O
'Oordeel Boeingcrash Schiphol weggemoffeld'
ÉB
5
i ibT>«jCRK1SH
l b i
,,Maar de straling komt ook uit
natuurlijke bronnen, zoals zon
licht. De intensiteit daarvan is
vele malen hoger."
2G, 3G, 4G of 5G: de straling
is hetzelfde. Wat wel verschilt, is
de wijze waarop mobiele signa
len worden uitgezonden. Een
deel van de 5G-masten bundelt
mobiele straling, richt deze op
individuele gebruikers en kan
hen zelfs volgen. Zo vergroten
dergelijke Massive Mimo-anten-
nes de hoeveelheid mobiele stra
ling, hoewel de duur beperkt is
en er in de directe omgeving juist
minder elektromagnetische vel
den zijn. Een ander verschil is dat
5G meer van hoge radiofrequen
ties gebruikmaakt. Die dringen
juist minder ver het lichaam bin
nen dan 3G- of 4G-straling. Tege
lijk zorgt dat er juist voor dat veel
meer masten nodig zijn om de
zelfde goede dekking te garande
ren.
Hoewel niet bewezen is dat
5G schadelijk is, is omge
keerd ook niet onbetwistbaar be
wezen dat die 100 procent veilig
is. De eerste 5G-proefmetingen
laten volgens het RIVM welis
waar zien dat de straling onder
de Europese maximumnormen
blijft, tegelijk blijft onzeker aan
hoeveel straling Nederlanders
straks in de praktijk worden
blootgesteld. Zeker als het aantal
masten nog groter blijkt dan nu
voorzien. Het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu
neemt de zorgen serieus en advi
seert actief de vinger aan de pols
te houden. Dit jaar organiseert
waakhond Agentschap Telecom
de eerste 5G-frequentieveiling.
Meer onderzoek is raadzaam als
KPN, T-Mobile en Vodafone hun
5G-netten straks uitrollen.
10 Hz 102
rA™A"A"ATATA"A"AUUU"riï
De 64-jarige De Haas
zegt te lijden aan Elek-
tro Hyper Sensitiviteit
(EHS). Waar de
meeste Nederlanders
steeds meer mobiele
apparaten in huis heb
ben, probeert de Rhe-
nense zonder mo
derne elektronica te
leven. ,,Ik heb thuis
geen computer of lap
top, geen mobiele tele
foon, geen magnetron,
keukenmachines of
wekkerradio", zegt De
Haas.
Ze meent ernstige
gezondheidsklachten
van mobiele straling te
krijgen. ,,Denk aan
hoofdpijn, misselijk
heid en trillende han
den." Het maakt haar
leven uitdagend, want
straling is overal. ,,De
wifi van buren en
overburen dringt onze
huizen binnen, net als
de straling van UMTS
en andere zendmas
ten. Niemand kan
eraan ontkomen." Met
de trein of de bus rei
zen gaat niet, want
vrijwel iedere mede
reiziger bezit een mo
biel. Hierdoor kon ze
in september niet bij
het landelijk protest
tegen 5G zijn. De Haas,
die eveneens overge
voelig zegt te zijn voor
chemische stoffen en
daar de patiëntenver
eniging MCS voor op
richtte, baalt ervan als
haar klachten als psy
chisch worden afge
daan 'zoals vaak wordt
beweerd'. Het is vol
gens haar in meerdere
wetenschappelijke
studies aangetoond dat
blootstelling aan elek
tromagnetische velden
tot klachten en ziektes
leidt.
Haar claims worden
inderdaad niet door
overheden en de
meeste onderzoekers
gedeeld. De weten
schappelijke overeen
stemming is dat mo
biele straling onscha
delijk is voor de ge
zondheid. Het RIVM
wil voor 5G-straling
nader onderzoek.
