NIEUWS 13
BOEVEN PLUKKEN 261 MILJOEN
In 2019 zijn criminelen voor ruim 261
miljoen euro geplukt, maar het Openbaar
Ministerie wil meer. Het afpakbeleid gaat
op de schop. Uit Italië wordt antimaffia-
wetgeving overgenomen.
In een vergaderzaal, uitkij
kend over het IJ, volgen me
dewerkers van het Open
baar Ministerie een cursus
over designerkleding: hoe
onderscheid je valse merk
kleding van echte? Gucci-
tassen, Rolex-horloges en Aurelien
Calf-schoenen gaan gretig van
hand tot hand. De twintig vrou
wen en één man voelen aan het
textiel en de stiksels en controle
ren de merklabels aan de binnen
zijde op spelfouten.
Sinds vorig jaar checken Open
baar Ministerie en politie beter
wat er in de kledingkast van ver
dachten hangt. In beslag genomen
designerspullen werden voorheen
niet als waardevol herkend en zo
naar de verbrandingsoven ge
stuurd. ,,Twee jaar geleden was ik
bij een doorzoeking", legt cursus
leider Daniëlle van Nes van het
OM uit. ,,Daar werd wel een scoo-
ter in beslag genomen die hooguit
6000 euro waard was, terwijl de
kledingkast uitpuilde van de
Chaneljurken, sommige met het
prijsje er nog aan. Die waren
tienduizenden euro's waard. Daar
moest anders mee worden om
gegaan, vond ik.''
Een veiling van de eerste desig
nerkleren, vorig jaar september,
bleek een groot succes. „Verschil
lende influencers hadden op inter
net aandacht aan de veiling ge
schonken", vertelt Van Nes. ,,Er
werd enorm op de artikelen gebo
den; sommige gingen bijna voor
de nieuwprijs weg. Ons streefbe
drag was 178.000 euro; we haalden
232.000 euro op.''
Designerveiling
De opbrengst van de designer
veiling maakt onderdeel uit van de
261 miljoen euro die het Openbaar
Ministerie het afgelopen jaar af
pakte. Dat is zo'n 90 miljoen euro
meer dan het jaar ervoor. Die stij
ging heeft het OM vooral te dan-
ken aan een schikking met Tele-
combedrijf Telia, dat 183 miljoen
euro aan de Nederlandse staat
betaalde. Maar ook in de kleinere
zaken zag het OM de incassocijfers
met 10 procent stijgen.
De werkelijke afpakcijfers liggen
nog veel hoger, betoogt landelijk
afpakofficier van justitie Janneke
de Smet van het Functioneel Par
ket. In beslag genomen geld wordt
ook uitgekeerd aan de Belasting
dienst en - niet in de laatste plaats
- aan slachtoffers. „Bovendien
hebben we voor 1,9 miljard euro
beslag liggen en hebben we tien
duizenden kilo's drugs onder
schept. Een voorzichtige schatting
is dat we zo'n 2,5 tot 3 miljard euro
uit de criminele markt hebben ge
haald.''
Ondanks die groeicijfers wil het
OM in 2020 het afpakbeleid her
zien. Zo wil het OM een onderdeel
van de afpakwetgeving uit Italië
overnemen: non conviction based
confiscation heet dat. In Italië kan
justitie een sporttas met geld
verbeurd verklaren zonder dat
bekend is van wie dat geld was. In
Nederland is dat nog niet moge
lijk. Daar blijft het geld op een
bankrekening geparkeerd staan,
zonder dat de overheid er iets mee
kan. De Smet hoopt dat de Neder
landse wet op dat gebied nog dit
jaar wordt veranderd.
Daarnaast wil het OM samen met
politie, Belastingdienst en Fiod
meer inzetten op het verstoren
van de criminele markt. ,,We wil
len oprollen, afpakken én voorko
men'', aldus De Smet. Zo probeert
het OM vaker witwasmethodes
bloot te leggen, zoals vorig jaar
met het offline halen van Best-
mixer.io. Dat bedrijf werkte als
een grote witwasmachtine door
de herkomst van cryptovaluta als
Bitcoin te verhullen. In totaal ging
We willen eerder
in het onderzoek ook
het om meer dan 200 miljoen dol
lar. ,,We hebben toen aangetoond
dat er op grote schaal wordt witge
wassen met cryptovaluta."
