-
EUWS 11
Omstreden ayahuasca werd al voor sterfgeval gebruikt
Al vóór een
sterfgeval op een
healingfarm in
IJzendijke kreeg de
politie een tip, maar
kwam niet in actie.
Is er wel genoeg
toezicht op
sessies met
kruidenpreparaten
zoals ayahuasca?
Bijeen driedaagse sessie op de
Iboga Farm in IJzendijke kwam op
25 september een 34-jarige man uit
Oudewater om het leven. Justitie
stelt dat de man is overleden als ge
volg van grof fysiek geweld, in com
binatie met het gebruik van DMT,
een grondstof voor ayahuasca. Dat
is een hallucinogene drank op basis
van plantenextracten. Mogelijk is
de man door het gebruik geflipt en
daarna tegen de grond gewerkt.
Twee therapeuten en een bezoeker
van de Iboga Farm zijn verdachte in
de zaak. Vandaag is in Middelburg
een eerste pro-formazitting.
De politie Zeeland-West-Bra
bant kreeg op 2 augustus een tip
binnen over de Iboga Farm, via
Meld Misdaad Anoniem. Volgens
een woordvoerder werden alleen de
namen van de ondernemers ge
noemd, plus het feit dat in IJzen-
dijke 'speciale ceremonies' gehou
den werden. ,,De informatie in deze
melding was terug te vinden op de
website van het bedrijf. Ook is op
internet veel informatie te vinden
over dit soort bijeenkomsten. Tot
slot bleek dat rechters in andere za
ken in Nederland nog niemand
hadden veroordeeld. Derhalve is
verder geen actie ondernomen.''
Toch zijn ayahuasca- en verge
lijkbare rituelen bepaald niet on
omstreden. Toen de tip kwam, was
al bekend dat na een sessie in Eersel
een 31-jarige Hongaar het leven had
gelaten. Hij zou zelfmoord gepleegd
hebben nadat hij iboga gebruikte.
Dat is een ander plantenextract. In
2017 stierf in Kockengen een
Zweedse vrouw, eveneens na een
behandeling met iboga.
Ook bij Sektesignaal, het inmid
dels opgeheven meldpunt voor mo
gelijke slachtoffers van sektes, is vo
rig jaar melding gedaan over de
farm in IJzendijke. Eén melding
was dermate zorgelijk dat Sektesig
naal een poging waagde de instan
ties, zoals de politie en de gezond
heidsinspectie, in te schakelen. Dat
had geen resultaat, omdat de priva
cywetgeving in de weg stond.
Wetenschappelijk
gezien is er geen
bewijs. Het is
wildwest
Op de Iboga Farm namen men
sen deel aan ceremonies met aller
hande kruidenpreparaten. Het
drama met de man uit Oudewater
gebeurde tijdens een Warrior Re
treat. Daarbij worden in drie dagen
een flink aantal stoffen aangebo
den, met exotische namen als rapé,
sananga, kambo en bufo alvarius.
Ook ayahuasca stond op de lijst.
Gevaarlijker
Het is niet duidelijk of er meerdere
stoffen aan dezelfde persoon zijn
aangeboden. Dat is een risicofactor.
,,De mate waarin ayahuasca en ver
gelijkbare stoffen gevaarlijk zijn,
hangt van een aantal dingen af',
zegt Catherine de Jong, voorzitter
van de Vereniging tegen Kwakzal
verij. ,,Hoe meer je neemt, hoe ge
vaarlijker het is. Daarnaast dus de
combinatie met andere producten.
Als iemand bijvoorbeeld cannabis
of antidepressiva neemt, is dat erg
gevaarlijk, omdat stoffen op elkaar
inwerken. Tenslotte kun je er beter
niet aan beginnen als je psychiatri
sche klachten hebt of hebt gehad.''
Over de vraag of ayahuasca en
aanverwante stoffen, die van oor
sprong veelal uit Zuid-Amerika ko
men, echt werken, zijn de menin
gen verdeeld. De Jong is sceptisch.
,,Wetenschappelijk gezien is er
geen bewijs van klinisch relevante,
positieve behandelresultaten. Het is
wildwest.'' Kim van Oorsouw, on-
derzoeker aan de universiteit van
Maastricht, is wat enthousiaster.
,,Uit eigen onderzoek onder gebrui
kers komen positieve uitkomsten.
