Een leasefiets van
de baas. Is dat ook
iets voor mij?
Vraag bij het nieuws
5
HEERLIJKHEDEN BAARSDORP EN SINOUTSKERKE
Wie kent ze nog:
ambachtsheerlijk
heden? Eeuwenoude
instituten met tot de
verbeelding sprekende
rechten als etting of
schapendrift. De
meeste leiden een
slapend bestaan. Dat
geldt niet voor de
heerlijkheden
Baarsdorp en
Sinoutskerke.
I ven ten zuiden van de
stad Goes, aan de an
dere kant van de A58,
liggen de twee kleine
I gehuchten Baarsdorp
en Sinoutskerke. Het zijn de
naamgevers van twee uitgestrekte
gebieden rondom de gehuchten
die de heerlijkheden Baarsdorp en
Sinoutskerkse vormen. Eigendom
van de familie Van Huykelom van
de Pas. ,,Mijn moeder is de am-
bachtsvrouwe", zegt Dries van
Huykelom van de Pas. Samen met
zijn moeder blaast hij de heerlijk
heden nieuw leven in, maar dan
wel op een eigentijdse manier.
Een heerlijkheid was vroeger
een bestuursorgaan. Een voorlo
per van de gemeente zoals we die
nu kennen. Het was een gebied
waarvan de heer een soort burge
meester was die ook recht
sprak. De heerlijkheid als macht is
afgeschaft in 1798. Wat overbleef
zijn de heerlijkheden die een ge
bied bestrijken. ,,Aan zo'n heer
lijkheid zijn rechten verbonden.
Het recht op schapendrift bijvoor
beeld of recht van plant, jacht en
etting", zegt Van Huykelom van
de Pas. Dat wil zeggen dat de am
bachtsheer of-vrouw het recht
heeft om schapen te drijven, bo
men of struiken te planten en die
ren te laten grazen (etting) op de
grond die valt onder de heerlijk
heid. ,,We bezitten ook het jacht-
recht, maar ik denk dat als mijn
moeder met een jachtgeweer op
een weiland gaat staan ze wel ge
arresteerd wordt. Het jachtrecht is
afgeschaft in 1923", lacht Van Huy-
kelom van de Pas.
Immaterieel erfgoed
Hij vertelt gepassioneerd. Het en
thousiasme over de historie, de
wil om deze geschiedenis levend
te houde, spat er van af. ,,Het is
tenslotte een stuk immaterieel
erfgoed", vertelt hij. ,,Er zijn dui
zend jaar mensen geweest die
daar voor zorgden. Je staat in een
traditie en dat schept verplichtin
gen. Dat heb ik als kind meegekre
gen. Als je iets erft dan moet je
daar voor zorgen. Het is leuk,
maar het is ook een plicht." En
daarom steekt Van Huykelom van
We hechten aan het
voortbestaan van die
rechten vanuit
historisch
perspectief
de Pas veel energie in het in
standhouden van de heerlijkhe
den. ,,Alleen hoe kan je daar ui
ting aan geven zonder dat de eige
naar daar al te veel hinder van
heeft? Je moet wel kijken met de
ogen van nu, want anders wordt
het onpraktisch." Mede daarom
worden de rechten alleen op
kleine schaal uitgeoefend. ,,We
hechten aan het voortbestaan van
die rechten vanuit historisch per
spectief." Zo zijn al eens schapen
geweid en staan her en der bomen
die van de heerlijkheid zijn. Weer
een echte schaapskudde over de
wegen laten trekken is financieel
niet haalbaar. ,,We zijn nu aan het
kijken of we een soort schaap-
scheerdersfeest kunnen organise
ren."
Meer grond
Maar daar blijft het niet bij. De
heerlijkheid wil ook graag wat
toevoegen aan het landschap. ,,We
zijn daar met een groep over aan
het sparren. Denk bijvoorbeeld
aan een klassieke stenen gemet
selde duiventil. Een sfeerelement.
Of een uitzichtpunt met een af
dakje waar mensen even kunnen
zitten om te genieten van het uit
zicht." Zo wil de heerlijkheid het
gebied aantrekkelijker maken.
,,Verfraaien met elementen die er
vroeger ook waren. Het nabou
wen van een kasteel zullen we
niet doen, maar je kan wel refere
ren aan de dingen die er waren.
Alleen is daarvoor wel meer grond
nodig. Die willen we graag willen
verwerven."
