Waterzuivering getest op legionella
Oorlogsverhalen van
ooggetuigen in boek
9
DE SLAG OM DE SCHELDE OPNAMEN
Ineens liggen
zandzakken
metershoog
opgestapeld voor
de Sint Jacobskerk
in Vlissingen. En De
Fonteijne is verstopt
achter een groen
scherm van wel drie
meter hoog. Wie
rondkijkt ziet dat het
centrum langzaam
verandert in het
decor voor de
oorlogsfilm de Slag
om de Schelde.
inds gisteren zijn de de
corbouwers hard aan de
slag aan de oude Markt,
want volgende week
woensdag, donderdag
en vrijdag draaien de camera's.
Het wordt een komen en gaan van
mensen, te zien vanachter de af
zettingen bij de Oude Markt.Het
is het begin van de film, Dolle
Dinsdag, 5 september 1944, als
zelfs de Duitsers aanvankelijk ge
loven dat de bevrijding nabij is.
Zolang iedereen stil is als het
moet en knetterende brommers
wegblijven, is publiek welkom bij
de opnamen, vindt filmproducent
Alain de Levita van de Slag om de
Schelde. Bij de opnames in Veere
en in de duinen is dat minder ge
wenst, maar, ,,Dat is in een stad
onvermijdbaar. Vooral omdat het
in Vlissingen en Middelburg om
buitenopnamen gaat."
Volgende week draait de crew in
Vlissingen, de week erna in Mid
delburg. ,,Heel grappig. Als de be
volking de film ziet, zal het het
oude Vlissingen herkennen, be-
Als de bevolking de
film ziet, zal het het
oude Vlissingen
herkennen
looft De Levita ,,Vlissingen was
in 1944 volkomen verwoest. Maar
het is heel lastig filmen, niets ziet
er meer zo uit als toen. Letterlijk,
geen steen is hetzelfde." Behalve
de Sint Jacobskerk dan, en de gevel
van de voormalige bakkerij Ou-
werkerk. Daar, in de leeszaal van
de voormalige bibliotheek op de
hoek met de Kerkstraat, wordt de
zer dagen een interieur van een
bakkerij herbouwd, want daar zat
in '44 een verzetshaard.
De Storm
Maar weinig scènes worden daad
werkelijk op Walcheren opgeno
men. Voor de strijd op de Sloedam
week de filmploeg uit naar Litou
wen. Daar kon de omgeving van
de oude dam nagebouwd wor
den. ,,Maar de film speelt natuur
lijk heel erg op Walcheren, dat is
de arena van de film. Deze produc
tie staat echt haaks op die van De
Storm", vindt De Levita over zijn
succesvolle watersnoodfilm uit
2009. ,,Daar wilde niemand aan
meedoen, veel mensen vonden dat
die film zelfs niet gemaakt moest
worden. Maar ik merk dat de Slag
om de Schelde helemaal leeft, dat
mensen het goed vinden dat deze
film gemaakt wordt. In alle gelede
ren, gemeenten en ondernemers
en locatiehouders, we krijgen alle
medewerking. Alles gaat heel soe
pel."
In de laatste week van januari,
vooral vanaf woensdag 29 tot en
met zaterdag 1 februari, is Middel
burg het toneel voor de productie.
Opnames staan gepland voor het
Hofplein, de Bree en Zuidsingel en
Wagenaarstraat. Bij het Hofplein
wordt onder meer een aanslag ge
filmd. In Middelburg brengt de
filmploeg ook ooggetuigen van de
oorlogsdagen op de filmset, met
hun kleinkinderen. Dat gebeurt
zaterdag 1 februari.
Van de filmopnames op de bou
levards van Vlissingen, waarvoor
het Strandhotel en Britannia vir
tueel zouden herrijzen, is afgezien.
