Het idee om Fonda uit te nodigen in Nijme
gen komt van Antoons vrienden en mede
activisten Ad Spijkers en Jos Hilte. Fonda is
geen vreemde keuze. Ze protesteert al een
paar jaar tegen de oorlog en maakt indruk
met een bezoek aan Hanoi. Voor de verto
ning van de Vietnam-documentaire Intro
duction to the Enemy van haar man Tom
Hayden zal ze naar Berlijn afreizen. In
samenwerking met de 'kabouteruniversi
teit', een commune aan de rand van de stad
die in die jaren allerlei activistische acties
op touw zet, krijgt de Brede Vietnam
Beweging de actrice zover om ook naar
Nederland te komen.
,,Dat kostte veel moeite. We moesten
naar Duitsland om haar te spreken. En toen
zou ze eigenlijk alleen naar Amsterdam
komen, maar dat vonden we schandalig.
We hadden niks met Amsterdam.''
Twee dagen is Fonda in Nijmegen. In
cultureel centrum D e Lindenberg wordt op
zaterdag de film vertoond en houdt Fonda
een persconferentie. Op zondag neemt ze
deel aan een programma op de universiteit.
Tussendoor verblijft ze in Beuningen. ,,We
hadden geen geld voor een hotel, dus toen
heb ik gevraagd of ze bij ons op de boerderij
kon slapen. En heb ik haar met opa's Opel
van het station gehaald.''
In een paarse broek loopt Fonda over het
boerenerf. Ze heeft een grijs-bruin jasje aan
met daaronder een grijze coltrui. Fonda is
vrolijk en ongedwongen, totaal niet uit de
hoogte. Het klikt meteen met mijn oma. Ze
communiceren door gebaren en gezichts
uitdrukkingen, want mijn oma spreekt
geen Engels. Af en toe legt ze een arm over
oma's schouder. Mijn opa is een stuk ze
nuwachtiger. Hij is zich meer bewust van
wie ze op bezoek hebben.
In de voorkamer eet Fonda van het zon
dagse servies; crèmekleurige borden, scha
len en kopjes, alles met een gouden randje.
Op het menu staat soep, aardappelen met
bloemkool en een stukje vlees, en als toetje
pudding uit een vorm.
Antoon herinnert zich nog dat ze bij de
koeien is gaan kijken op de deel, aan de
achterkant van de boerderij. Geïnteresseerd
maar ook onwennig stapte ze langs de die
ren. Mijn oma liep mee en hield het handje
van de vrolijke Troy vast. ,,Achteraf heb ik
wel gedacht dat het voor Fonda toch een
beetje middeleeuws moet zijn geweest. Het
zag er voor een boerderij uit die tijd prima
uit, maar ze was natuurlijk een heel rijke,
chique dame die modern en royaal woonde.
Op de kamer waar ze sliep was geen ver
warming en er was geen wc in de buurt.
Wel een douche, maar in de badkamer
tochtte het flink.'' Bij het ontbijt at ze niet
veel, weet hij nog. ,,Ze pakte ham en wat
fruit. Het brood liet ze liggen.''
Drie maanden na het bezoek van Fonda
eindigt de Vietnamoorlog en daarmee
eindigen ook haar protestacties. Ze blijft
wel activistisch, onder meer in het Israël-
Palestinaconflict, de laatste Irak-oorlog en
nu dus, bij de klimaatprotesten waarvoor ze
elke vrijdag de straat op gaat. Fonda speelde
na haar bezoek aan Beuningen nog in 26
films en maakte in de jaren 80 furore met
aerobicsvideo's. Ze acteert nog altijd. Deze
week gaat het zesde seizoen van Netflix-
serie Grace and Frankie van start en er volgt
nog een zevende seizoen.
Mijn oom Antoon bleef zich na de oorlog
juist om Vietnam bekommeren. In 1979
bracht hij een bezoek aan het land en in de
jaren die volgden werd Vietnam steeds
meer zijn 'tweede vaderland', zoals hij het
zelf noemt. Hij werkte voor het Medisch
Comité Nederland-Vietnam en bracht boe
ken uit met de veelzeggende titels als Viet
nam bestaat nog en Vietnam de toekomst van
een volk. Later ging hij aan de slag bij Stich
ting Vluchteling. Antoon heeft één film van
Fonda gezien, Barefoot in the Park. Hij heeft
haar nooit meer gesproken.
Hoewel mijn opa nooit een film van
Fonda heeft gezien en hij voor het bezoek
haar naam alleen kende uit de kranten en
de gesprekken, moet het bezoek van de
actrice een bijzonder moment zijn geweest.
Voor even was hij meer dan alleen een boer
uit Beuningen, voor even had hij de wereld
in huis. Opa bleef in het dorp wonen totdat
hij begon te dementeren en opgenomen
werd in een verpleeghuis in Nijmegen.
Daar bleef hij praten over politiek. Ook
tegen mij.
Nooit meer heeft een beroemdheid van
dit kaliber een bezoek gebracht aan mijn
geboortedorp. Wel Joop Doderer, Corrie
Konings, dj Madman ('Meisje, zo lelijk als
de nacht') en Snollebollekes, maar die slie
pen niet op de boerderij van mijn opa.
Jane Fonda in de film Barbarella (1968)
van Roger Vadim en rechts in Tout Va
Bien (1972) van Jean-Luc Godard.
In On Golden Pond met
vader Henry Fonda (1981).
Afgelopen november, wederom
gearresteerd tijdens een klimaatprotest.
In de Netflix-serie
Grace Frankie (2019).
ZATERDAG 18 JANUARI 2020 27
