'Voor spoed deur uit, lukt bijna niet' Een pareltje voor een prikkie over de toonbank m m wê WmiM 3 llfl^ iÉii Tekort dierenartsen dreigt WM 4 KEES VAN DE VRIE ONDERDUIKER Na een lezing over de razzia in de Noordoostpolder in 1944 komt een man naar voren met een oorlogsdagboek. Geschreven door zijn vader, als onderduiker destijds naar Duitsland afgevoerd. „Het leest als een avonturenboek." Het tekort aan dierenartsen speelt landelijk. Het beeld is vergelijk baar met dat van huisartsen en tandartsen. Vooral in regio's waar de bevolking vergrijst, veel die renartsen tegen hun pensioen aan zitten en waar jonge dierenartsen zich niet graag vestigen, zoals in Zeeland en het oosten van het land, is de situatie nijpend. Toch levert het nog geen zorgelijke si tuaties op voor wie een hond of kat in huis heeft, zegt Van Dijk. Je moet 24 uur per dag, zeven dagen per week 'aanstaan' Hij werkt in zijn praktijk samen met nog drie dierenartsen. ,,De werkdruk is de laatste jaren enorm toegenomen. We zoeken al tijden naar een vierde man, zodat we een beetje meer lucht krijgen. Nu kun je simpelweg geen vrij meer nemen. Je moet 24 uur per dag, zeven dagen per week 'aan staan'." Van Dijk ziet ook dat op volging van bestaande praktijken een steeds groter probleem wordt. Werkdruk vaak te hoog De oorzaken van het tekort zijn niet eenduidig. Veel meer vrou wen dan mannen studeren af als dierenarts; zij werken meer en va ker parttime. Terwijl de oudere garde fulltime werkte. Ook speelt mee dat de partner werk moet vinden in de provincie. De be langstelling voor de opleiding diergeneeskunde is het probleem niet. Nog altijd starten jaarlijks 250 studenten aan de opleiding aan de Universiteit Utrecht. Toch loopt het aantal vacatures rap op. Negen pagina's telt het va- caturedeel van de website van de Koninklijke Nederlandse Maat schappij voor Diergeneeskunde (KNMvD), de beroepsorganisatie voor dierenartsen, inmiddels. Het tekort in artsen gespecialiseerd in landbouwhuisdieren is het grootst. „Studenten kiezen liever voor specialisatie in huisdieren, zoals katten en honden", zegt An- nemarie Rozeboom van de KNMvD. Stressbestendig Van de 250 studenten die per jaar aan de opleiding diergeneeskunde in Utrecht beginnen, maken er 175 de opleiding af.Een groot deel gaat uiteindelijk niet als dieren arts aan de slag, weet Rozeboom. Dat heeft meerdere oorzaken. Stressbestendigheid is er daar één van. ,,Studenten vinden de werk druk vaak té hoog." Ook speelt het toekomstperspectief een rol. Gevolg van die toegenomen druk is dat steeds meer dierenart sen kampen met psychische klachten, meldde de KNMvD eind vorig jaar. Emmeloord Aukje van der Molen van Cultuurhisto risch Centrum Noordoostpolder neemt het dagboek in ontvangst op die november avond in Emmeloord. Ze beseft al gauw dat het een bijzonder docu ment is. Mooi geschreven, bijna een roman. Het verhaal van boe renzoon Kees van de Vrie (1922 1984) uit 's-Heer Abtskerke, die in 1943 aan het werk gaat in de piep jonge Noordoostpolder. Om te voorkomen dat hij in Duitsland aan de slag moet. ,,Het leest bijna als een avonturenboek." Het dagboek is meegenomen door Adri van de Vrie uit Wierin- gerwerf (63), het enige kind van de onderduiker. ,,Ik ontdekte dat er een lezing was over de razzia om dat het 75 jaar geleden was. Ik be sloot het dagboek mee te nemen om te laten zien." Eigenlijk brengt hij het weer thuis. ,,Na de oorlog heeft mijn va der alle blaadjes uitgetikt. Toen heeft hij het bij een drukkerij in Emmeloord laten inbinden. Kort daarop, het moet in 1953 of 1954 geweest zijn, verscheen het als feuilleton in (plaatselijk nieuws blad) De Noordoostpolder. De tekst is een beetje bijgewerkt op de drukkerij, verder is er niets aan veranderd." Ontginning Kees van de Vrie wordt in oktober 1943 opgeroepen voor de Arbeids- einsatz in Duitsland. Hij heeft geen trek voor de bezetter te wer ken en vertrekt spoorslags naar de pas drooggelegde Noordoostpol der. Wie helpt met de ontginning van het nieuwe land, hoeft niet aan de slag voor de Duitsers. Via Kampen, Zwolle en Vollenhove belandt de Zeeuw in Kamp Zwol sevaart, vlakbij Emmeloord. Zoon Adri: ,,Hij begint met schrijven op het moment dat hij vertrekt uit Zeeland. Op het sta tion in Goes staan meer jongens die naar de Noordoostpolder ver trekken. Ze kennen elkaar niet, maar