,,Dat is mijn schuld", zegt De Le-
vita. ,,Het werd te kostbaar. We
hadden grote plannen om Britan
nia weer neer te zetten, maar het
was een hele toer om het te bou
wen en daar een massascène te la
ten plaatsvinden. Filmmaken is
een heel lang proces. De slag om
de Sloedam is al zo gewelddadig,
we vonden dat de film een emoti
oneel einde nodig had. Dat komt
op een driesprong aan de rand van
Vlissingen, daar komen alle ver
haallijnen bij elkaar." Maar dat zal
niet in Vlissingen zijn. Niet dat
van nu, in elk geval.
GOES De verhalen van de
Zeeuwse ooggetuigen van de oor
log, die van juli tot eind december
vorig jaar in deze krant versche
nen, worden gebundeld. In april
wordt het boek met Zeeuwse her-
inneringsverhalen gepresen
teerd. UitgeverijHet Paard van
Troje in Goes is de uitgever.
Al toen de serie in de krant nog
liep, werd er dikwijls gevraagd of
de verhalen gebundeld konden
worden. Die vraag kan nu dus be
vestigend worden beantwoord.
Ooggetuigen
In het boek worden alle 24 verha
len opgenomen, die in het kader
van de herdenking van 75 jaar be-
vrijding in de krant verschenen.
De ooggetuigen vertellen over het
binnenvallen van de Duitsers in
1940, het leven tijdens de bezet
ting, de bouw van de Atlanti-
kwall, inundatie en evacuatie, ver
zet en de met veel oorlogsgeweld
gepaard gaande bevrijding.
Zo vertelt Marie Blommaart
over haar koerierswerk en gevan
genschap, Adrie van Overdulve-
de Kraker kreeg er opeens een
(joods) zusje bij, Jan Rottier zat in
een strafkamp in Duitsland en Co
Filius ontwierp herdenkingsmo
numenten.
De exacte datum van de presen
tatie moet nog worden vastge
steld.
Incidenten in Son en Boxtel hebben
duidelijk gemaakt dat zuiveringsin
stallaties een bron kunnen zijn voor
de verspreiding van legionella. Bij
beluchting ontstaan minieme
druppels water, die de bacterie
kunnen overbrengen.
Het gaat om biologische water
zuiveringen waar voedselrijk water
binnenkomt en waar het water
warmer is dan gebruikelijk. Het
RIVM heeft vorig jaar 12 rioolwater
zuiveringen en 69 industriële zui
veringen in het land aangemerkt als
risicolocaties. Deze week wees het
Zuiveringsinstallaties
kunnen een bron zijn
voor de verspreiding
van legionella
RIVM op het belang van metingen.
Indien nodig moeten maatregelen
worden genomen.
In Zeeland zijn drie bedrijfszui-
veringen en de rioolwaterzuivering
nader bekeken. Bij een van de indu
striële zuiveringen is volgens de
provincie een verhoogde concen-
tratie legionella aangetoond. De
naam van het bedrijf is niet be
kendgemaakt.
De meting gebeurde op het mo
ment dat er een productiestop was,
waardoor afvalwater langer werd
rondgepompt dan gebruikelijk. Er
zijn geen gevallen van besmetting
buiten het terrein bekend. Er wordt
bekeken of de beluchtingstank kan
worden overkapt, om verspreiding
uit te sluiten.
Waterschap Scheldestromen
noemt het risico op verspreiding bij
de rioolwaterzuivering in Ritthem
'nihil'. Bij de vernieuwing van de
zuivering in 2018 is de betreffende
tank afgedekt. Er wordt maande
lijks gemeten. Eén keer is legionella
gevonden, maar het gehalte was
toen vijf keer lager dan de norm
voor drinkwater.
vrijdag 17 januari 2020
GO
Zandzakken voor de Jacobskerk
Claudia Sondervan
Vlissingen
S
-Alain de Levita, producent
Bij vier waterzuiveringen in Zee
land bestaat het gevaar van legi
onella. Afgelopen jaar is op één
locatie een verhoogde concen
tratie gemeten. Voor zover be
kend zijn daarbij geen mensen
besmet geraakt.
Rolf Bosboom
Vlissingen
Decoropbouw aan de Oude Markt in Vlissingen voor de opnames voor de spektakelfilm de Slag om de Schelde, foto dirk jan gjeltema