opnieuw te gebruiken Wat zegt de wetenschap
Ga dansen als het 'riedeltje'
van psycholoog niet werkt
Eureka! Niet langer eten op routine
23
niet bang
te zijn dat
we ijzer
komen1
'Angstklachten
nemen af bij
mensen die op
danstherapie gaan'
■*1
wAMM'd
VWJ
mm/ M
j? Q')
/Mm/
'M
'een deel van de oplossing zijn in
het grote milieuvraagstuk'.
Auto's zullen voorlopig niet op
ijzerpoeder rijden. „Drie andere
sectoren zijn al wel heel interes
sant. We werken met de mari
tieme sector aan de ontwikkeling
van duurzame schepen, aange
dreven via de verbranding van
ijzerpoeder", zegt De Goey. „En
wat te denken van industrie die
om hoge temperaturen vraagt
(voor chemische processen van
rond de 1000 graden) en kolen
centrales. Die kun je stoken met
ijzerpoeder. Daar kijken we met
Uniper naar." Deen: „Als je grote
Nederlandse kolencentrales sluit,
is dat een enorme kapitaalver
nietiging. Als je die kunt ombou
wen zonder C02-uitstoot, met
alleen roest als restproduct, dan
wordt het aantrekkelijk voor
energiebedrijven."
Ijzererts is er op aarde in over
vloed. Maar geldt dat ook voor
ijzerpoeder? De Goey: ,,Nee. Er
zijn nu zo'n tien leveranciers we
reldwijd. Met het huidige aanbod
zou je nu tien kolencentrales
kunnen ombouwen en van ijzer
poeder voorzien. Maar als de
markt erom vraagt, is er snel
meer aanbod.'' Deen: ,,Het grote
voordeel is dat je dat poeder één
keer maakt. Je kunt het constant
hergebruiken. IJzer blijft ijzer.''
Bij een depressie is het advies
vaak: praten met een psycholoog,
heel veel praten. Maar dat is lang
niet altijd de beste manier om van
een depressie af te komen, volgens
hoogleraar vaktherapie Susan van
Hooren (Open Universiteit). ,,Een
deel van de mensen heeft veel
meer baat bij bewegen." Het gaat
volgens haar vooral om doen in
plaats van praten. ,,Dat kan met
bewegen, maar ook door het ma
ken van muziek, schilderen of
boetseren."
,,We weten natuurlijk al lang dat
bewegen en muziek goed voor ons
zijn", zegt van Hooren. Maar het
inzicht dat dit kan worden toege
past in therapie is volgens haar vrij
nieuw. Het principe is heel simpel:
emoties beïnvloeden onze bewe
gingen en op hun beurt beïnvloe
den onze bewegingen ook weer
onze emoties. Denk aan een spor
ter die gewonnen heeft en zijn ar
men in de lucht gooit of een
sprongetje maakt. Of aan iemand
die depressief is en dit ook uit
drukt in zware en trage bewegin
gen. ,,De feedback die je brein
krijgt van je lichaam bepaalt hoe
jij je voelt."
Vaktherapie, waarbij er gebruik
wordt gemaakt van lichamelijke
beweging, is een uitkomst voor
patiënten die er niet goed in zijn
om hun gevoelens uit te spreken
of verbaal niet sterk zijn door bij
voorbeeld dementie of verstande
lijke beperkingen. ,,Maar ook voor
patiënten voor wie therapie een
riedeltje is geworden, waarbij ze
elke keer hetzelfde verhaaltje op-
„Gezondheid is meer dan
wat er in je lijf gebeurt.
Het gaat over de maat
schappij, hoe we zorg or
ganiseren, hoe we om
gaan met de planeet. Elk
individu heeft invloed op
zijn gezondheid. Wat eet
je wel en niet. Drink je al
cohol, rook je wel of niet
en beweeg je voldoende.
