zou ontstaan. ,,Dat moet
niet leiden tot een old boys network."
Hij vreesde een 'afgesloten kaste'. En
dat is precies waarom de Kamer de
boel nu weer wil veranderen.
Het kwam dinsdagavond bij premier
Mark Rutte uit zijn tenen: „Draai
ende topambtenaren! Zo kun je toch
niet over onze ambtelijke top pra
ten?'' En: ,,Zij kunnen zich niet ver
dedigen. Door zo over ze te praten
maak je hen vogelvrij.''
Maar de Tweede Kamer is wars van
hoe topambtenaren nu worden gepa
rachuteerd en hoe ze, als ze niet goed
functioneren, elders bij de overheid
weer een goedbetaalde functie krij
gen. SP-Kamerlid Renske Leijten
schetste de ambtelijke top van de Be
lastingdienst als 'een duiventil', die
een van de oorzaken is van de hui
dige problemen bij de fiscus. ,,Stop
die banencarrousel!''
Tot woede van Tweede Kamerle
den wordt voor een topambtenaar,
ondanks zijn 'falen' rond de toesla
genaffaire, een nieuwe hoge baan ge
zocht. Hetzelfde voltrok zich bij het
ministerie van Justitie. Ondanks ge
klungel bij de bonnetjesaffaire en het
gemanipuleer van 'onafhankelijke'
onderzoeken, wachtte betrokkenen
andere hoge overheidsfuncties.
,,Ondanks slecht functioneren,
gaan ambtenaren gewoon weer blind
de pool in'', schampert CDA'er Pieter
Omtzigt. Die pool is de zogenoemde
Algemene Bestuursdienst, de ABD.
Die is als het ware de elite-eenheid
van 's lands ambtenarenkorps. Vol
gens critici is de dienst de oorzaak
van de stoelendans van falende top
ambtenaren. Anderen noemen de
ABD juist onmisbaar.
Emeritus hoogleraar politicologie
Rinus van Schendelen begrijpt wel
waarom Rutte pal voor zijn ambtena
ren staat. Van Schendelen deed on
derzoek naar het functioneren van de
ABD. ,,Het zijn ook geen slechte
mensen die ontslagen moeten wor
den, omdat ze een greep in de kas
hebben gedaan of zo'', zegt hij. ,,Maar
Rutte gaat er wel aan voorbij dat de
dienst, die de Tweede Kamer overi
gens zelf wilde, gewoon niet functio
neert. Die maakt van topambtenaren
een heel bijzondere diersoort. En dat
leidt al jaren tot brokken.''
De dienst bestaat sinds 1995. Alle
hoge ambtenaren van ons land zijn
erbij in dienst, inmiddels 1300. De
ABD zorgt er zo voor dat bij ministe
ries, gemeenten en andere bestuurs
diensten de hoogste functies worden
ingevuld.
Verkokering
De reden om alle topambtenaren niet
langer in dienst te laten zijn van bij
voorbeeld een ministerie, maar van
een apart 'ambtenarenuitzendbu-
reau', was dat zij jarenlang aan de
zelfde stoel bleven plakken. Toenma
lig minister van Binnenlandse Zaken
Hans Dijkstal (VVD) wilde een einde
maken aan de verkokering die daar
door optrad. Al sinds de jaren 70 zag
men met lede ogen aan hoe opper
machtig langzittende ambtenaren
werden. Rouleren moest de nieuwe
modus worden: na zo'n vijf jaar
moesten hoge ambtenaren door
schuiven naar een nieuwe baan.
Als voordeel werd gezien dat mi
nisters met frisse ideeën niet meer
zouden worden teleurgesteld door
topambtenaren die zeiden dat 'dat
toch niet ging werken, want dat heb
ben we al eens geprobeerd'. Daar
naast vochten de hoogste ambtena
ren van ministeries elkaar in het ver
leden onderling de tent uit, bijvoor
beeld over de verdeling van budget
ten.
Doordat er in de jaren 80 nogal ge
sneden was in het aantal ambtena
ren, waren ook lang niet altijd de be
sten overgebleven. In het bedrijfsle
ven konden goede bestuurders im
mers veel meer verdienen. 'Robuuste
opleidingen' moesten dat verhelpen.
Daarmee viel ook te besparen op de
inhuur van 'externe krachten',
schreef de minister. Naar eigen bere
keningen zijn zo miljoenen bespaard.
Er wordt maar
een ander
baantje
gezocht, want
thuiszitten met
salaris is zonde
Altijd inclusief: O vlucht Overblijf ©huurauto
Weg van de massa
maak jij je ei gen vakantie
Karin weet voor jou «Ie leukste plekjes
Incl. diner
Thermaalbad Arcen 3 dagen Twente HP
www.Zoweg.nl/dagblad of 0900-9693 70cPg
zaterdag 25 januari 2020
Topambtenaren op de korrel
Tobias den Hartog
Hans van Soest
Den Haag
Minister Ank Bijle-
veld van Defensie en
premier Mark Rutte
overleggen met top
ambtenaren tijdens
een debat. De hoogste
ambtenaren blijven
veelal in de coulissen,
maar nu wordt ge
sproken van een 'ba-
nencarrousel', zijn de
ambtenaren zelf on
derwerp van discus
sie. FOTO KOEN VAN WEEL/ANP
- Rinus van Schendelen,
emeritus hoogleraar
Andalusië Casitas Huetor
Rhodos Salakos Villas
Alles makkelijk
in 1 boeking
Hartje centrum in Assen, op loopafstand van het Drents Museum en de natuur!
2 nachten incl. ontbijt in 4* City Hotel de Jonge (8,4) -7
1 keer een 3-gangen diner
Incl. koffie- en theefaciliteiten op de kamer en wifi
Aankomsten t/m april. Betaal pas bij aankomst!
Parkhotel Bad Arcen (8,1) 3* Hotel Wyllandrie, Ootmarsum (7,8)
2 dagen toegang Thermaalbaden
1 nacht incl. ontbijt a« gQ
Gratis wifi en parkeren v*iva
2 nachten incl. uilgebreic
2x diner (hoofdgerecht)
Gratis wifi en parkeren
ontbijt
Prijs per persoon o.b.v. 2 personen en beschikbaarheid, exclusief reserveringskosten en toeristenbelasting