trekken vanaf dat moment met elkaar op." Geen honger De omstandigheden zijn redelijk in het kamp, maakt hij op uit het dagboek. ,,Hij lijdt geen honger. Hij schijnt zelfs tussendoor nog eens naar huis te zijn gegaan, al staat dat niet in zijn dagboek." De bezetters gedogen het werk van onderduikers enige tijd. Maar als ze aan de verliezende hand zijn, hebben ze menskracht nodig in Duitsland. Dat leidt tot de grote razzia op 17 november 1944. Van de Vrie omschrijft het als volgt: 'Weldra werden vanuit Emmeloord mitrailleurschoten gehoord. Het was zowat tegen twee uur, dat we in de verte een groep mannen zagen aan komen. Toen ze naderbij kwamen, zagen we dat het soldaten waren. Het werk in de boerderij werd gestaakt, en we keken wat er zou gebeuren We begrepen dat we waarschijnlijk wel niet lang meer in de polder zou den zijn; dit konden wel eens de laat- ste uren zijn, óf we moesten vluchten, maar waarheen?' Wendy de Jong Vlissingen Het voorbeeld van het bankkussen is natuurlijk uitzonderlijk. Dat de man het geld ook nog terugbracht naar de rechtmatige eigenaar, is misschien nog wel uitzonderlijker. Toch wordt bij menig kringloop winkel weleens een 'schat' gevon- den, bijvoorbeeld een lamp van een designer of een schilderij van een beroemde meester. Heleen Hagesteijn van de Kring loop in Serooskerke (W) heeft nog nooit meegemaakt dat bijvoorbeeld in de la van een kast iets echt bij zonders werd gevonden. ,,Het zijn meestal spullen met persoonlijke waarde zoals sieraden, fotoalbums of een stapel diploma's. Of rare din gen, zoals een doosje met tanden of een kunstgebit. Een schat met goud heb ik hier nog nooit gezien." Paulette Oremus van de Zeeuw- sche Kringloopbeurs in Sint Jans teen kan zich na 36 jaar ook niet heugen dat er ooit een bijzondere vondst is gedaan. Maar de spullen an sich, dat is een ander verhaal. Zo kwam er laatst nog een comtoise- klok binnen die Paulette nooit eer der had gezien. Bijzonder, want echt waardevolle spullen zien ze er We hebben ooit een lamp verkocht die achteraf heel veel geld waard bleek te zijn niet zoveel meer sinds de komst van Marktplaats. Toch komt het ook regelmatig voor dat een pareltje voor een prikkie over de toonbank gaat. Paulette: ,,Wij hebben lang niet overal verstand van en gaan echt niet van alles de waarde na- trekken. Zo hebben we ooit aan een jongen een lamp verkocht die ach teraf heel veel geld waard bleek te zijn. Dat vind ik alleen maar fijn. Ik gun het hem van harte. Al heb ik wel liever dat een particulier het geld opstrijkt dan een handelaar." Mart Visser-bank voor 850 euro Bij de Kringloop in Serooskerke trekken ze, tot op zekere hoogte, wel na wat ze in handen hebben. Al het personeel heeft de workshop warenkennis moeten volgen en bij twijfel over de waarde wordt hulp ingeroepen van handelaren of een veilingmeester. Op deze manier werd een bijzondere stoel laatst verkocht voor 650 euro en een Mart Visser-bank voor 850 euro. Heleen: ,,Klanten die hier komen zijn be reid om dat te betalen, maar in de voormalige vestiging in Vlissingen De bijzondere vondsten verkochten we vaak via het Veilinghuis was dat niet het geval. De bijzon dere vondsten die daar werden ge daan, verkochten we vaak via het Veilinghuis. Dat levert meer op. Zo als een schilderij van een Dom- burgse meester. Een gouden vondst." dinsdag 21 januari 2020 GO De komende jaren dreigt een tekort aan dierenartsen. Vooral onder artsen gespecialiseerd in varkens, koeien en schapen. Studenten willen die richting niet op omdat de toekomst on zeker is. „Voor een spoedgeval de deur uit, lukt bijna niet meer door gebrek aan capaciteit", zegt dierenarts Henk van Dijk uit Heinkenszand. Timo van de Kasteele Heinkenszand -Henk van Dijk, dierenarts Oorlogsdagboek Herre Stegenga Aukje van der Molen met het dagboek van Kees van de Vrie (1922-1984), die vanuit Zeeland naar de Noordoostpolder kwam tijdens de oorlog. foto freddy schin kel Als je het hebt over een gouden vondst bij de kringloop, denk je niet zo snel aan een oud bank- kussen. Toch vond een Ameri kaan daarin bijna 40.000 euro aan contanten. Bij kringloopwin kels in Zeeland wordt ook wel- eens een pareltje gevonden, maar het is soms lastig te bepa len wat je in handen hebt. -Paulette Oremus -Heleen Hagesteijn

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2020 | | pagina 36