ZEELAND GEBOEKT
Josephine Rombouts
geeft schrijfcursus
Zeeuwse schrijversavond
met Milo en Tollenaar
Twee dingen
doen ertoe
in het leven
ZEELAND 21
Het is een plek om even stil te staan: Schorersgraf bij IJzendijke. Ronald
Buijsse doet dat. Hij schreef een boek over de vlakbij gelegen boerderij waar hij
woonde, over de polders, over het graf.
Je zal maar kunnen zeggen: 'Ik heb op
Schorersgraf gewoond'. Wie niet meteen
weet wat er wordt bedoeld, moet eigen
lijk stante pede naar Zeeuws-Vlaanderen af
reizen. Sinds 1800 rust Willem Schorer daar,
even ten noorden van IJzendijke waar de Za-
chariaspolder, de Pieterspolder en de Amalia-
polder elkaar ontmoeten. Op de kop van een
binnendijk, te midden van wat ooit zijn lan
derijen waren. Het is een eenvoudig graf op
een idyllische plek. Hartje winter voel je je
daar nog altijd één met de inpolderaars van
toen.
Ronald Buijsse (1960) kan zeggen dat hij op
Schorersgraf woonachtig was. Niet letterlijk
óp het graf. Maar wel op de honderd meter
verderop gelegen boerderij die in de volks
mond ook Schorersgraf is gaan heten. In 2017
werd gevierd dat de boerderij precies honderd
jaar in de familie was. Voor Ronald Buijsse
vormde die mijlpaal een mooie aanleiding om
de geschiedenis van het hof, de bewoners, het
graf en de omliggende polders in kaart te
brengen. Het resultaat van zijn speurtocht is
te lezen in Verbonden met Schorersgraf. Honderd
jaar boerderij, duizend jaar polder en vijfhonderd
jaar betrokken families.
In het vlas gewerkt
Buijsse is veertig jaar weg uit Zeeland en
woont alweer 25 jaar in Gouda. Hij werkt als
bedrijfseconoom voor JADS, een instituut van
de universiteiten van Tilburg en Eindhoven.
Verleden boven water halen is iets heel an
ders, ontdekte hij. Maar wel boeiend. Zeker als
het over het bedrijf gaat waar je familie meer
dan 100 jaar heeft gewoond en je vijftien jaar
met je vader in het vlas hebt gewerkt.
De boerderij werd in 1912 gebouwd op ini
tiatief van Petrus de Jaeger die een jaar eerder
al de nabijgelegen hofstede 'Boerenverdriet' in
eigendom had verkregen. In 1917 nam Ronalds
overgrootvader Aloys Dellaert Schorersgraf
over. In 1930 werd hij opgevolgd door opa Ca-
miel Dellaert en in 1967 nam vader Huub
Josephine Rombouts geeft
woensdag 15 januari om
19.30 uur een proefles 'Cre
atief Schrijven' in boekhandel de
Drvkkery in Middelburg. ,,Het is
een beginnerscursus maar ook
als je al schrijfervaring hebt kun
je er veel van opsteken", zegt Jo
sephine.
,,Het materiaal is ontwikkeld
en getest door enkele 'topau-
teurs' van uitgeverij Querido en
word steeds aangepast en uitge
breid. Het doel is om meer te le
ren over hoe een goed verhaal in
elkaar steekt en om zelf een kort
verhaal te schrijven. Er zijn op
drachten die je meenemen naar
andere auteurs en naar je eigen
ervaringen. Je leert overbrengen
wat jij wilt zeggen op een manier
die anderen aanspreekt."
Josephine Rombouts debu
teerde vorig jaar met Cliffrock
Castle, een boek over haar werk
in de huishouding op een Schots
kasteel. Dat werd een onver
wacht groot succes. Onlangs ver
scheen het tweede deel: Terug
naar Cliffrock Castle.
De auteurs Rosema
rijn Milo en John
Tollenaar zijn
donderdag 16 januari te
gast tijdens de literaire
avond Zeeuws Klankboek in
eetcafé 't Schallemaaj in Os-
senisse.
Rosemarijn Milo
(1945) publiceerde vorig
jaar het levensverhaal
van haar uit Hoofdplaat
afkomstige oma
Guusje Maes (1891
1918). Het is een 'femi
nistische biografie in
briefvorm', waarin
duidelijk wordt dat Guusje meer
wilde zijn dan huisvrouw en
moeder. Ze trouwde met een
handelsreiziger en vestigde zich
met hem in Nijmegen. De titel
van het boek is Een vervlo
gen droom. Verslag van een
te kort leven. Guusje was
de dochter van het echt
paar Ma es van hotel Het
Wapen van Zeeland in
Hoofdplaat.
John Tollenaar (1972)
was avond-, nacht- en
weekendhoofd in zie
kenhuis Zorgsaam in
Terneuzen. Wat hij daar
zoal meemaakte vertelt
hij in een bundel met
korte verhalen: Alles ge
gevenvijftig verhalen
van een anw-hoofd uit het
ziekenhuis.
De avond begint om 19.45 uur,
Lenno Spaans en Gait Klein
Kromhof musiceren, de entree is
gratis.