De Haas wijt ook
verruwing van de
maatschappij mede
aan de groei van mo
biele straling. ,,Agres-
sie, schiet- en scheld
partijen. Ik zeg niet dat
het allemaal door mo
biele straling komt,
maar wel deels."
De Amerikaanse krant stelt dat de
verantwoordelijkheid van Boeing
destijds opzettelijk 'is begraven'.
Toestellen van het type 737 MAX
staan al sinds maart vorig jaar aan
de grond, nadat binnen vijf maan
den twee dodelijke crashes met
zo'n 737 MAX waren geweest. In to
taal kwamen 346 mensen om het
leven. De twee vliegtuigrampen
zijn vermoedelijk het gevolg van
een veiligheidssysteem dat de neus
naar beneden bleef drukken door
dat een sensor niet goed werkte.
Kritiek van de Nederlandse on
derzoekers op het Boeing-toestel
uit 2009 werd weggemoffeld, aldus
The New York Times. Het rapport
van luchtvaartdeskundige Sidney
Dekker dat speciaal werd gemaakt
voor de Onderzoeksraad voor Vei
ligheid (OVV), is niet openbaar ge
maakt. Dekker zei tegen de Ameri
kaanse krant dat Boeing wilde
voorkomen dat tekortkomingen in
het vliegtuigontwerp in de schijn
werpers kwamen te staan.
Bij het ongeluk in februari 2009
op Schiphol verloren negen men
sen het leven en raakten er 120 ge
wond. De OVV zegt bij het onder-
zoek te hebben gekeken naar de di
recte oorzaak en de achterliggende
oorzaken van de crash. ,,Deze is ver
oorzaakt door een combinatie van
factoren waarbij een falende hoog
temeter en het te laat ingrijpen van
de piloten hebben geleid tot het
neerstorten. Voor de falende hoog
temeter is destijds ook een tussen
tijdse waarschuwing uitgegeven
om de luchtvaartbranche zo snel
mogelijk op de hoogte te stellen van
het gevaar'', stelde de raad gisteren.
Volgens de raad wordt onderzoek
naar vliegtuigongevallen gedaan op
basis van internationale afspraken.
,,Het inzageproces door betrokken
partijen is hier onderdeel van. Het
commentaar van partijen is destijds
zelfstandig en in onafhankelijkheid
door de raad gewogen en waar rele
vant verwerkt in het eindrapport.
Deze procedure en de toelichting
op het inzagecommentaar staat uit
gebreid toegelicht in een bijlage van
het onderzoeksrapport."
dinsdag 21 januari 2020
GO
Soms drukt een be
kende Geerteke de
Haas een mobiele te
lefoon in de hand om
een leuk videofilmpje
te kijken. ,,Dan wil ik
echt wel kijken, maar
vrijwel meteen voel ik
me niet lekker en voel
ik een nare stroom
door mijn hand trek
ken."
ii
David Bremmer
Rhenen
klimaat
STOP 5G
4 Verschilt 5G-straling van
4G-straling?
5 Dus 5G is veilig?
Elektro
magnetisch
spectrum
trillingen per sec)
Direct
schadelijk
Extreem
lage golven
Zeer
lage golven
Micro- Infrarode Zichtbaar Ultraviolette Röntgen Gamma
golven golven licht stralen stralen stralen
Demonstran
ten protesteer
den afgelopen
september
tegen uitbrei
ding van het
G5-netwerk.
Geerteke de Haas
gaat straling uit de
weg. FOTO KOEN VERHEIJDEN
Het ongeluk met de Turkse Boe
ing 737 in 2009 bij Schiphol had
een waarschuwing kunnen zijn
voor de mankementen die zich
later met de Boeing 737 MAX
aandienden. Maar informatie die
wees op oorzaken is volgens
The New York Times door Ne
derlandse onderzoekers onder
druk van Amerikaanse collega's
niet in het eindrapport gezet.
ANP
New York
De crash op
Schiphol in
2009 eiste ne
gens levens.
FOTO MARCO OKHUI-