Kruimelwerk
De afpakofficier weet dat politie
en justitie nog maar een klein deel
van het crimineel verdiend ver
mogen daadwerkelijk kunnen
pakken. Er valt nog een wereld te
winnen, zegt ze. Jagen op mis
daadgeld zit nog niet in het dna
van officieren van justitie en poli-
tierechercheurs. Nog altijd gaat de
meeste aandacht in een onderzoek
uit naar de verdachte en de kilo's
drugs die kunnen worden onder
schept. ,,We willen eerder in het
onderzoek ook de jacht op het geld
inzetten. Hoe lopen de geld
stromen, waar kunnen we de ver
dachte allemaal plukken? Zo voor
kom je ook dat er nog snel crimi
neel geld wordt weggemoffeld.''
Vergeleken met de miljarden die
rondgaan in de drugswereld, lijkt
het in beslag nemen van Gucci-
tassen en Louboutin-schoenen
misschien kruimelwerk, maar De
Smet bestrijdt dat. ,,Onze eerste
veiling heeft allereerst een mooi
bedrag opgeleverd. Dat gaat in de
toekomst alleen maar meer wor
den. Bovendien vind ik het signaal
mooi. Criminelen pronken met
dure spullen. Als je die kunt afpak
ken, is dat een mooie symboliek.''
de jacht op het geld
inzetten
'Ruimere CBR-
vergoeding'
Vijf doden door
barsten buis
Weer militairen
naar Irak toe
E-sigaret geliefd
door smaakjes
dinsdag 21 januari 2020
Afpakbeleid
succesvol,
maar toch op
deschop
Medewerkers van het OM op cursus. Hoe onderscheid je valse merkkleding van echte? foto marco okhuizen
Koen Voskuil
Amsterdam
-Janneke
de Smet,
officier
van
justitie
RECORDPOGING
DEN HAAG
Ruim 80.000 automo
bilisten die lang moes
ten wachten op ver
lenging van hun rijbe
wijs, zouden volgens
de Consumentenbond
een hogere schade
vergoeding moeten
krijgen van het Cen
traal Bureau Rijvaar
digheidsbewijzen
(CBR). Bijvoorbeeld
vanwege het annule
ren van vakanties. De
bond gaat als bemid
delaar optreden tus
sen het CBR en de
gedupeerden.
Een tweeling in een stadion in Colombo, Sri Lanka. Gisteren
kwamen daar - volgens de organisatoren - 28.000 twee- en
meerlingen samen. Door chaos rond de registratie is onzeker of
de poging telt voor een erkend wereldrecord. foto ap
PERM
In een hotel in de Rus
sische stad Perm
barstte in de nacht
van zondag op maan
dag een verwarmings
buis, waardoor ko
kendheet water onder
hoge druk de leiding
uit en enkele kamers
instroomde. Zeker vijf
mensen kwamen om
het leven, onder wie
één kind. Daarnaast
liepen zes mensen
brandwonden op. De
kamers bevonden
zich in de kelder van
een gebouw.
HAARLEMMERMEER
Vanaf Schiphol is een
nieuwe lichting militai
ren naar Irak vertrok
ken. Ze trainen daar
Iraakse militairen en
Koerdische strijders.
De trainingsmissie
duurt in elk geval nog
tot eind volgend jaar.
BILTHOVEN
De e-sigaret is vooral
aantrekkelijk door de
variatie van smaakjes.
De vloeistoffen met
menthol-, tabak- en
fruitsmaak zijn zelfs
de belangrijkste reden
om te gaan dampen,
blijkt uit nieuw onder
zoek van het RIVM.
Van de niet-rokers
geeft 32 procent in
het onderzoek aan
weleens een e-sigaret
te willen proberen.
Onder rokers ligt dit
percentage op
80 procent.