Zeeuwse schrijvers
Ieer hebben we niet. En
slechts voor één keer. Het
leven bedoel ik, een een
malige aangelegenheid, dat staat
vast. De vraag is alleen of we er
gierig van moeten proeven dan
wel we woest moeten toetasten.
Anton Korteweg (geb. 1944) weet
het wel: hij woont in Leiden waar
ik al meer dan een halve eeuw rustig
in mijn kamer probeer te blijven zit
ten om erger te voorkomen. En toch.
En toch kan hij de drang om
die kamer te verlaten niet onder
drukken. En toch is hij zelfs niet in
staat zijn nutteloze neiging tot
poëzie te smoren.
Poëzie tegen wil en dank, bijna
overspoeld door banaal bestaan,
maar nét
niet hele
maal. Juist
daardoor is
zijn weer
barstige
werk zo
boeiend.
Een mens
kan
beter thuis
blijven,
avonturen
leiden bijna altijd tot teleurstel
ling, maar toch gaat hij op
pad, nooit eens lekker nergens. Zo
heet ook Kortewegs onlangs ver
schenen bundel met 'autotopogra-
fische' gedichten. De dichter
neemt ons in Nooit eens lekker ner
gens (112 pag., 19,99 euro, Meulen-
hoff) mee naar de plaatsen uit zijn
leven, vaak per fiets bezocht, on
der het motto: je bent de plekken
waar je was. Wat Korteweg betreft
dus zijn woonplaats Leiden, zijn
geboorteplaats Zevenbergen
(Vroeger: alles was beter), zijn werk
plek Den Haag, en verrassend vaak
Zeeland, waar hij doorgaans
in Goes en soms in Middelburg de
wereld vanaf een terras bestu
deert. Terraspoëzie, dat lijkt een
treffende omschrijving van deze
poëzie van de zijlijn, met een bui
tenstaander (ik heb niet eens een
mobieltje) die stilletjes commen
taar geeft.
In Zeeland, fietsend vanaf Kort-
gene richting Zierikzee, doet hij
ook zijn grootste ontdekking, be
schreven in het voorwoord en in
het gedicht Naar Schouwen. Een
lieveheersbeestje lift even mee op
het behaarde bovenbeen van
de dichter, langs vlas, noten, stokro
zen/ huisjes Plexat, Krekwakwou, en
blijkt dan ineens verdwenen. Wat
Anton Korteweg tot de levens
wijsheid brengt: Twee dingen doen
ertoe/ in Zeeland en daar buiten:/
aangewaaid worden en weg-.
Alleen rest dan nog een kleinig
heid: wat doen we in de tussentijd,
tussen aanwaaien en
wegwaaien, in de periode die le
ven heet?
Buijsse het roer in handen. Vanaf 1999 is Marc
Buijsse, broer van Ronald, eigenaar. Volgens
Ronald heeft de boerderij nooit echt een naam
gekregen, maar heeft iedereen het over Scho-
rersgraf.
In deel 1 van het boek komen de families
Dellaert en Buijsse op Schorersgraf aan bod. In
het tweede deel is er aandacht voor de ge
schiedenis van de Zachariaspolder van het jaar
1000 tot 2000. Het derde en laatste deel focust
op de families Laurijn, Paspoort en Schorer,
die als inpolderaars en eigenaren zeker 250 jaar
betrokken zijn geweest bij de polders rondom
Schorersgraf.
Schrijver Buijsse is verrast over de hoeveel
heid nieuwe informatie die hij in de archieven
maar vooral ook online heeft gevonden. In dat
opzicht zou het volgens hem een mooi mo
ment zijn voor een nieuw geschiedenisboek
over IJ zendijke, als opvolger voor het in 1971
verschenen IJ- S3
zendijke oud en
nieuw van mees
ter J. Ch. Corne-
lis. Een tweede
wens is dat door archeologisch onderzoek ein
delijk duidelijk mag worden waar het in 1404
verdronken dorp oud-IJzendijke precies lag. In
de onmiddellijke omgeving van Schorersgraf,
ongetwijfeld.
maandag 13 januari 2020
GO
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
In de ban van Schorersgraf
Jan van Damme
Josephine Rombouts.
FOTO RUBEN OREEL
John
Tollenaar en Ro-
semarijn Milo.
Mario Molegraaf
Anton Korteweg
Nooit eens lekker
nergens
Auiotöpografische
bloemlezing
Verbonden met
Schorersgraf
fhondenl jaar betrokken famil
Schrijver Ronald Buijsse bij Schorersgraf ten noorden van
IJzendijke. Op de achtergrond zijn bedrijfsgebouwen te zien
van de familieboerderij.. foto camile schelstraete
Ronald Buijsse: Verbonden met Schorers
graf. Honderd jaar boerderij, duizend jaar
polder en vijf honderd jaar betrokken fami
lies- Eigen uitgave, 160 pagina's, te bestel
len via de website schorersgraf.nl
De schrijver geeft donderdag 6 februari om
20.00 uur een lezing in het Mauritshof te
IJzendijke - organisatie Heemkundige Kring
West-Zeeuws-Vlaanderen, toegang gratis.
