16:15
18:15
Utrecht
Den Haag
Passagiers in
de tram zien
Tanis met
'holle ogen'
om zich heen
Een kwartier
na de
schietpartij is
voor de hele
leiding alarm
geslagen
De beelden
van de
camera's zijn
frame voor
frame
bekeken
De DSI wil zo
snel mogelijk
binnenvallen,
de recherche
is voorzichtig
Utrecht, Oudenoord
Utrecht, Belcampostraat
N:3Ö
cnn
buu
Aan de Tichelaarslaan
wordt de Renault Clio
door de politie
weggetakeld.
io-nn_ in.nn
enn
uu
de pakweg vijftien man om de U-vormige tafel
naar Aalbersberg. Die leidt hen op beeldscher
men snel door sheets waarop staat wat er be
kend is van de schietpartij. Daarna mag iedereen
aanvullingen geven en suggesties doen. Wat
heeft de politie aan bijstand nodig? Moet defen
sie bijspringen?
Via de telefoon doet ook de ambtelijke top van
de stad Utrecht mee. Die laat weten wat de stad
nodig heeft.
De bijeenkomst van de ICCb is een spannend
moment, omdat alle betrokken partijen er sa
menkomen. Het is bovendien een mijlpaal voor
Aalbersberg, die als voorzitter optreedt. Het is
spannend, want juist om dit te oefenen stonden
er simulaties gepland van een plotselinge brexit,
of een cyberaanval. De realiteit heeft hen inge
haald.
Er moet nu vooral overzicht komen. Wat we
ten we? Buiten het zaaltje rennen medewerkers
heen en weer, maar binnen heerst rust. Tele
foons gaan uit of op stil.
Aalbersberg neemt daarna de lift naar de eer
ste etage om de pers te woord te staan. Dan gaat
het mis. Aalbersberg zegt om 13.15 uur dat er 'op
locaties' is geschoten, meervoud dus.
Maar hij staat amper in de lift op weg naar een
volgend overleg, of uit Utrecht komt bericht dat
er echt alleen bij de tram is geschoten. Zijn
woordvoerder drukt journalisten snel op het
hart dat de informatie uit Utrecht nu even 'lei
dend' is. Maar Aalbersberg had niet willen ach
terhouden 'wat hij dacht te weten'.
Premier Mark Rutte is dan ook al op het mi
nisterie van Justitie. Hij heeft het wekelijkse co-
alitieoverleg onderbroken. ,,Zeer zorgelijk'',
noemt hij de eerste berichten.
Rutte schuift om 13.30 uur aan in de crisiszaal
op de zevende verdieping, minister Ferd Grap-
perhaus (Justitie) eveneens. Bij enkelen heerst
het gevoel dat de aanslag die Nederland ooit zal
treffen, nu is gekomen, maar niemand spreekt
dat hardop uit.
Aalbersberg presenteert juist koeltjes de fei
ten, zodat er nu politieke besluiten genomen
kunnen worden. Daarvoor is de MCCb - Minis
teriële Commissie Crisisbeheersing - bedoeld.
Via een luidspreker in het plafond praat ook Van
Zanen mee. „Sterkte, Jan,'' zegt Rutte aan het
einde. Die woorden van steun zijn welkom. De
burgemeester heeft net vernomen dat er drie
doden zijn, naast negen gewonden.
Het Manhunt-team heeft op dat moment wel
net een doorbraak. De beelden van de bewa
kingscamera's zijn veiliggesteld en frame voor
frame bekeken.
Het doelwit krijgt nu eindelijk een gezicht en
naam. Gökmen Tanis is het, weten lokale agen
ten als de foto met hen is gedeeld; Tanis, die
vreemde buurtjunk.
Behalve over spierballen heeft de antiterro-
risme-eenheid DSI ook de beschikking over
analisten. Die zijn van het zogenoemde quick
identification team van de politie, bemand met
forensische experts die sporen direct kunnen
onderzoeken en analyseren.
Zij hebben ook de Renault Clio waarin Tanis
is gevlucht, redelijk snel in het vizier. Zij zijn
daarbij geholpen door een bouwvakker die een
deel van het kenteken heeft onthouden. In het
hele land worden daarop zo'n tien rode Clio's
langs de kant van de weg gezet, waarna de poli
tie de juiste vindt in de wijk Ondiep. Op het
dashboard ligt een papier waarop duidelijk het
woord 'Allah' geschreven is.
Het papier blijkt bovendien een brief van het
Openbaar Ministerie waarin Tanis met naam en
toenaam wordt aangeschreven over de vervol
ging in een verkrachtingszaak waarin hij ver
dachte is.
Om Tanis zo snel mogelijk te kunnen pakken,
wordt overwogen zijn naam en foto vrij te geven
aan het publiek. Hoofdofficier van justitie Jeu
ken belt daarover nog wel snel even met de top
van het Openbaar Ministerie. ,,Zullen we ermee
naar buiten gaan?'' wil hij checken. ,,Doen!'' zeg
gen ze daar ook.
