II
Verse werme oliebollen, mie of zonder rezienen
mrwtt
Rooms of Now: mini-Vleeshal in Middelburgse woningen
4
Streektaal
MjLi W,
De bewoners van de
huizen treden op als
een soort ambassa
deurs van de Vleeshal
,,Ik vind het heel bijzonder. Als
Middelburgers zich opgeven voor
Rooms of Now dan komen we het
huis fotograferen. Wij vragen een
kunstenaar en die kiest vervolgens
een huis uit dat het best past bij het
werk dat hij of zij wil maken. Dan
volgt een gesprek met de bewoner.
Afhankelijk van de grootte van het
werk is de kunstenaar een aantal
dagen bezig in dat huis. De bewo
ners maken dus van heel dichtbij
het maakproces mee. Op kleine
schaal zien ze wat er gebeurt bij een
expositie in de Vleeshal, waar kun
stenaars ook specifiek voor die loca
tie een werk maken."
„Jazeker. Het is heel intiem en per
soonlijk. Een kunstenaar die zich
door je huis beweegt en daar een
kunstwerk gaat maken. De eerste
keer maakte Maurice van Es een fo
toboek van wat hem opviel in het
huis van Dick Anbeek en Anja de
Groene. In het huis van Yolanda en
Harrie Roosen maakte Eulalia Gar
cia Valls een geluidssculptuur. Afra
Eisma maakte speciaal voor het
huis van de familie Verhaagen een
kleurrijk tapijt en overal in het huis
doken keramieke kunstwerken van
haar op. En bij de huidige editie is
een videoinstallatie van Inge Meijer
te zien in het huis van kunstenares
Toos van Holstein. Bewoners gaan
hun eigen huis en omgeving bekij
ken met de blik van de kunstenaar."
,,Dat kan elke eerste zondag van de
maand een kijkje nemen. Dan heb
je in Middelburg de kunst- en cul
tuurroute met een breed palet aan
activiteiten. Dit willen we daaraan
koppelen. Het is ook laagdrempelig
en gratis. Het is mooi als het in de
hoofden van de mensen gaat zitten
dat het op die dag is, zodat ze alleen
nog maar op de website van de
Vleeshal hoeven te kijken waar we
die keer zitten."
,,De bewoners van de huizen tre
den op als een soort ambassadeurs
van de Vleeshal. Dan moet je wel
achter het project staan en je ermee
verbonden voelen. In het begin
moet je het hebben van mensen die
je kent. Zij hebben ook familie en
vrienden die normaal gesproken
niet in de Vleeshal komen en mis
schien toch zeggen: 'Daar gaan we
eens een kijkje nemen.' Nu willen
we het netwerk vergroten. We roe
pen Middelburgers op hun huis be
schikbaar te stellen. Zo hopen we
steeds meer mensen te bereiken.
We hebben een steen in de vijver
gegooid en nu moet de kring steeds
groter worden."
Het ouwe jaer is net een ama-
rillesbolle, een doad dienk
mie een puntje groen. Voe a
je 't weet komt er een sten
gel uut en daèruut een schitterende
blomme, het nieuwe jaer.
Mae eêst is 't nog die bolle mie dat
puntje groen. Jammer da oliebollen
gin groen geve. Misschien a je ze
lange laèt ligge. Oliebollen bin om di
rect op te eten. Daè bin aollerlei ver
halen over oliebollen. Eên van de be
kendste is wè dat van Poldermans.
Het eêt 'Oliebollen bie de kosse-
misse'. Het gaèt over een man en een
vrouwe die a voe de kossemisse olie
bollen wille bakke. Twint at het deêg
an 't riezen is in een eêmer mie een
doek over komt de katte binnen,
spriengt op dien doek en zakt zó in
dien eêmer mie deêg. Dat beteêken-
den dat 'r gin oliebollen were mie d'n
ouwejaer. Dat doe me herinnere an
een ouwejaer bie ons in het gezin. In
't kleine keukentje stoeng een taefel-
tje mie daèrop drie peteroliestellen.
