'Tesla de echte held van de elektriciteit'
7
NA DE BRAND HOF KEIZERSWEEL
Naast de
puinhopen van
de verwoestende
brand bouwt de
familie De Vos aan
een nieuw bestaan
op Hof Keizersweel.
Het gezin De Vos werd
ruim een maand gele
den getroffen door
een grote brand. De
schuur naast het huis
ging helemaal in vlammen op en
de woning zelf heeft flinke brand
en waterschade Alle bewoners en
alle dieren op het hof bleven onge
deerd, maar het huis bleek onbe
woonbaar. De familie De Vos ver
kaste noodgedwongen naar een
nabijgelegen vakantiepark, ge
scheiden van de paarden, kamelen,
struisvogels en andere dieren.
Met het neerzetten van een
woonunit aan de Hoogeweg in
Wemeldinge krijgt familie De Vos
een nieuwe plek om te wonen op
hun eigen vertrouwde plek.
,,Het is net vakantie, maar dan
erger", zegt Peter de Vos over zijn
gedwongen verblijf in bungalow
park De Oesterbaai. ,,Dat heeft
niks te maken met De Oesterbaai,
hoor. Maar ik wil gewoon zo snel
mogelijk terug naar de boerderij."
Woonunits
Om terug naar de boerderij te
kunnen, plaatst De Vos een woon-
unit op het terrein. Met uitzicht op
het huis en uitzicht op de puin
hoop die overbleef van de naastge
legen schuur.
Hij kan niet wachten om terug
te keren. ,,Ik hoop dit weekend al.
We plaatsen drie units van 10 bij
2,4 meter tegen elkaar aan. Dat
wordt ons verblijf voor de ko
mende jaren, vermoed ik."
Zwartgeblakerd
De beschadigde woning moet na
melijk eerst voor een deel gestript
worden: ,,Dan wordt de construc
tie opnieuw bekeken en weten we
pas wat er eventueel nog meer ge
sloopt moet worden. Het is de be
doeling dat we de schuur zoveel
mogelijk in de traditionele stijl te
rugkrijgen. Compleet met houten
gebinte en alles. Maar hoe dat pre
cies gaat lopen, weten we ook nog
niet."
Terwijl oudste dochter Puk een
schoen uit de brandstapel vist (,,Ik
heb er al meer gevonden, maar
Ik wil gewoon zo
snel mogelijk
terug naar de
boerderij
nooit eens een paar, gek hè?") kijkt
oma Koos naar de zwartgeblakerde
woning. Het doet haar pijn. ,,Wij
hebben hier 24 jaar gewoond.
Toen we hier kwamen was Peter
nog geen jaar oud. Mijn man leeft
niet meer, maar ik denk dat hij van
boven met zijn tranen het vuur
heeft gedoofd."
De schuur naast het huis werd
veel gebruikt voor workshops en
kinderfeestjes. Verzorgd door Pen
ney, de vrouw des huizes. Dat kan
voorlopig dus niet meer. Maar een
buurvrouw bood uitkomst. ,,Ja, dat
is zo ontzettend lief" vertelt een
blije Penney. ,,Die heeft een atelier
waar ze weinig gebruik van maakt.
Dat mogen wij zolang gebruiken.
Dat is echt fantastisch. Daar ben ik
haar zo dankbaar voor."
Vorige week is in dat atelier, op
slechts vijftig meter afstand van
Hof Keizersweel, al het eerste kin
derfeestje gegeven. ,,En komende
zaterdag heb ik er weer een. Daar
ben ik heel blij mee."
Maar er is nog meer om blij mee
te zijn. Want Penney is ook nog
eens jarig, laat Peter weten terwijl
hij deel twee van de woonunit het
erf op begeleidt. ,,Dit is veruit het
grootste cadeau dat ik haar ooit ge
geven heb."
Thuis aan de Vrijstraat in Sas van Gent, in
zijn eigen oud elektromuseum, laat Marc
zien hoe het apparaat werkt. De spoel is
overigens niet van hemzelf. Hij heeft hem
in langdurige bruikleen van een andere lief
hebber, Seb Blommaert uit Terneuzen.
