7
AART STAARTJES 1938 - 2020
Wie is niet opgegroeid met Aart Staartjes? De
acteur vermaakte decennialang diverse generaties.
Aart Staartjes overleed gisteren op 81-jarige leeftijd
aan de gevolgen van een verkeersongeluk.
Aart Staartjes was in de jaren 70 een
van de drijvende krachten achter De
Stratemakeropzeeshow met Wieteke
van Dort (De Deftige Dame) en Joost
Prinsen (Erik Engerd), een baan
brekend kinderprogramma waarin
Staartjes schitterde als het personage
De Straat.
De makers deinsden er niet voor te
rug om controversiële onderwerpen
te behandelen, te spreken over pies en
poep en kinderen te laten zien die
hun ouders de les lazen. Ze maakten
onderwijzers belachelijk in sketches
waarin Staartjes en Van Dort eeuwige
zittenblijvers speelden.
Fatsoen minnend Nederland sprak
geregeld schande van deze brutale
benadering van de kinderziel. Som
mige ouders verboden hun kinderen
naar het programma te kijken, maar
De Stratemakeropzeeshow had ook
veel bewonderaars door de originele
en gedurfde wijze waarop de makers
de onderwerpen behandelden.
Tussen 1972 en 1974 zijn van het
programma 55 afleveringen gemaakt.
Daarna gingen Staartjes en zijn colle
ga's aan de slag met het bewierookte
J.J. de Bom, voorheen de kindervriend
dat eind jaren 70 werd uitgezonden
en 32 afleveringen telde. Televisie
critici kenden het programma in 1979
de Zilveren Nipkowschijf toe.
De meeste televisiekijkers zullen
zich Staartjes herinneren om zijn rol
in Sesamstraat. Over het ontstaan van
Meneer Aart zei Staartjes twee jaar
geleden in een interview: ,,Ik begon
in 1981 als redacteur bij Sesamstraat.
Een van de scenarioschrijvers zei
toen: 'Sesamstraat is een paradijs
zonder slang'. Daar moest iets aan
gebeuren. Er moest iemand komen,
die de bal lek prikte.''
Ook met deze rol was Staartjes
omstreden. ,,Er waren kritische
Aart Staartjes maakte
de Nederlandse
kinder-tv volwassen
ouders en pedagogen. De Amerika
nen (de licentiehouders van het
programma, red.) vonden Meneer
Aart een negatief rolmodel. Zij vin
den dat zo'n figuur niet thuishoort
in een kinderprogramma en ik vind
van wel. We hebben doorgezet, met
veel succes. Kinderen zijn altijd dol
geweest op Meneer Aart.''
De NTR is in een verklaring vol
lof over de man die vernieuwende
kinderprogramma's maakte. ,,Die
traditie zette hij voort als geestelijk
vader van Het Klokhuis. Aart Staartjes
maakte de Nederlandse kindertele
visie volwassen. Met hem verliezen
we een succesvol programmamaker,
eindredacteur en presentator, en bo
venal een bijzonder kundig acteur.''
Zo was Staartjes ook in serieuzer
series en films een veelzijdige enter
tainer. Hij begon zijn carrière in 1957,
toen hij samen met Eric Herfst (de
echtgenoot van Jasperina de Jong)
pantomimegroep Pantalon op
richtte. Zijn beste rol speelde hij in
2006 in de televisiereeks Waltz,
waarin hij aan het hoofd staat van
een klein familiecircus dat grote
moeite heeft te overleven. Staartjes
zei later over de opvliegende Willy
Waltz: ,,Hij ligt heel dicht bij mij.''
Staartjes schreef in 2002 zijn auto
biografie Meneer Aart - Leven en wer
ken van de man die geen kindervriend
wil heten. Een opvallende passage
gaat over zijn dochter die ooit dreigde
naar de roddelbladen te stappen met
het verhaal dat ze het slachtoffer was
van incest. Een constatering die on
der hypnose door een psycholoog
werd vastgesteld. ,,Deze methode
klopt niet'', zei hij jaren daarna in
een interview.
Een van zijn laatste televisieoptre
dens was in Sterren op het doek.
Staartjes maakte daarin bekend re
cent een beroerte te hebben gehad.
,,De dood is wel het minste dat ik
vrees'', zei hij. ,,Maar dat ik invalide
word, lijkt mij erger.''
De acteur laat drie kinderen en een
stiefzoon achter.
REACTIES
maandag 13 januari 2020
GO
Aart Staartjes als Meneer Aart tussen zijn buren uit Sesamstraat, als de opvliegende circusdirecteur Willy Waltz
(boven) en met Joost Prinsen, Wieteke van Dort en Frans Boelen bij de uitreiking van de Nipkowschijf voor hun serie
J.J. de Bom, voorheen de kindervriend, fotosanp
Meneer Aart: een man die
geen kindervriend wilde heten
Ab Zagt
-Verklaring NTR
Kijk op de site bij video
Beelden van Aart Staartjes
door de jaren heen.
Sesamstraat-collega
Hakim Traïdia heeft
zijn carrière te dan
ken aan Aart Staart
jes, zegt hij. „Aart
belde mij in 1983,
of ik met hem wilde
samenwerken. Die
dag vergeet ik nooit.
Hij deed veel voor de jeugd, had een goed gevoel voor
humor, was bescheiden en wist me op onzekere mo
menten altijd moed in te praten. Hij is Sesamstraat."
Edwin Rutten werkte
als Ome Willem met
Staartjes, die een van
de 'kinderen' Teun,
Toon en August
speelde, Hij herinnert
zich Staartjes als een
voorvechter van kinder-
televisie. „Hij was voor
niets of niemand bang. En hij was trots op die dwarsheid
die hem werd toegedicht." De twee zagen elkaar soms
tijden niet, maar als ze elkaar wél zagen, was het 'altijd
raak'. ,,Dan lachten we over dezelfde dingen en mopper
den we over dezelfde dingen.''
Frank Groothof was
collega van Aart
Staartjes bij grote
producties als Het
Klokhuis en Sesam
straat, Ook hij reageert
verslagen op het over
lijden van de acteur.
„Hij was een dierbare
collega met wie ik heel fijn heb samengewerkt. Staartjes
is ontzettend belangrijk geweest voor Sesamstraat."
