9
hadden veel gemeen.''
Allebei waren ze topsporter, alle
bei in 2008 's werelds beste. Paulien
werd wereldkampioen allround
schaatsen, Maarten Olympisch kam
pioen 10 kilometer in open water.
Allebei waren ze dat jaar genomi
neerd voor de titel sportman en
sportvrouw van het jaar (Maarten
won ook). Allebei hadden ze een
dochter van nu bijna 3. En allebei
kregen ze kanker.
MAARTEN: „Kanker is niet eerlijk. Je
kunt daar niet door wilskracht of
hard vechten van winnen. Het is een
muntje dat je opgooit. Dat valt goed
of fout. De uitkomst ligt buiten jouw
macht. Paulien en ik hebben allebei
dat muntje opgegooid. Ik was 19 en
had het geluk dat het muntje goed
viel en dat ik genas van leukemie.
Paulien had de pech dat er geen be
handeling voor haar was.''
De nuchtere en harde theorie van
die kansfactor heeft Kay in eerdere
interviews van Maarten voorbij ho
ren komen. Die boodschap landde
nooit goed, tot Paulien met de ziekte
geconfronteerd werd. Hij herinnert
zich haar eerste uitslag, waaruit
bleek dat de behandeling niet effec
tief was.
kay: ,,De ziekte werd laat ontdekt.
De situatie was al ernstig. Ik had veel
meer verwachtingen van de behan
deling. Mijn eerste reactie was: hoe
lang heeft ze dan nog? Je onderhan
delt met het lot. In ons geval werd de
prognose steeds bleker. Van de ene
op de andere dag wordt alles onzeker
en verlies je de grip op je leven. Het
enige waarover je wel controle hebt,
is dat je van elkaar houdt, leuke din
gen doet als gezin en de liefde deelt.
Dat hebben we tot het laatste mo
ment gedaan.''
Uit het verdriet haalt Kay nieuwe
specifiek onderzoek. Harlingen werd
de stad van Paulien, met als doel be
tere immuuntherapie bij longkan
ker. Kay: „Tijdens het zwemmen zag
ik hoe fijn het enthousiasme langs
de kant was. In Harlingen zwom
men we een soort theater binnen,
Fantastisch. Toen ik het water uit
kwam, voelde ik me blij, ondanks de
ongelukkige aanleiding."
Maarten zwemt door. Hij heeft ge
leerd van de 'fouten' bij de eerste
tocht. Hij slaapt en eet meer. In de
laatste nacht wordt het even penibel.
Hij heeft schuurplekken door het
zwempak en zit erdoorheen. Maar
hij lapt zichzelf op, volhardt en fi
nisht in Leeuwarden na bijna 200 ki
lometer en 74 uur zwemmen.
maarten: ,,Op die ene nacht na heb
ik de hele tocht vertrouwen gehad.
Ik leefde van punt naar punt, pro
beerde voortdurend mijn enthousi
asme te temperen, omdat je niet
weet welke barrière je nog tegen
komt." Hij beseft hoe groot de im
pact van zijn monstertocht is. De
Maarten van der Weijden Founda
tion heeft al bijna 12 miljoen euro in
gezameld. Daarmee kunnen 27 on
derzoeken worden gefinancierd. ,,Ik
ben dankbaar dat Nederland zo mee
leefde. Ik was vermoeid, maar bleef
scherp. Ik zag de mensen die me
aanmoedigden, de spandoeken die
op meerdere plekken terugkwamen,
de kleding. Ja, sommigen hadden de
raarste combinaties aan, haha.''
Eind augustus wordt de Elfsteden-
zwemtocht herhaald, maar niet door
Maarten. Mensen zullen de tocht
in estafettevorm gaan zwemmen.
Een aantal bekende Nederlanders
heeft deelname toegezegd. De
Maarten van der Weijden Foun
dation heeft dit jaar een eigen
wetenschappelijke raad die onder
zoeksvoorstellen beoordeelt.
MAARTEN: „Jaarlijks krijgen ruim
100.000 mensen de diagnose kanker
en overlijden er 40.000. Dat blijft
frustrerend. Maar we boeken ook
vooruitgang. De overlevingskansen
stijgen elk jaar een procent. Dat is
langzaam, maar zo'n procent staat
voor duizend mensen en gezinnen
die hun leven kunnen voortzetten."
De beide foundations ondersteu
nen elkaar. Bij het komende EK all
round schaatsen houdt de Paulien
van Deutekom Foundation weer een
veiling. Maarten heeft zijn een deel
van zijn zwempak, zwembril en ge
signeerde badmuts ter beschikking
gesteld. Kay: „Longkanker wordt
vaak opgespoord als het te laat is. Het
komt steeds vaker voor bij relatief
jonge mensen. En het is, net als bij
Paulien, doorgaans niet het gevolg
van roken.'' Komende zomer is Kay
er weer bij in Friesland. Het liefst
zwemt hij weer in de vroege och
tend, maar nu langer en zonder
Maarten naast zich. Maarten: ,,Ik
zwem niet mee. Ik geef alleen het
startschot en coach langs de kant.''
Over twee weken probeert Maar
ten in het zwembad het 24-uurs we
reldrecord (101,8 kilometer) te bre
ken. Een andere extreme uitdaging
heeft hij nog niet op het programma.
,,Er is op de wereld geen tocht
mooier dan de Elfstedentocht. Die
heb ik gedaan. Dit jaar wil ik meer
tijd in mijn gezin steken en veel geld
inzamelen, zodat de kans voor toe
komstige patiënten groter wordt.''
Pauliens naam leeft voort in een
Amsterdamse sportprijs en een on
derzoek aan het VUmc, dat dankzij
een donatie van 50.000 euro van de
foundation gestart kan worden.
,,Heel bijzonder en tegelijk wrang en
confronterend. Toen ik het water in
sprong, miste ik Paulien heel erg,
Dat wordt niet minder als je haar
naam en foto overal ziet'', zegt Kay.
,,Het verlies heeft mij een nieuw
doel gegeven. Ik wil mensen in een
zelfde situatie hoop en kracht geven.
Ik heb steun van vrienden en lieve
families. Dat is niet voor iedereen
vanzelfsprekend. Paulien was heel
puur. Ze gaf heel veel, en daardoor
kreeg ze ook veel terug. Dat vond ik
zo mooi aan haar. Dat wil ik in mijn
eigen leven ook meer doen.''
kracht. Samen met haar schaats-
vriendinnen richt hij na haar overlij
den de Paulien van Deutekom Foun
dation op. Ze krijgen donaties en
veilen onder meer schaatspakken
voor onderzoek naar longkanker.
Eind augustus zwom Kay 36,5 ki
lometer bij de Groningen Swim
Challenge. In de voorbereiding
vroeg hij Maarten advies voor de
training. Maarten vroeg spontaan of
Kay bij zijn Elfstedentocht een
stukje wilde meezwemmen. Kay:
,,Dat betekende veel voor mij. De
tocht gaat over kanker, maar ook
over verlies, verdriet, doorzetten en
kracht. Iedereen heeft daar een eigen
gevoel bij.''
Kay en Maarten zwemmen twee
uur lang naast elkaar naar Harlingen.
Elke doorkomststad is gekoppeld aan
vrijdag 10 januari 2020
GO
Maarten van der Weijden en Kay
van der Kooi zwommen een stuk
samen in Harlingen. Onder: Kays
vrouw Paulien van Deutekom, in
2008. FOTO'S NIELS DE VRIES, REUTERS
M Kay van der Kooi (links) en Maarten
van der Weijden. foto koen verheijden
