'Voor spoed
deur uit, lukt
bijna niet'
Een pareltje voor een prikkie over de toonbank
m m wê
WmiM 3
llfl^ iÉii
Tekort dierenartsen dreigt
WM
4
KEES VAN DE VRIE ONDERDUIKER
Na een lezing over de razzia in de
Noordoostpolder in 1944 komt een
man naar voren met een oorlogsdagboek.
Geschreven door zijn vader, als onderduiker
destijds naar Duitsland afgevoerd. „Het leest
als een avonturenboek."
Het tekort aan dierenartsen speelt
landelijk. Het beeld is vergelijk
baar met dat van huisartsen en
tandartsen. Vooral in regio's waar
de bevolking vergrijst, veel die
renartsen tegen hun pensioen aan
zitten en waar jonge dierenartsen
zich niet graag vestigen, zoals in
Zeeland en het oosten van het
land, is de situatie nijpend. Toch
levert het nog geen zorgelijke si
tuaties op voor wie een hond of
kat in huis heeft, zegt Van Dijk.
Je moet 24 uur per
dag, zeven dagen per
week 'aanstaan'
Hij werkt in zijn praktijk samen
met nog drie dierenartsen. ,,De
werkdruk is de laatste jaren
enorm toegenomen. We zoeken al
tijden naar een vierde man, zodat
we een beetje meer lucht krijgen.
Nu kun je simpelweg geen vrij
meer nemen. Je moet 24 uur per
dag, zeven dagen per week 'aan
staan'." Van Dijk ziet ook dat op
volging van bestaande praktijken
een steeds groter probleem
wordt.
Werkdruk vaak te hoog
De oorzaken van het tekort zijn
niet eenduidig. Veel meer vrou
wen dan mannen studeren af als
dierenarts; zij werken meer en va
ker parttime. Terwijl de oudere
garde fulltime werkte. Ook speelt
mee dat de partner werk moet
vinden in de provincie. De be
langstelling voor de opleiding
diergeneeskunde is het probleem
niet. Nog altijd starten jaarlijks
250 studenten aan de opleiding
aan de Universiteit Utrecht.
Toch loopt het aantal vacatures
rap op. Negen pagina's telt het va-
caturedeel van de website van de
Koninklijke Nederlandse Maat
schappij voor Diergeneeskunde
(KNMvD), de beroepsorganisatie
voor dierenartsen, inmiddels. Het
tekort in artsen gespecialiseerd in
landbouwhuisdieren is het
grootst. „Studenten kiezen liever
voor specialisatie in huisdieren,
zoals katten en honden", zegt An-
nemarie Rozeboom van de
KNMvD.
Stressbestendig
Van de 250 studenten die per jaar
aan de opleiding diergeneeskunde
in Utrecht beginnen, maken er 175
de opleiding af.Een groot deel
gaat uiteindelijk niet als dieren
arts aan de slag, weet Rozeboom.
Dat heeft meerdere oorzaken.
Stressbestendigheid is er daar één
van. ,,Studenten vinden de werk
druk vaak té hoog." Ook speelt het
toekomstperspectief een rol.
Gevolg van die toegenomen
druk is dat steeds meer dierenart
sen kampen met psychische
klachten, meldde de KNMvD eind
vorig jaar.
Emmeloord
Aukje van der Molen
van Cultuurhisto
risch Centrum
Noordoostpolder
neemt het dagboek
in ontvangst op die november
avond in Emmeloord. Ze beseft al
gauw dat het een bijzonder docu
ment is. Mooi geschreven, bijna
een roman. Het verhaal van boe
renzoon Kees van de Vrie (1922
1984) uit 's-Heer Abtskerke, die in
1943 aan het werk gaat in de piep
jonge Noordoostpolder. Om te
voorkomen dat hij in Duitsland
aan de slag moet. ,,Het leest bijna
als een avonturenboek."
Het dagboek is meegenomen
door Adri van de Vrie uit Wierin-
gerwerf (63), het enige kind van de
onderduiker. ,,Ik ontdekte dat er
een lezing was over de razzia om
dat het 75 jaar geleden was. Ik be
sloot het dagboek mee te nemen
om te laten zien."
Eigenlijk brengt hij het weer
thuis. ,,Na de oorlog heeft mijn va
der alle blaadjes uitgetikt. Toen
heeft hij het bij een drukkerij in
Emmeloord laten inbinden. Kort
daarop, het moet in 1953 of 1954
geweest zijn, verscheen het als
feuilleton in (plaatselijk nieuws
blad) De Noordoostpolder. De
tekst is een beetje bijgewerkt op
de drukkerij, verder is er niets aan
veranderd."
Ontginning
Kees van de Vrie wordt in oktober
1943 opgeroepen voor de Arbeids-
einsatz in Duitsland. Hij heeft
geen trek voor de bezetter te wer
ken en vertrekt spoorslags naar de
pas drooggelegde Noordoostpol
der. Wie helpt met de ontginning
van het nieuwe land, hoeft niet
aan de slag voor de Duitsers. Via
Kampen, Zwolle en Vollenhove
belandt de Zeeuw in Kamp Zwol
sevaart, vlakbij Emmeloord.
Zoon Adri: ,,Hij begint met
schrijven op het moment dat hij
vertrekt uit Zeeland. Op het sta
tion in Goes staan meer jongens
die naar de Noordoostpolder ver
trekken. Ze kennen elkaar niet,
maar trekken vanaf dat moment
met elkaar op."