Een eênpitter, een twipitter en een
vierpitter. Op d'n aanrecht stoeng
een eêmer mie deêg te riezen voe
oliebollen, de lekkerste lekkernieë
die a je mae bedienke kon. Ik wou as
vuufjaerig ventje graag het wonder
van het riezen anschouwe en wou op
d'n aanrecht klumme. Mie een stove
gieng ik op het taefeltje stae mie de
peteroliestellen. Het taefelte kreeg
overwichte en kapt'n om en ik kreeg
eêl de bliksemse boel over me ene. Ik
droop van de peterolie, de stellen
lagge utmekoare op de grond. M'n
moeder kwam verschrikt kieke en
toen a ze zag wat a t'r gebeurd was,
zei ze: ,,Noe bak ik gin oliebollen mi."
Dat was wè het ergste wat a kon ge-
beure. Iets daè a je een eêl jaer naè
uut'ekeken ao gieng an je neuze ver-
bie. Het was vee erger dan de omge
kapte peteroliestellen en dan ik zelf
in m'n oliegoed. An die stank was ik
gewend, wan me verkochte zelf pe
terolie. Afijn, moeder ruumd'n eêst
de petroliestellen op en zett'n ze wee
vrom op het taefeltje. Toen de vloer,
toen nieuwe olie in de stellen en toen
pas was ik an de beurte. 'k Most in de
tobbe en ik wier nie aol te zachtjes
af'eboend en kreeg schoan goed an. Ik
dust over het toch bakken van olie
bollen niks te vraegen. Dat dee m'n
ouwere broer wè. ,,Oeneêr gae je de
oliebollen bakke?" vroeg 'n. "Dat za je
wè zieë", zei ze. ,,Ze bakt 'r gin mi",
zei ik. Toen gieng broer an 't zeuren
an en daè was moeder nie tegen be
stand. Agauw gieng z'overstag. A jie
mie je broertje gae spele, dan za ik
oliebollen bakke." In de keuken dust
ik nie mi te kommen, mae even laeter
rook ik da ze an 't bakken was. Ik ruke
die geur nog steeds. Verse werme
oliebollen, mie of zonder rezienen,
mie een scheuteltje brune suker d'r
nest. Bienaè net zo moai as amarilles-
bollen, mae wè vee lekkerder.
'ssaniêfti
isMrmjik
donderdag 2 januari 2020
Kunst, gemaakt in je eigen huis
Rooms of Now 2: luisteren naar een conversatie ach- Rooms of Now 1: kunstenaar Maurice van Es (links). Rooms of Now 3: tapijt van Afra Eisma.
ter de wand. fotos vleeshal
- Roos Gortzak, directeur
Vleeshal
Naast de grote Vleeshal heeft
Middelburg twaalf keer per jaar
ook een mini-Vleeshal. Op de
eerste zondag van de maand is
in een Middelburgs huis werk
van een hedendaagse kunste
naar te zien dat speciaal voor
die plek is gemaakt of geselec
teerd. Directeur Roos Gortzak
van de Vleeshal vertelt waarom.
Ernst Jan Rozendaal
Middelburg
Het project Rooms of Now loopt
bijna een jaar. Ben je tevreden?
Het gaat verder dan een schilderij
ophangen?
En het publiek?
Is het niet een beetje de happy few
die gaat kijken bij de happy few?
Bekenden van de Vleeshal die hun
huis openstellen voor vaste bezoe
kers van de Vleeshal?
Rooms of Now 4: werk van Inge
Meijer in het huis van Toos van
Holstein, Korendijk 56 Middel
burg, zondag 5 jan en 2 feb van
13.00-17.00 uur.
Engel Reinhoudt
In deze rubriek
belichten we
wekelijks een
Zeeuws dialect.
Deze keer een
verhaal van Engel
Reinhoudt in het
Bevelands.
Beluister de ge
sproken rubriek op
pzc.nl/streektaal.
55gPHIs.vi