Brandweer: 'Krankzinnig wat er gebeurt'
'Het was eng,
ik wist echt
niet wat ik
meemaakte'
NIEUWS 3
Analyse
De telkens terugke
rende discussie over
een vuurwerkverbod
begint al net zo'n
traditie te worden als
het afsteken van vuurwerk zelf.
Ook dit jaar pleiten politie en
brandweer voor een verbod nadat
het op veel plaatsen weer uit de
hand liep tijdens de jaarwisseling.
Maar een Kamermeerderheid
reageert elk jaar hetzelfde: een al
geheel verbod gaat te ver.
Toch is er wel wat veranderd.
Want partijen maken de regels
voor het afsteken van vuurwerk
steeds ietsje strenger. Heel lang
zaam schuift de politiek zo op in
de richting van wat de hulpverle
ners vragen.
In de Tweede Kamer is er geen
meerderheid die hardop het plei
dooi voor een verbod steunt. In
november nog werd een zoveelste
poging van de Partij voor de Die
ren om consumentenvuurwerk te
verbieden alleen gesteund door
GroenLinks, 50Plus en SGP.
Stroomversnelling
De politiek stond lang op het
standpunt dat de overlast moest
worden tegengaan door de handel
in illegaal vuurwerk aan te pak
ken. Wel werd bijvoorbeeld de
tijd waarin je zonder boete vuur
werk mag afsteken ingekort.
Maar nadat de Onderzoeksraad
voor de Veiligheid (OVV) in 2018
met een rapport kwam waarin
werd gepleit om ook legale vuur
pijlen en knalvuurwerk te verbie-
den, kwam de discussie in een
stroomversnelling. Met oud en
nieuw eindigen jaarlijks zo'n vijf
honderd mensen op de spoedei
sende hulp, raken zo'n tweehon
derd ogen beschadigd, valt ge
middeld één dode en worden
circa 11.000 incidenten geregis
treerd, becijferde de OVV.
De partijen moeten
schipperen tussen
de meningen van
hun sterk verdeelde
achterban
De regeringscoalitie worstelt met
de vraag hoe om te gaan met le
gaal vuurwerk. De ChristenUnie
vindt dat de aanbevelingen van de
onderzoeksraad moeten worden
opgevolgd. D66 gaat iets minder
ver en wil dat gemeenten bepalen
of er een verbod komt of niet.
CDA wil alleen een beperkt ver
bod op zwaar vuurwerk. En de
VVD wil het minst ver gaan.
Het kabinet kwam met een com
promis: vanaf de jaarwisseling
van 2021 mag er geen zogeheten
F3-vuurwerk meer worden ver
kocht. Dat is heel zwaar consu
mentenvuurwerk, zoals ratelban
den met tienduizend knallen. De
Kamer heeft die maatregel verder
aangescherpt. In een motie riep
vrijwel de hele Kamer het kabinet
op om singleshots en zware vuur
pijlen te verbieden voor consu
menten. Alleen VVD, PVV en
FvD stemden tegen.
Het kabinet wil dat verbod op
singleshots vanaf volgend jaar in
voeren. Dat zijn hulzen waarmee
een lichtkogel wordt afgeschoten,
waarna een harde knal klinkt. Het
vuurwerk is erg populair onder de
jeugd. Jaarlijks worden er zo'n
10 miljoen van verkocht.
Mogelijk gaat het verbod nog
verder. Het kabinet onderzoekt of
het verbod kan worden uitgebreid
met zware vuurpijlen en zwaar
knalvuurwerk. Al moet daar vol
gens bronnen rond het kabinet
niet te veel bij worden voorge
steld. Dit kabinet gaat volgens
hen niet met een voorstel komen
voor een algeheel verbod op con
sumentenvuurwerk of iets wat
daarbij in de buurt komt, ook al
speculeerde minister Grapper-
haus (Justitie) daar vlak voor de
jaarwisseling nog op.
'Brave burger'
Want ondanks de jaarlijkse op
roep van brandweercommandan
ten, oogartsen en politiechefs zijn
de meeste partijen huiverig met
verbieden. Zo zegt regeringspartij
CDA dat de 'brave burger' niet de
dupe mag worden. De VVD wijst
er daarnaast op dat een verbod
niet helpt tegen de overlast, stren
ger straffen van raddraaiers wél.