Geen honger
De omstandigheden zijn redelijk
in het kamp, maakt hij op uit het
dagboek. ,,Hij lijdt geen honger.
Hij schijnt zelfs tussendoor nog
eens naar huis te zijn gegaan, al
staat dat niet in zijn dagboek."
De bezetters gedogen het werk
van onderduikers enige tijd. Maar
als ze aan de verliezende hand
zijn, hebben ze menskracht nodig
in Duitsland. Dat leidt tot de grote
razzia op 17 november 1944. Van
de Vrie omschrijft het als volgt:
'Weldra werden vanuit Emmeloord
mitrailleurschoten gehoord. Het was
zowat tegen twee uur, dat we in de
verte een groep mannen zagen aan
komen. Toen ze naderbij kwamen,
zagen we dat het soldaten waren. Het
werk in de boerderij werd gestaakt, en
we keken wat er zou gebeuren
We begrepen dat we waarschijnlijk
wel niet lang meer in de polder zou
den zijn; dit konden wel eens de laat-
ste uren zijn, óf we moesten vluchten,
maar waarheen?'
Wendy de Jong
Vlissingen
Het voorbeeld van het bankkussen
is natuurlijk uitzonderlijk. Dat de
man het geld ook nog terugbracht
naar de rechtmatige eigenaar, is
misschien nog wel uitzonderlijker.
Toch wordt bij menig kringloop
winkel weleens een 'schat' gevon-
den, bijvoorbeeld een lamp van een
designer of een schilderij van een
beroemde meester.
Heleen Hagesteijn van de Kring
loop in Serooskerke (W) heeft nog
nooit meegemaakt dat bijvoorbeeld
in de la van een kast iets echt bij
zonders werd gevonden. ,,Het zijn
meestal spullen met persoonlijke
waarde zoals sieraden, fotoalbums
of een stapel diploma's. Of rare din
gen, zoals een doosje met tanden of
een kunstgebit. Een schat met goud
heb ik hier nog nooit gezien."
Paulette Oremus van de Zeeuw-
sche Kringloopbeurs in Sint Jans
teen kan zich na 36 jaar ook niet
heugen dat er ooit een bijzondere
vondst is gedaan. Maar de spullen
an sich, dat is een ander verhaal. Zo
kwam er laatst nog een comtoise-
klok binnen die Paulette nooit eer
der had gezien. Bijzonder, want
echt waardevolle spullen zien ze er
We hebben ooit een
lamp verkocht die
achteraf heel veel geld
waard bleek te zijn
niet zoveel meer sinds de komst
van Marktplaats. Toch komt het ook
regelmatig voor dat een pareltje
voor een prikkie over de toonbank
gaat. Paulette: ,,Wij hebben lang
niet overal verstand van en gaan
echt niet van alles de waarde na-
trekken. Zo hebben we ooit aan een
jongen een lamp verkocht die ach
teraf heel veel geld waard bleek te
zijn. Dat vind ik alleen maar fijn. Ik
gun het hem van harte. Al heb ik
wel liever dat een particulier het
geld opstrijkt dan een handelaar."
Mart Visser-bank voor
850 euro
Bij de Kringloop in Serooskerke
trekken ze, tot op zekere hoogte,
wel na wat ze in handen hebben. Al
het personeel heeft de workshop
warenkennis moeten volgen en bij
twijfel over de waarde wordt hulp
ingeroepen van handelaren of een
veilingmeester. Op deze manier
werd een bijzondere stoel laatst
verkocht voor 650 euro en een Mart
Visser-bank voor 850 euro. Heleen:
,,Klanten die hier komen zijn be
reid om dat te betalen, maar in de
voormalige vestiging in Vlissingen
De bijzondere
vondsten verkochten
we vaak via het
Veilinghuis
was dat niet het geval. De bijzon
dere vondsten die daar werden ge
daan, verkochten we vaak via het
Veilinghuis. Dat levert meer op. Zo
als een schilderij van een Dom-
burgse meester. Een gouden
vondst."
dinsdag 21 januari 2020
GO
De komende jaren dreigt een
tekort aan dierenartsen. Vooral
onder artsen gespecialiseerd
in varkens, koeien en schapen.
Studenten willen die richting
niet op omdat de toekomst on
zeker is. „Voor een spoedgeval
de deur uit, lukt bijna niet meer
door gebrek aan capaciteit",
zegt dierenarts Henk van Dijk
uit Heinkenszand.
Timo van de Kasteele
Heinkenszand
-Henk van Dijk, dierenarts
Oorlogsdagboek
Herre Stegenga
Aukje van der Molen met het
dagboek van Kees van de Vrie
(1922-1984), die vanuit Zeeland
naar de Noordoostpolder kwam
tijdens de oorlog. foto freddy schin
kel
Als je het hebt over een gouden
vondst bij de kringloop, denk je
niet zo snel aan een oud bank-
kussen. Toch vond een Ameri
kaan daarin bijna 40.000 euro
aan contanten. Bij kringloopwin
kels in Zeeland wordt ook wel-
eens een pareltje gevonden,
maar het is soms lastig te bepa
len wat je in handen hebt.
-Paulette Oremus
-Heleen Hagesteijn