NIEUWS 3
27 jaar na dato worden nabestaanden in het gelijk gesteld
De familie
Wat nabestaanden en overleven
den van begin af aan vermoedden,
is gisteren na een langslepende en
emotionele procedure bevestigd
door de rechtbank in Den Haag. De
DC-10 van Martinair crashte op 21
december 1992 bij de landing op het
vliegveld van het Portugese Faro na
cruciale fouten van de piloten.
Ruim 27 jaar lang werden de
slachtoffers die dit al beweerden
genegeerd door de toenmalige di
recteur van Martinair, Martin
Schröder, en verkeersminister
Hanja Maij-Weggen. Zij schreven
de ramp vrijwel direct toe aan een
onverklaarbaar natuurverschijnsel:
plotselinge regen en zware dwars-
en valwinden. Ook de toenmalige
Raad voor de Luchtvaart, de voor
loper van de huidige Onderzoeks
raad voor Veiligheid, hoorde de
slachtoffers niet.
Iem en Corrie Vroombout waren
degenen die de zaak aangezwengel-
den. Zelf overleefden zij de ramp,
hun dochter Brenda (14) niet. Dat
hun jarenlange strijd nu in hun
voordeel is beslecht, is nog niet te
bevatten voor het echtpaar. ,,Het
moet eerst even indalen'', zucht
Iem. ,,Het is zo onwerkelijk. We zijn
al die jaren tegengewerkt, kregen
overal nul op het rekest. En nu
wordt de staat door de rechtbank op
de vingers getikt.''
Iem benadrukt dat het hen nooit
om extra schadevergoeding te doen
is geweest. ,,Nee joh, dat geld zal
ons een worst wezen. We hebben
gestreden voor erkenning, dat er
niet langer wordt gezegd dat het al
leen de wind was die voor de pro
blemen zorgde, maar dat piloten
niet goed hebben opgelet. We wil
len Brenda recht in de ogen kunnen
blijven kijken en dat kan nu geluk
kig weer.''
Het stel uit Maassluis ervoer een
teken van hun dochter toen zij gis
terochtend in de auto zaten op weg
naar het ziekenhuis voor een be
handeling van Corrie. ,,We hoor
den op de radio het nummer Would
I Lie to You. Dat was een van de fa
vorieten van Brenda, ze zong het al-
tijd mee. Even later belde onze ad
vocaat om het nieuws te vertellen.
Echt heel bizar. Alsof ze daarmee
wilde zeggen: 'het komt wel goed'.''
Ze kregen steun van luchtvaart
expert Harry Horlings. Die schreef
met andere deskundigen een ver
nietigend rapport. Het diende in
2012 als basis voor de procedure van
de slachtoffers tegen de Neder
landse staat, om de oorzaak van de
ramp boven tafel te krijgen.
De rechtbank oordeelt nu dat de
Vroombouts is in het
begin door iedereen
in de steek gelaten
Raad voor de Luchtvaart 'te stellig'
was toen zij de oorzaak van de ramp
bij het extreme weer legde. Er
is 'onvoldoende grond' voor die
conclusie. De weer- en windcondi-
ties hebben wel een rol gespeeld,
'maar niet zodanig dat zij kunnen
worden aangemerkt als de (pri
maire) oorzaak'.
In het onderzoeksrapport zijn
missed calls door de piloten en de
'noodzaak tot het afbreken van de
landing' genegeerd. De piloten
hadden de landing moeten uitstel
len of moeten uitwijken. Nu vielen
er 56 doden en raakten
106 mensen zwaargewond.
De Portugese onderzoekers von
den geen bewijs voor het slechte
weer als oorzaak. Ook blijkt uit
technische gegevens dat de piloten,
die de ramp overleefden, procedu
rele fouten hebben gemaakt. Ze
vlogen niet recht op de landings
baan af en namen op het cruciale
moment geen gas terug.
'Ongelooflijk nieuws'
De raad wist dat, en had als deskun
dig orgaan van de staat de juiste
conclusie moeten trekken, maar
heeft dat nooit gedeeld. Door nabe
staanden en overlevenden onjuist
of onvolledig te informeren heeft
de raad hen de kans ontnomen op
een hogere schadevergoeding, oor
deelt de rechtbank. Ze hebben recht
op 20 procent meer schadevergoe
ding als ze kunnen aantonen dat ze
meer schade hebben geleden.
Veeru Mewa, advocaat van de
slachtoffers, spreekt van ongeloof
lijk nieuws. ,,Na jarenlange strijd
hebben slachtoffers eindelijk de er
kenning en bevestiging dat de pilo
ten verwijtbaar hebben gehan-
deld.'' Copiloot Ronald Clemen-
kowffwil niet reageren op het von
nis.
Deskundige Horlings, die de
slachtoffers pro deo heeft bijge
staan, spreekt van een 'overwin
ning'. ,,Toen ik hier tien jaar gele
den mee begon, verbaasde ik me
dat dit kon gebeuren. De laatste
maand had ik er een zwaar hoofd
in. Ik ben blij dat we gelijk hebben
gekregen. Al ons werk is niet voor
niets geweest.''
De slachtoffers vreesden voor een
doofpot. Die was er wel degelijk,
zegt Horlings. ,,Ik heb een rapport
van de raad ingezien waarin duide
lijk wordt dat ze de Portugese on
derzoekers proberen te beïnvloe
den door windschering als oorzaak
te noemen. Dat hebben de Portuge
zen gelukkig niet gedaan. Er is be
wust geprobeerd de boel te mislei
den. Dat kan en mag niet door een
overheidsinstantie.''
Hij vindt het jammer dat de
rechtbank wel veel waarde hecht
aan een rapport voor drie buiten
landse deskundigen. Volgens de
slachtoffers en Horlings staat dat
vol fouten en aantoonbaar onjuiste
beweringen. De rechtbank ziet ech
ter geen reden om de deskundigen
te horen. Horlings: ,,Ze zeggen des
kundig te zijn, maar in onze ogen
snappen ze niet waar ze het over
hebben. Maar ik ben met dit vonnis
vooral blij voor de familie Vroom-
bouts. Want zij zijn in het begin
door iedereen in de steek gelaten.''
De Nederlandse
staat is deels aan
sprakelijk voorde
vliegramp in Faro
(1992). De toen
malige Raad voor de
Luchtvaart verzuimde
te melden dat fouten
van de piloten cruciaal
waren, aldus de
rechtbank.
Vliegramp Faro
donderdag 9 januari 2020
Den Haag/Maassluis
—Harry Horlings, luchtvaartexpert
Corrie en Iem Vroombout ver
loren hun dochter Brenda, toen
14, bij de crash. foto jan de groen
Kijk op de site bij /video
Corrie en Iem vertellen
over hun strijd.
Doofpot open: fout piloten
cruciaal bij vliegramp Faro
Sandra Don
Tonny van der Mee
SPANJE
PORTUGAL
De DC10 komt niet recht
voor de landingsbaan uit,
is instabiel en moet te
snel dalen. Toch wordt
de landing doorgezet.
Bij de landing breekt het
rechterlandingsgestel.
De rechtervleugel schraapt over de grond. Het
vliegtuig schuift de gladde baan af en vliegt in brand.
Op 21 december 1992
stortte een Martinair-
DC10 neer in Faro.
Er vielen 56
doden.
Tijdens de landing
begint het te stormen
De piloten halen het
toestel uiteindelijk
van de automati
sche piloot.