En oppositiepartij PvdA is bang
dat door een verbod meer illegaal
vuurwerk gekocht gaat worden
waar veel ongelukken mee gebeu
ren. De partijen moeten schippe
ren tussen een sterk verdeeld ach
terban. Bij kiezers van VVD en
CDA is bijna de helft voor en de
andere helft tegen. Dat maakt par
tijen niet happig om uitgesproken
standpunten in te nemen.
De vakbond pleit ook voor stren
gere straffen en een nog hardere
aanpak van illegaal vuurwerk. ,,We
worden bekogeld met zware ex-
plosieven en de daders lopen la
chend weg.''
Niet alleen in de grote steden
werd de brandweer tijdens oud en
nieuw bekogeld, ook in gemeenten
waar vrijwilligers de brandweer
bemensen gebeurde dat. ,,Wij ko
men op voor elke brandweerman,
dus ook de professionele, maar het
is helemaal niet te verkopen dat je
zulke dingen moet doorstaan bij
iets wat je vrijwillig doet'', zegt
Ronald Kraan, lid van het dagelijks
bestuur van de Vakvereniging
Brandweer Vrijwilligers. ,,Als j e er
over nadenkt, is het krankzinnig.
Onze mensen worden bij wijze
van spreken bekogeld door kinde
ren van kennissen, die ze later in
het dorp weer tegenkomen. Dat
maakt het lastig om aangifte te
doen.''
Kraan pleit in navolging van
korpschef Erik Akerboom van de
nationale politie voor een verbod
op knalvuurwerk. ,,Ik hoor van
brandweermensen wat zij naar
zich toegegooid krijgen, dat is geen
vuurwerk dat je in de winkel kunt
kopen. Dat zijn gewoon explosie
ven die qua kracht te vergelijken
zijn met een handgranaat.''
Het Verbond van Verzekeraars
verwacht dat de schade voor parti
culieren aan woningen en auto's
zal uitkomen op 15 miljoen euro.
Het bedrag zal naar verwachting
verder oplopen door brandschade
bij bedrijfspanden. Daarvan is de
omvang nu nog niet bekend. Vorig
jaar was de schatting tussen de 15
en 20 miljoen euro.
WIOLETTA MILCZEK (29)
UIT POLEN, WOONT IN VEGHEL
ANTHONY TANNER (40)
UIT DE VS, WOONT IN BUSSUM
ROMINA DIAZ (40)
^5
vrijdag 3 januari 2020
GO
Vuurwerk stapvoets
richting verdomhoekje
Kabinet en Tweede Kamer
voelen niets voor een
algeheel vuurwerkverbod.
Dat is al jaren zo. Toch is
de discussie aan het
schuiven.
Hans van Soest
Den Haag
Voor de Vakvereniging Brand
weer Vrijwilligers is de maat na
de laatste jaarwisseling defini
tief vol: voor 31 december moet
er een verbod op knalvuur
werk zijn.
Chris van Mersbergen
Utrecht
Onder buitenlanders die in Ne
derland wonen, roept onze
wilde nieuwsjaarstraditie ver
bazing op. Een Poolse, een
Amerikaan en een Paraguay-
aanse over hun ervaringen met
ons 'gezellige' oud en nieuw.
,,Het eerste uur van 2020 durfde
ik de straat niet op. Ik noem jullie
jaarwisseling gekscherend de
Nationale Dag van het Vanda
lisme. Onbegrijpelijk. Bij ons in
Polen heb je niet de waanzin die
het hier bij sommigen losmaakt.''
,,De eerste jaarwisseling vierde
ik in Amsterdam gevierd. Aan het
einde van de nacht leek de stad
wel een oorlogsgebied. Mensen
waren zo dronken en gooiden
vuurwerk alle kanten op. Onge
looflijk, zo onverantwoord."
UIT PARAGUAY, VAAK IN ADAM
,,Als ik lees wat er in Arnhem is
gebeurd, dan maak ik me echt
zorgen over het land waar ik zo
van ben gaan houden. Waarom
maak je in een nacht zoveel
kapot? Bij sommigen slaat de
opwinding door in gekte.''
Vuurwerk en vandalisme zorgen tijdens de jaarwisseling voor miljoenen euro's schade. foto hissink