Nog voordat ik goed en wel geland
ben op het vliegveld van New York, wordt
me al op het hart gedrukt dat ik van deze
stad houd. De kraampjes met I Love New
York-prullaria zijn verwachtingsvol uit
gestald. Baliemedewerkers van zeker drie
toeristenservices wenken me, ze prijzen
enthousiast de vele trekpleisters van de
stad aan, ik mag ze echt niet missen: het
vrijheidsbeeld, Times Square, het Empire
State Building.
Hoe anders was het welkom van toeris
ten veertig jaar geleden. De aanleiding
van mijn reis is een bizarre folder uit juni
1975 die ik recent vond. Op de voorkant
een schedel en de tekst Welcome to Fear
City. De folder was geen ludieke actie van
een of ander krakersgenootschap, hij was
afkomstig van de politie van New York,
en werd op het vliegveld uitgedeeld door
agenten.
In de gids staan negen tips die de toerist
moesten helpen de tijd in New York heel
huids te doorstaan.
Ik heb deze Fear City-gids de komende
dagen op zak om spo
ren te vinden van de
tijd dat deze stad nog
een gevaarlijk, haast
nachtmerrieachtig oord
scheen te zijn. Wat is er
nog van over?
De eerste avond wandel
ik vanaf de Upper East
Side naar Central Park,
daarna zuidwaarts naar
Midtown. De winter is net
begonnen. Straatventers verkopen dikke
sjaals en pluizige mutsen. Mensen heb
ben hun kraag hoog opgestoken, stelletjes
lopen gearmd, tegen elkaar aan gedrukt.
Overal mensen. De etalages van de wa
renhuizen zijn felverlicht, het is uitver
koop. Wandelaars zoeken elkaar op, zoe
ken warmte, er hangt een kameraad
schappelijke sfeer, we hebben allemaal te
lijden onder de kou. Ik pak de gids erbij.
valt te lezen, vinden steeds meer
berovingen alsook moorden plaats
tijdens de eerste uren van de
avond. Als je door midtown
loopt rond half acht, zul je zien
dat de straten nagenoeg leeg zijn.
York is inmiddels juist een
echte walking town gewor
den; mensen lopen er al kof
fiedrinkend, ruziemakend, etend rond.
New Yorkers vertellen me dat er een on
zichtbare scheidslijn ligt bij 25 minuten:
minder dan dat, is goed te doen te voet;
als het langer duurt, neem je de metro,
taxi of rgel je een Uberrit. Het is een van
de vele ongeschreven regels van de stad.
De stad die er, zo getuigen foto's, rond
1975 totaal anders uitzag. Brandende ber
gen niet opgehaalde vuilnis in de straten
van Manhattan, ongure straathoeken,
gebarsten wegen en niet-functionerende
straatverlichting. De misdaadcijfers wa
ren alarmerend. Tussen 1965 en 1975 nam
f fg §1
x ii i
Tip 1: Blijf van de straat na 6 uur
's avonds. Zelfs in midtown Manhattan,
Tip 2: Wandel niet. New
