5
Met zijn Arcade bracht
Duncan Laurence
Nederland zijn eerste
songfestivalzege in 44
jaar. Een wereldprestatie.
Zeker nu uit een
reconstructie blijkt dat
achter de schermen van
de arena in Tel Aviv een
felle strijd woedde tussen
de Nederlandse delegatie
en de Israëlische regie.
dinsdag 31 december 2019
Cornald Maas.
Daniël Dekker.
Na
et is zondag iets na
twaalven op Ben Gurion
Airport bij Tel Aviv. Op
de linkerstoel op de
voorste rij van de Trans-
aviavlucht naar Amster
dam ligt de winnaar van
het Eurovisie Songfesti
val 2019. Opgekruld in
zijn krappe zetel als een
kat bij de open haard. Hij slaapt. Voor het eerst in
zeker dertig uur langer dan een kort tukje.
De nacht na de eerste Nederlandse songfesti
valzege in 44 jaar was een aaneenschakeling van
plichtplegingen. Een persconferentie, een optre
den in de zogeheten Euroclub met bijbe
horend gesteggel omdat de uit
voering van Arcade daar niet
- v'v1 live mag. Het is songfestival-
gekte zoals Duncan Laurence
die in Tel Aviv al twee weken
-■meemaakte. Bijkomende
complicatie: er blijkt zeer
summier drank voorradig voor
de uitgelaten Oranjedelegatie.
1 - -x Pas als de zon opkomt,
J\f ri, - f bereikt de Nederlandse
bus het hotel én
een gevulde
bar. Bij het
t ochtendgloren
gaan de biertjes
open. Er worden
groepsfoto's en selfies
gemaakt. De winnaar
bedankt iedereen per
soonlijk.
Na een uurtje rust
rijdt de bus opnieuw
voor. Op naar het vlieg
tuig. Ook aan boord, in
een kartonnen doos: de
lichtbol van Laurence' po
diumact die zo veel rumoer
veroorzaakte. Pas in de lucht heerst
er stilte voor de 25-jarige zanger
wiens leven voorgoed is veranderd.
Rust die na een paar uur vliegen
5 alweer wordt onderbroken. Op
Schiphol wacht behalve een
nieuwe persbijeenkomst een eufo
rische erehaag van enkele duizenden
fans onder wie zijn oma Korrie (82),
in roze-blauwe bloemetjesblouse. De
middag is al avond als ze haar kleinzoon
l zich aan kan drukken.
Geheel anders is de stemming eind
november 2018. Nederland begint
nerveus te worden. Een jaar eerder
was al lang bekend dat Waylon
naar het Eurovisie Songfestival
zou gaan, nu blijft het stil
bij AvroTros, dat de afge
vaardigden al sinds 2010
uitkiest. Er komt een ge
ruststelling voor de pa
niekerige Eurovisiefans:
„We hebben tot februari. Kalm aan."
Toch is er achter de schermen wel degelijk on
rust. Na het echec met Waylon - die na zijn uit
verkiezing naar Nashville trok om nieuwe songs
te schrijven, eigenhandig een zwak nummer se
lecteerde en als achttiende eindigde - is het selec
tieproces 'omgedraaid'. Er moet meteen een
liedje zijn om in aanmerking te komen voor deel-
Jan Smit.
Eric van Stade.
Stefan Raatgever
name. ,,We scoorden goed met goede artiesten,
maar maakten de connectie met de tv-kijker
niet'', stelt Cornald Maas, lid van het selectieco
mité.
Daarom luistert de commissie met daarin ook
Daniël Dekker, Jan Smit en omroepdirecteur
Eric van Stade in september en oktober naar
verschillende liedjes. Er wordt gesproken met dj's
Armin van Buuren en Afrojack, maar een over
eenkomst komt er niet. Maas herinnert zich een
jaar later nog een lied dat 'bijna net zo goed was
als Arcade zou worden'. Er is enthousiasme, maar
de makers willen dat de commissie direct beslist.
Als die meer opties openhoudt, trekken ze zich
terug. Het selecteren kan opnieuw beginnen.
Fenomenaal
Daniël Dekker ziet op een ochtend op zijn tele
foon de naam van Ilse DeLange oplichten. De
zangeres is na haar tweede plek in 2014 betrokken
gebleven bij het festival. Ze heeft een vraag:
„Hoever zijn jullie met de selectie voor 2019?''
Dekker antwoordt naar waarheid: ,,Niet ver.''
Dat is waar DeLange op hoopt. Ze heeft een
suggestie. Of nee, het is naar goed DeLangiaans
gebruik al een vrij uitgewerkt idee: ze heeft een
artiest én een lied. De zanger is onervaren, maar
het lied fenomenaal, zegt ze. Dekker wil het wel
horen. Als het liedje in zijn inbox ploft, belt De-
Lange nog een keer: ,,Je gaat toch niet op je tele
foon luisteren, hè? Het moet op je boxen!''