Op de beelden uit de tram lijkt Tanis alleen te
handelen. Maar nu hij op de vlucht is, moet er
rekening mee worden gehouden dat er nog
handlangers zijn.
Premier Mark Rutte kiest zijn woorden daarom
zorgvuldig, als hij rond half drie de pers te
woord staat. Bovenal wil hij medeleven uitspre
ken, maar het publiek moet ook enige inzage
krijgen in wat er gaande is.
De premier zet direct de toon. ,,Dames en
heren, ons land is vandaag opgeschrikt door
een aanslag.'' En ook: ,,Een daad met terroris-
tisch motief wordt niet uitgesloten.''
Het woord 'aanslag' gebruikt hij bewust. Het
is een besluit dat in de MCCb is gevallen. Expres
zijn de woorden 'terroristisch' en 'aanslag' niet
in één zin gebruikt. ,,We wilden laten zien dat
het ernstig was - geen ongeluk -, maar niet iets
benoemen wat we niet konden bewijzen'', zegt
een ingewijde.
Nederlandse diplomatieke posten in het bui
tenland hebben de tekst van de premier per
e-mail ontvangen, zodat ze bij vragen dezelfde
'woordvoeringslijn' kiezen.
Als de premier zich weer terugtrekt, ver
schuift de aandacht naar Utrecht, waar de klop
jacht op de dader of daders is ingezet.
Daar sluit het net zich langzaam. een gemelde
schietpartij bij een benzinepomp blijkt het werk
van Tanis. Hij heeft een man onder vuur geno
men tijdens zijn vlucht.
Daarnaast is er een alsmaar uitdijende lijst
aangelegd van 'mogelijke verblijfplaatsen'. Ana
listen vlooien de adressen na en sturen hun
teams eropaf.
De politie is Tanis wel degelijk op het spoor.
Omdat nagenoeg alles geoorloofd is in de Man
hunt, worden ook de banktransacties van Tanis
bekeken. En daar zit een interessante bij.
Tanis blijkt kort na zijn aanslag een geldbe
drag te hebben overgemaakt via internetbankie-
ren. Dat heeft hij vermoedelijk gedaan met een
telefoon die hij van een vriend heeft geleend.
En de locatie van die telefoon kan worden 'uit
gepeild' naar een appartement aan de Ouden
oord. Daar zit hij mogelijk dus.
De recherche probeert andere adressen van de
lijst te schrappen door observatieteams te poste
ren, maar ook door invallen te doen.
In alle stilte vallen ze zo op veertien adressen
binnen. Jeuken: ,,Door de dag heen kom je er
vooral achter waar hij allemaal niet is. Op 13
adressen was het van: 'oeps'. Vervelend, maar nu
eenmaal onderdeel van het werk."
De flat aan de Oudenoord is een van de adres
sen die overblijven. Belangrijk is dat de telefoon
die is gelokaliseerd, zich niet verplaatst. Moge
lijk waant Tanis zich dus veilig.
Dan ontstaan er spanningen tussen de recher
che en de DSI. Die laatste eenheid wil zo snel
mogelijk binnenvallen, maar de recherche is te
rughoudender. Heeft Tanis wel echt zelf die
transactie met die telefoon gedaan? Wat als hij
er niet is? Wat als er kinderen in het huis zijn die
er niets mee te maken hebben? En wat als hij
zijn moordtocht voortzet vanaf een andere plek,
in reactie op de vergeefse inval?
De politie is er stilaan wel van overtuigd dat
Tanis alleen handelt, maar besloten wordt het
pand nog even 'onder controle' te houden. Wel
licht dat hij zich straks, vanachter de witte lap
pen die aan de ramen hangen, nog even laat
zien.
Als nog andere mogelijke locaties waar Tanis
kan zijn, afvallen, wordt besloten binnen te stor
men in het flatje. Om 18.19 uur wordt Tanis ge
ïdentificeerd en aangehouden.
In Utrecht loopt elders net een persconferentie
op z'n einde, als het bericht komt van de arresta
tie. Van Bree maakt die wereldkundig. ,,Ik kan u
melden dat de verdachte die wij zochten zojuist
is aangehouden.''
Hoofdofficier Jeuken balt zijn vuist.
dinsdag 31 december 2019
Persconferentie
premier Rutte en
minister Grapper-
haus (Justitie)
ic-n i
ID U I
Burgemeester Van
Zanen zendt een
videoboodschap uit
en meldt nogmaals
dat er drie doden en
negen gewonden zijn.
Het advies om binnen
te blijven wordt
opgeheven.
IC-UU IOUU
Teams van de speciale
eenheid DSI vallen
binnen op veertien
adressen waar de
schutter mogelijk kan
zijn.
Persconferentie Van
Zanen, Van Bree en
Jeuken
Tanis wordt
aangehouden
0SVHMIMV!
Kijk op de
site bij /video
Yelle Tieleman vertelt
hoe het was om op
18 maart verslaggever
in Utrecht te zijn.
