Overal te vinden en steeds
IJzerinde tank. Het
lijkt een sprookje,
maar ijzer heeft
een mooie
toekomst als
brandstof. „Schoon
aan de haak'',
zonder CO2-
uitstoot, aldus
onderzoekers
op de Technische
Universiteit
Eindhoven.
22
zen. Maar hoe het allemaal pre
cies werkt, dat weten we pas
sinds enkele jaren", zegt Philip
de Goey. Volgens Niels Deen is
er nog een belangrijke reden:
„Er was altijd een gemakkelij
ker alternatief: fossiele brand
stoffen. Als die ruim beschik
baar en goedkoop zijn en ieder
een die wil gebruiken, zoek je
niet snel naar alternatieven. Maar
we hebben nu de tijdgeest mee.
'Metal fuels' profiteren daar
van."
per, het vroegere E.ON." De eer
ste demonstratie dient zich in fe
bruari aan. 'Om de hoek', bij
Swinkels Family Brewers, de
brouwer van Bavaria bier. De
Goey: „We plaatsen daar een
proefopstelling. Die bouwen we
niet zelf. Dat doen andere par
tijen in ons consortium, waaron
der bijvoorbeeld Team SOLID."
Dat team telt inmiddels zo'n
dertig leden. „Met allerlei exper
tises. Niet alleen technici. Ook
mensen die commercieel zijn
onderlegd", zegt Verhagen. De
hoogleraren zijn trots op Team
SOLID. Deen: „Het zijn gedre
ven studenten die niet betaald
worden." De Goey: „Je ziet een
grote maatschappelijke betrok
kenheid."
voor alle situaties, zoals voor de
opslag van grote hoeveelheden
energie. Wij doen nu onderzoek
naar een alternatief: opslag van
energie in ijzerpoeder. Als je dat
poeder verbrandt, komt de ener
gie vrij in warmte.'' Deen: ,,Zie
het ijzerpoeder als een opgeladen
batterij. Bij verbranding haal je
de energie eruit en blijft er een
lege batterij over in de vorm van
roest. Als je van de roest opnieuw
ijzerpoeder maakt, heb je de bat
terij weer opgeladen. Dat kun je
telkens herhalen.'' De capaciteit
van ijzerpoeder voor energieop
slag is indrukwekkend.
Turbine
Deen: ,,Ook is ijzerpoeder ge
makkelijk te transporteren en
kan het worden gerecycled. Als je
ijzerpoeder verbrandt om met
hete gassen een turbine of motor
aan te drijven, dan blijft er roest-
poeder over. Met waterstof, ge
produceerd uit elektriciteitsover
schotten van duurzame bronnen,
maak je daar weer ijzerpoeder
van. Daarmee trek je de zuurstof
uit de roestdeeltjes.''
Als ijzer zo'n prachtige ener
giedrager is, waarom werken we
daar dan nu pas aan? ,,We doen
als mensheid al eeuwen aan me
taalverbranding. Denk aan vuur
werk, ontwikkeld door de Chine-
ls geestdrift een brand
stof zou zijn, hoefden
hoogleraren Niels
Deen en Philip de
Goey nooit te tan
ken. Net zomin als
Mark Verhagen,
manager van Team SOLID. Het
drietal praat op de TU Eindhoven
vol enthousiasme over hun
'kindje', een met ijzerpoeder ge
stookte proefinstallatie die
warmte produceert. Het bouw
werk, ontwikkeld door het Metal
Power consortium waar Team
SOLID toe behoort en gefinan
cierd door de Provincie Noord
Brabant, heeft geen uitstoot van
CO2 en het restproduct - roest -
kan worden teruggewonnen.
„Bovendien hoeven we niet bang
te zijn dat we ijzer tekortkomen",
zegt hoogleraar Verbrandings
technologie De Goey. ,,IJzer is
het meest voorkomende element
op aarde.''
Collega Niels Deen (Werktuig
bouwkunde) noemt metaalpoe
der een veelbelovende energie
drager. ,,Het aanbod van energie
uit windturbines en zonnepane
len fluctueert enorm. Bij over
aanbod moet je die energie kun
nen opslaan. Dat kun je doen met
accu's, maar dat is niet geschikt
Ongeloof
De Goey is er zeker van dat de
aandacht voor ijzer als brandstof
snel zal groeien. „Nu we de toe
passing ervan opschalen, wil ie
dereen meedoen. Geen milli
grammen en kleine vlammetjes
meer in het lab, nee, we bouwen
een industriële verbrandingsin
stallatie. Met een vermogen tot
1 megawatt. Bedrijven die eerst
zeiden 'dat is leuk maar laat het
maar eens echt zien', nemen ons
project nu erg serieus.''
Mark Verhagen valt hem bij.
,,Ik was laatst in China en daar
zaten ze me vol ongeloof aan te
kijken. Maar dat verandert als je
laat zien waar je mee bezig bent.
Iedereen ziet de potentie op gro
tere schaal. We werken samen
met bedrijven als Shell en Uni-
Woonwijkje
Om de installatie commercieel
aan de man te brengen, moet er
een compacte, meer efficiënte
versie komen. ,,Dat kan. Met onze
huidige proefinstallatie zou je
een woonwijkje van energie kun
nen voorzien. Met een kleinere
installatie, maar wel met een gro
ter vermogen van 1 tot 10 mega
watt, wordt het een aantrekke
lijke optie voor bedrijven die van
het gas af moeten", zegt De Goey.
De professoren geloven heilig
in hun project, maar het zal maar
ZATERDAG 11 JANUARI 2020 GO
A
IJzerpoeder
batterij van
de toekomst
Zuurstof wordt in
een wolk ijzerpoeder
geblazen en dan in
brand gestoken.
Het ijzerpoeder
kan zelfs worden
teruggewonnen
voor hergebruik,
door er verhit
waterstofgas
doorheen te
blazen.
Water
Wat rest is roest
(geoxideerd ijzer),
Waterstof
Hoogleraren
Niels Deen
(boven)en
Philip de
Goey. foto's
TU EINDHOVEN
HANS VAN ZON