Maas, op een tripje in de Schotse Hooglanden,
moet zijn telefoon wel gebruiken. Hij zit tussen
zijn vrienden op de achterbank van een auto. Dat
betekent luisteren 'met een koptelefoon op en
met gezicht in de plooi'. Maar nadat hij koersend
door mist en duisternis de rudimentaire versie
van Arcade hoort, appt hij direct DeLange. Zijn
boodschap: dit lied zou kunnen winnen. Mits er
een zanger bij hoort die de druk van het songfes
tival aankan. DeLange appt terug: 'Die is zo sta
biel. Hij kan dat mentaal wel aan.'
Daar raken de commissieleden ook van over
tuigd als ze de 24-jarige Duncan de Moor ont
moeten in de Hilversumse Wisseloord Studio's.
Ilse DeLange.
Hans Pannecoucke.
Op de plek waar eerder de contouren van Calm
after the Storm werden geschetst, tekent zich nu
Nederlands grootste songfestivalsucces sinds
1975 af. Laurence pakt iedereen in met zijn vrien
delijke en opgeruimde instelling. Hoewel Jan
Smit op 4 januari nog laat weten dat 'we nog nie
mand hebben gevonden' is de keuze twee weken
later helemaal beklonken.
Begin maart verloopt de ontvangst van Arcade
volkomen rimpelloos. Recensies van het lied, de
videoclip en het eerste optreden van Laurence
zijn allemaal lovend. Nederland stijgt naar plek
vier in de klassementen van de bookmakers. Aan
het einde van de week stellen de wedkantoren
hun voorspelling bij: Arcade staat op één.
Strakke gezichten
Dat is nog steeds zo als de Oranje-equipe begin
mei in Tel Aviv neerstrijkt. DeLange is er ook bij.
Ze heeft met haar vaste concertregisseur Hans
Pannecoucke een visueel plan in elkaar gezet.
Het pakket wordt twee weken voor vertrek naar
de Israëlische regie gezonden.
Die repeteert met een stand-in voor Laurence.
Maar de lokale regisseur heeft niets van de fines
ses van Pannecoucke en DeLange begrepen. De
vraag rijst of hij de papieren überhaupt heeft ge
lezen. Pannecoucke, ook de man achter het
zwart-witsprookje van Calm after the Storm, is
niet gerustgesteld als hij op 6 mei in het vliegtuig
stapt naar Tel Aviv.
Dat voorgevoel blijkt te kloppen. Maas is nog in
Nederland als hij van Dekker beelden van de eer
ste van twee oefensessies van een half uur krijgt
doorgestuurd. Hij schrikt zich 'een hoedje'.
Want: ,,Het plan is subtiel. En iets wat klein en
subtiel is, is snel stuk.''
Vier dagen later - een week voor de finale - zit
ten Pannecoucke en DeLange op een krap bankje
voor een tv-scherm in het Convention Center
van Tel Aviv. De gezichten staan strak. Nadat
Laurence Arcade één keer heeft gezongen wordt
de repetitie stilgelegd. DeLange gebaart driftig
naar het scherm. De lichtbal die vanuit het dak
moet neerdalen, bungelt halverwege de tocht
richting Laurence' piano. En daarbij: wat is dat
voor lamp? Er wordt gebeld naar België: 'Stuur zo
snel mogelijk een nieuwe lamp!'
Na afloop van de repetitie, waarbij voor het
eerst ook pers aanwezig is, tracht DeLange de on
rust te bezweren. Op een paar details na zou Ar
cade er klaar voor zijn, laat ze weten. Dat het leu
gens om bestwil zijn, wordt twee dagen later dui
delijk als Nederland de ene na de andere 'techni
sche repetitie' houdt. Zonder Laurence, alleen de
bal moet oefenen.
Pas maanden later werd bekend dat er achter de
schermen een competentiestrijd woedde tussen
de tv-regisseurs Amir Ukrainitz en Sivan Maga-
zanik en diverse delegaties. Het twistpunt: wie is
eindverantwoordelijk voor de beelden?
Uiteindelijk trekt Oranje aan het langste eind.
Gelukkig hapert één onderdeel van de act nim
mer: Laurence zelf. Hij blijft feilloos zingen en
herhaalt zijn rustgevende mantra dat hij zijn fa-
vorietenrol 'niet zenuwslopend' maar 'een groot
compliment' vindt.
Zelfs als de zege aan het begin van de nacht van
zaterdag op zondag na een zenuwslopende pun
tentelling binnen is, raakt de zanger niet buiten
zinnen. Integendeel: hij vertelt de internationale
pers over de eerste keer dat hij zijn lied zong als
winnaar van het best bekeken muziekfestival ter
wereld. ,,Ik voelde me weer precies als die regel
uit mijn liedje: a small town boy in a big arcade."