We zien op lange termijn afname in
stress en depressieklachten bij ge
zonde deelnemers. Dat zouden we
graag verder willen testen.''
Volgens Van Oorsouw hebben
veel aanbieders goede bedoelingen.
,,Mensen die willen meedoen wor
den wel gescreend. Maar de organi
satoren moeten hen op hun blauwe
ogen geloven. Ze kunnen geen
bloedonderzoek doen en hartfilm-
pjes maken.'' In plaats van een ver
bod pleit ze voor betere regulering.
Duidelijk is in elk geval dat de
huidige regelgeving veel vragen op
roept. DMT, een van de werkzame
stoffen in ayahuasca, staat bijvoor
beeld op de lijst van harddrugs. An
dere producten, iboga bijvoorbeeld,
vallen juist weer onder de genees
middelenwet. Zelfs mensen in het
veld weten niet wat nou precies wel
en niet mag. De politie geeft de
handhaving geen prioriteit.
De gezondheidsinspectie, die
toeziet op de geneesmiddelenwet,
meldt dat het geen oordeel heeft
over de inhoud of de werkzaam
heid van een alternatieve therapie,
tenzij deze evident gevaarlijk is.
Experts stellen echter dat er veel
te weinig toezicht is op healings
met natuurgeneesmiddelen. ,,Als
meneer A zegt: ik kan het, en me
neer B zegt: ik wil het, dan mag je
beginnen'', zegt De Jong. ,,Er zijn
duizenden alternatieve behande
laars. Weten die hoe ze moeten in
grijpen als er iets misgaat? Er is nie
mand die iemand een strobreed in
de weg legt, ook de inspectie niet.
Ik vind dat niet goed.''
Geen cassatie
in martelzaak
,3
'Rechtstaat
ondermijnd'
Uitstel voor
energielabel
vrijdag 10 januari 2020
GO
Politie kwam niet in
actie tegen 'genezers'
Sander van Mersbergen
IJzendijke
Een ceremonieruimte in
Doetinchem, waar sessies
met ayahuasca zijn gehou
den. FOTO HOLLANDSE HOOGTE
-Catherine de Jong,
Vereniging tegen
Kwakzalverij
Het terrein van de Iboga
Farm in IJzendijke werd af
gezet door de politie, nadat
er een man was overleden.
FOTO ONDINE VAN DER VLEUTEN
Kijk op de site bij /video
Sander van Mersbergen
vertelt over ayahuasca in
De Ochtend Show to go.
DEN HAAG De Neder
landse staat legt zich neer
bij het vonnis over de Indo
nesische oud-strijder Yase-
man, die in 1947 door Ne
derlandse militairen is ge
marteld. De rechtbank en
het gerechtshof in Den
Haag hadden eerder be
paald dat de Staat aan
sprakelijk en schadeplich-
tig is. Yaseman - inmiddels
overleden - ontving 5000
euro smartengeld. Ook
oordeelde het hof dat de
Staat zich niet kan beroe
pen op verjaring, ondanks
dat het meer dan zeventig
jaar geleden is gebeurd.
DEN HAAG De kritiek van
politici op rechterlijke uit
spraken ondermijnt de
rechtstaat. Dat heeft de
voorzitter van de Raad
voor de rechtspraak, Henk
Naves (foto), in zijn nieuw
jaarstoespraak gezegd.
Volgens Naves moeten po
litici hun verantwoordelijk
heid nemen als wetten niet
de gewenste uitkomst heb
ben in de rechtszaal. ,,Stop
met het verschuilen achter
ónze toga en neem verant
woordelijkheid voor wetge
ving die kennelijk tekort
schiet." Recent was er kri
tiek op uitspraken over kli
maat- en stikstofbeleid.
DEN HAAG Het nieuwe
energielabel voor huizen
wordt een half jaar later in
gevoerd. Software die voor
de berekening van het label
nodig is, is nog niet klaar.
Marktpartijen hadden om
het uitstel gevraagd. Het
label wordt nu op 1 januari
2021 ingevoerd, heeft mi
nister Knops (Wonen) de
Tweede Kamer laten
weten. Het nieuwe label
geeft volgens het ministe
rie een genuanceerder
beeld van de energiepres
tatie van een huis of ge
bouw dan het huidige label.
Vereniging Eigen Huis riep
het ministerie eerder op
het plan voor het nieuwe
label te schrappen omdat
het duurder en omslachti
ger is dan het huidige label.