Marc draait eerst een led-lamp uit de fitting.
,,Anders gaat die kapot door de straling van
de spoel." De spoel begint te brommen.
Marc houdt een tl-lamp in de buurt. Vanaf
de bovenzijde van de spoel vormt zich een
bliksemschicht richting de tl-lamp. Die be
gint direct op te lichten.
,,Dit is toch prachtig", uit Marc zijn be
wondering voor de uitvinding van de le
gendarische Servisch-Amerikaanse uitvin-
der Nikola Tesla (1856-1943). ,,Het ideaal
van Tesla was elektriciteit draadloos te ver
sturen. Dat lukte hem ook, maar in de prak
tijk is het er nooit van gekomen. Om eco
nomische redenen. Het zou veel kosten in
elektriciteitsverbindingen hebben be
spaard, maar ja, daar wordt veel geld aan
verdiend."
Helden
Marc heeft zijn hele werkzame leven in de
elektriciteitssector doorgebracht. Zijn laat
ste project was de bouw van een gascentrale
van Nuon aan de Groningse Eemshaven. Hij
is zijn werk ook na zijn pensionering trouw
gebleven, als hobby. Tesla is één van zijn
helden. Hij was tijdgenoot van de veel be
kendere Edison en werkte ook voor hem,
tot ze ruzie kregen. Tesla was de uitvinder,
Edison de zakenman."
Dankzij mensen als Tesla en Edison is
elektriciteit nu vrijwel overal. Marc weet dat
dit nog niet zo lang geleden heel anders
was. ,,Mijn oom woonde in de polder tussen
Hoek en Sluiskil. In 1960 was zijn huis nog
niet aangesloten op het elektriciteitsnet.
Dat kun je je niet meer indenken." En dat
terwijl er al heel lang geëxperimenteerd
werd met het opwekken van elektriciteit en
het opslaan van elektriciteit in batterijen.
Marc laat in zijn museum een voorbeeld
zien, een door hem nagemaakte Leidse fles.
Dat was één van de eerste batterijen, een
uitvinding van de Leidse hoogleraar Pieter
van Musschenbroeck in 1746.
Koploper
Over de geschiedenis van elektriciteit
houdt Marc Lijbaert morgen, woensdag, om
14.00 uur in het Industrieel Museum in Sas
van Gent een lezing, entree bedraagt 5 euro.
Oud elektro is Marcs ding. En dat in een tijd
waarin elektriciteit een steeds grotere rol
gaat spelen, zie de opkomst van elektrische
auto's met Tesla als koploper. En jawel, ver
noemd naar de uitvinder.
En hoe kijkt Marc zelf tegen de nieuwe
ontwikkelingen op elektriciteitsgebied aan?
Hij antwoordt aarzelend. Een fan van zon
en windenergie blijkt hij niet te zijn, wel
van kernenergie.
,,Kernafval is een probleem, maar subsi
dies die in zon- en windenergie worden ge
stoken, waren beter besteed aan onderzoek
naar kernafval. En wat wordt er straks met
al die afgedankte windturbines en zonne
panelen gedaan?"
dinsdag 14 januari 2020
'Het is net vakantie, maar dan erger'
Willem Adriaansens
Wemeldinge
- Peter de Vos
Marc Lijbaert ademt elektriciteit. Hij
houdt een lezing over zijn grote hobby,
oud elektro. Hij neemt zijn nieuwste
pronkstuk mee, een spoel van Nikola
Tesla.
Harmen van der Werf
Sas van Gent
Marc Lijbaert demonstreert de uitvin
ding van Nikola Tesla, een spoel waar
mee draadloos elektriciteit kan worden
verstuurd. foto camile schelstraete
Peter de Vos (met pet) bij deel twee van de nieuwe tijdelijke woning. Dochter Puk (rechts) bekijkt het van een afstandje. foto marcelle davidse