Ruis
Want dat de familie veel rechten
heeft in de gebieden betekent nog
niet dat ze grootgrondbezitters
zijn. Integendeel, vertelt Van
Huykelom van de Pas. ,,We heb
ben maar een klein beetje grond
in ons bezit." De rechten die de
familie heeft, liggen langs wegen
waarvan iemand anders de eige
naar is, zoals het waterschap of de
gemeente Goes en de eigenaar van
de grond moet de heerlijkheid
toestaan haar rechten uit te voe
ren. Soms geeft dat wat ruis op de
lijn. Onlangs bleek bijvoorbeeld
dat het nieuwe bedrijventerrein
Deltaweg in Goes en stukje bin
nen de heerlijkheid Baarsdorp
valt. Daarover wordt nu met el
kaar gesproken omdat schapen
weiden of bomen planten niet
meer gaat als er gebouwen staan.
,,Maar daar komen we wel uit."
Een elektrische fiets van de zaak. Voor een
paar euro per maand. Het klinkt zo
aantrekkelijk. Maar is dat eigenlijk wel zo?
Met ingang van dit jaar kun je
voor minder dan een Netflix-
abonnement een leasefiets
krijgen. Toch zitten er aardig
wat haken en ogen aan die
nieuwe regeling. Wie op de
nieuwe fiets naar het werk
komt, krijgt geen reiskosten
vergoeding meer. ,,In sommige
gevallen kun je beter zelf een
fiets aanschaffen", zegt Peter
Vlaeminck van chemiebedrijf
Yara in Sluiskil.
Bij fietsenzaak Profile in
Axel zien ze nog geen run op
leasefietsen. ,,Voor zowel me
dewerkers als werkgevers is er
nog veel onbekend over de
leaseregeling", zegt eigenaar
Rudy Dieleman. ,,Het klinkt in
eerste instantie heel aantrek
kelijk, zo'n fiets van de baas.
Maar je raakt wel je dagelijkse
reiskostenvergoeding kwijt.
Dat kost je jaarlijks duizenden
euro's. Wat dat betreft doen ze
het in Vlaanderen beter. Bij
veel bedrijven krijg je daar ki
lometervergoeding én een
fiets van de baas. Dan verdien
je geld op de fiets."
Vergroenen
In Nederland betaalt een
werknemer 7 procent bijtelling
voor de leasefiets. Bij een elek
trische fiets van 2000 euro be
taalt iemand met een bruto-
inkomen van 35.000 euro nog
geen 5 euro per maand. Bij een
speedpedelec (een e-bike die
45 kilometer per uur haalt) van
3500 euro komt het neer op het
dubbele. Doel van de regeling
is het vergroenen van het
woon-werkverkeer. Met een
elektrische fiets zal de werk
nemer eerder de auto laten
staan, is het idee van de over
heid.
Hoewel de tweewieler-
branche hoopt op een run aan
bestellingen, ziet Peter Vlae-
minck dat bij Yara nog niet ge-
beuren. ,,Niet met de huidige
regeling. Die kost mensen geld.
Veel van onze medewerkers
wonen vijftien tot twintig ki
lometer van het werk. Maan
delijks goed voor 150 tot 200
euro reiskostenvergoeding. Die
lever je in."
Stimuleren
Dat neemt niet weg dat ze bij
Yara het idee van fietsen naar
het werk willen stimuleren.
,,We kijken momenteel hoe we
de regeling kunnen optimali
seren, zodat onze medewer
kers er op vooruit gaan", zegt
Vlaeminck. Hij denkt aan een
afbetalingsregeling of een uit
breiding van de huidige reis
kostenregeling. Jaarlijks maken
bij Yara van de zevenhonderd
medewerkers er honderd ge
bruik van de fietsplanregeling.
,,Dat aantal is al jaren min of
meer gelijk."
Bij fietsenzaak Piet Voskamp
in Middelburg hebben ze het
idee dat veel werkgevers niet
goed op de hoogte zijn van de
nieuwe leaseplanregeling. ,,Er
heerst nog veel onduidelijk
heid. Zowel bij werkgevers als
werknemers. We krijgen er
steeds meer vragen over en
hebben daarom een speciale
brochure gemaakt waarin alles
haarfijn staat uitgelegd. Ook
gaan we binnenkort actief
langs bedrijven om wat meer
duidelijkheid te scheppen over
de regels rondom het lease
plan."
Fietsersbond
De regeling geldt niet alleen
voor elektrische fietsen, maar
ook voor een stadsfiets of bak
fiets. Wat je betaalt aan bijtel
ling hangt af van je jaarsalaris
en de prijs van de fiets. De
Fietsersbond heeft een online
rekentool ontwikkeld waarop
je kunt bekijken wat gunstiger
is: reiskostenvergoeding of een
leasefiets.
s-Heer
Arendskerke
Baarsdorp
Sinoutskerke 1
Abtskerke
vrijdag 3 januari 2020
GO
'Als je iets erft, moet
je daar voor zorgen'
Melita Lanting
Baarsdorp
- Dries van Huykelom van de Pas
Timo van de Kasteele
Dries van Huykelom van de Pas van de heerlijkheden Baarsdorp
en Sinoutskerke. foto marcelle davidse
/^>ordWe'weg ^&Neg