Voeding staat centraal in
mijn onderzoek. In voe
ding zie je veel psycholo
gische mechanismen,
maar ook maatschappe
lijke processen terug. Wat
je eet, zegt iets over tot
welke groep je wilt beho
ren en wordt weer beïn
vloed door de mensen
met wie je eet. Sommige
consumenten gaan bij-
GO ZATERDAG 11 JANUARI 2020
Kijk op de site
bij /wetenschap
'Ml
De wolk met ijzerpoeder
is uiterst vlambaar. De hitte
kan via een sterlingmotor
worden omgezet in stroom.
110120 BJD BRON: TUE
tv JJ
WM
Voor mensen die geestelijk in nood zijn, bestaan veel therapieën. Maar soms is
simpelweg bewegen al een oplossing. Kun je een depressie wegdansen?
LOES VAN LANGEN
dreunen om te vertellen hoe ze
zich voelen, zonder daar nog be
wust over na te denken'', aldus
Van Hoorn. ,,We zien dat depres
sieve klachten afnemen, angst
klachten afnemen, mensen hun
emoties beter in de hand kunnen
houden en dat hun sociale interac
tie beter is.''
Een goed voorbeeld is dansthe-
rapie bij patiënten met autisme.
,,Ze leven vaak in hun eigen we
reld, waarin ze weinig aansluiting
vinden bij anderen." Bij dansthe-
rapie is het de bedoeling dat je ge
lijktijdig dezelfde bewegingen
maakt. Daarvoor moet je op elkaar
letten en je passen op anderen af
stemmen. ,,Dat zijn elementen die
lastig zijn voor mensen met au
tisme", volgens Van Hooren. ,,Dit
kunnen ze tijdens vaktherapie le
ren, wat de sociale connectie met
anderen kan verbeteren." Onder
zoek laat zien dat mensen met au
tisme na het volgen van deze the
rapie beter onderscheid kunnen
maken tussen zichzelf en de an
der, betere communicatieve en so
ciale vaardigheden hebben en zich
beter in hun vel voelen.
Duidelijk is dat beweging goed
is voor je gezondheid. Niet alleen
voor je fysieke gezondheid, maar
ook voor je mentale gezondheid.
,,Voor mensen met een depressie
zou ik adviseren om te dansen on
der begeleiding van een thera
peut", zegt Van Hooren. ,,Maar
ook als jij je eens verdrietig of
droevig voelt, kan het geen kwaad
om je even lekker te laten gaan op
de muziek."
Wetenschappers
vertellen over hun
eurekamoment. Dit
keer Emely de Vet
(41) hoogleraar
consumptie en
gezonde leefstijl
aan de
Wageningen
University.
voorbeeld anders eten
omdat het beter is voor
het klimaat. Dat is mooi,
maar ik ben ook bang voor
polarisatie. De gezonden
tegen de ongezonden.
Welvarende mensen kun
nen makkelijker gezond
en duurzaam eten. Daar
naast denken we wellicht
te vaak dat elke voedsel-
keuze heel bewust wordt
genomen. Ons eetgedrag
is sterk ingesleten in rou
tines en gewoontes.
De context is bepalender
dan de goede voorne
mens. Consumptie wordt
soms juist bepaald door
details in de context, zon
der dat je het zelf weet.
Zo deden we een experi
ment bij een bakker waar
op de toonbank paaseitjes
stonden die je kon pak
ken. In een andere situatie
hadden we naast het bakje
paaseitjes een mandje ge
zet met lege wikkeltjes.
Wat bleek? In die situatie
werden er veel meer eitjes
gegeten omdat anderen
het zichtbaar al eerder
hadden gedaan. Niet het
voedselaanbod zelf, maar
het sociale signaal erom
heen zet aan tot eten.
Deze hypothese ga ik ver
der uitzoeken. Kleine aan
passingen in de omgeving
kunnen grote gevolgen
hebben. Zo zou je mensen
bijvoorbeeld vaker kun
nen laten kiezen voor ge
zond voedsel.''
-Jim Jansen
Wetenschap wordt gemaakt in samenwerking met NewStientiSt en met vanvnederland
FOTO HH