7
Het is het schrikbeeld van menig Nederlander: straks moet je je
bank betalen om je zuurverdiende spaarcenten te stallen. Zover lijkt
het nog niet, maar de stap van ABN Amro om de rente te verlagen naar
0 procent brengt ons wel akelig dichtbij dat doemscenario.
Nou.eigenlijk is die er al een tijdje.
Alleen niet voor Jan Modaal. Vermo
gende klanten moeten bij sommige
banken al betalen voor hun spaar
geld. Dat was al zo bij ABN en ING,
maar ook bij banken als Van Lan-
schot en Insinger Gillissen en Bunq.
Het rentepercentage was onbekend,
maar sinds maandag is duidelijk dat
vanaf april ABN-klanten met een
vermogen van meer dan 2,5 miljoen
euro 0,5 procent gaan betalen (dus
minimaal 12.500 euro). Het gaat om
circa 5200 klanten, zo'n 5 procent
van het totaalaantal klanten.
De afgelopen decennia hebben we
dit niet eerder meegemaakt, nee.
Tien jaar geleden stond de rente nog
op 3 procent. In 1980 kreeg je vol
gens cijfers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek nog zo'n 11 procent
op je spaarrekening. Uniek, dus.
Dit heeft alles te maken met het ren-
tebeleid van de Europese Centrale
Bank (ECB). Deze instantie gaat
over het monetaire beleid binnen de
Europese Unie en beslist dus ook
over het rentebeleid. Het geval is dat
de ECB telkens de Europese deposi
torente verlaagt, waardoor banken
hoge kosten betalen voor het stallen
van spaartegoeden bij de ECB. Die
kosten berekenen zij voor een deel
door aan hun klanten, met als gevolg
dat de spaarrente nu dus bij een
bank als ABN al op 0 staat.
Om klanten gerust te stellen, deed
ABN afgelopen najaar de toezegging
dat de bank zijn klanten met een
vermogen tot 100.000 euro geen ne
gatieve rente in rekening zal bren
gen. De Volksbank volgde met de
belofte dat het in 2020 geen boete op
sparen invoert en ook Rabobank
zegt geen plannen te hebben in die
richting. Het lijkt er dus op dat ban
ken huiverig zijn om particuliere
spaarders te straffen, uit vrees voor
boze reacties of een mogelijke bank-
run. Toch is niet iedereen er gerust
op. ,,Wat er na 2020 gebeurt moeten
we maar zien'', zegt Joyce Donat van
de Consumentenbond. En ook
Amanda Bulthuis van vergelijker
Geld.nl sluit niet uit dat begin vol
gend jaar een of meerdere banken
toch de stap maken naar een nega
tieve rente voor mensen met iets
grotere saldo's. ,,Of misschien zelfs
al eind van dit jaar.''
In onderzoeken zegt een meerder
heid zijn geld weg te halen als de
bank ze geld rekenen. Een deel van
de ondervraagden geeft aan het geld
thuis te willen bewaren. Dat laatste
is wat consumentenorganisaties ten
zeerste ontraden. Het is niet verbo
den - boven de 542 euro betaal je er
vermogensbelasting over - maar ris
kant is het wel. Zo waarschuwt de
Consumentenbond dat het verloren
kan gaan door brand of inbraak.
,,Dan heb je dus helemaal niks
meer'', aldus Donat. Volgens het Ni-
bud bestaan er genoeg alternatieven.
Zo kun je overstappen naar een bank
met een (iets) hogere spaarrente, je
hypotheek (of een deel ervan) aflos
sen, geld steken in het energiezuini
ger maken van je huis of geld voor
langere tijd vastzetten, of beleggen.
Het blijft koffiedik kijken, maar de
verwachting is dat de rentes nog een
tijd laag blijven. Het is een technisch
verhaal, maar toen de ECB de rente
verlaagde toen de crisis uitbrak om
de economie te stimuleren, groeide
de economie maar bleef de inflatie
Ontwikkeling gemiddelde
spaarrente
nu rente tot..
1980
1985
1990
1995
2000
2005
2010
2015
2020
uit. Om die inflatie aan te jagen,
bleef de ECB vervolgens de econo
mie aanjagen. Daarbij besloot de
ECB staatsleningen op te kopen van
eurolanden. Ook dat leidde tot meer
groei, maar niet tot inflatie. Nu het
moment is aangebroken dat de groei
wat begint te haperen, valt er voor
de ECB weinig te draaien aan de
renteknoppen. „Daarmee is de kans
op een renteverhoging door de ECB
helemaal klein'', zegt Bulthuis van
Geld.nl. Dit is niet alleen slecht
nieuws voor spaarders, ook pensi
oenfondsen en verzekeraars hebben
er last van. Alleen mensen die een
hypotheek afsluiten, kunnen profi
teren van de lage rente.
Nou, consumentenorganisaties als
de ANBO en Consumentenbond
zien wel een optie. Volgens hen zou
een wettelijk verbod voor een nega
tieve rente voor kleine spaarders
met maximaal 100.000 euro een uit
weg bieden. Of die er komt, is de
vraag. Minister Wopke Hoekstra
vindt een negatieve rente voor ge
wone spaarders weliswaar 'zeer on
gewenst' en 'van groot belang dat
gewone spaarders voldoende moge
lijkheden houden om te bankieren
bij een bank die geen negatieve
rente rekent'. Tegelijkertijd heeft hij
(nog) geen ja gezegd tegen een wet
telijk verbod. ,,Het zou, gegeven de
uitingen van banken en de nadelen
van een verbod, niet proportioneel
zijn'', verklaarde hij onlangs.
Overigens verwacht het Nibud dat
het wel meevalt met de paniek on
der Nederlanders mocht het toch tot
een negatieve rente komen. ,,We
hebben met de dalende rentes de af
gelopen tien jaar ook weinig zien
veranderen aan het spaarzame ge
drag van Nederlanders'', reageert
Nibud-woordvoerder Gabriëlla Bet-
tonville. Ook bij ABN lijkt van geen
paniek tot dusver geen sprake. ,,De
afgelopen dagen hebben we al tele
fonisch contact gehad met vermo
gende klanten om ze voor te berei
den op het nieuws en het gros re
ageerde 'redelijk rustig' en was niet
verrast'', aldus de woordvoerder.
Ook waren er volgens hem gisteren
niet meer opzeggingen dan er op
een reguliere dag binnengekomen.
woensdag 15 januari 2020
GO
Natasja de Groot
Rotterdam
Komt er een boete op sparen?
Hebben we ooit dit soort
rentepercentages gehad?
Hoe kan het dat de rente nu
zo ultralaag is?
Dreigt de kleine spaarder straks
toch de pineut te worden?
Wat moet je als kleine spaarder
als het tot een negatieve
rente komt?
Wanneer gaat de rente weer
omhoog?
ij
Is een negatieve rente dan
helemaal niet te voorkomen?