Vergrijzing is
in Zeeland
het grootst
Al tien mensen betrapt
dankzij vuurwerkdetectie
4
Nauwelijks ontgroening
Het is bruin, het is zoet, het is verrukkelijk
en verrassend: bonbons. Niels Hoogenraad (15)
uit Middelburg kan er geen genoeg van krijgen.
Van bonbons maken, dan.
Wie rondkijkt in de keu
ken van zijn ouders,
ziet het direct: hier is
iets vreselijk uit de
hand gelopen. In het hart van de
keuken staat professionele appara
tuur voor chocolatiers. Daarin
smelt Niels elk weekeinde witte en
bruine Callebout-chocolade, dé
grondstof voor bonbons. ,,Die ge
bruikt eigenlijk elke chocolatier",
zegt de vijftienjarige havo-scholier.
De liefde voor de bonbon dateert
al van een paar jaar geleden. Bij het
Ministerie van Chocolade en Culi
naire Zaken in Middelburg stond
Niels regelmatig met zijn neus te
gen het glas om de bonbons te be
wonderen. ,,Ik wilde zo graag daar
werken. Maar ik was te jong. 'Als je
veertien bent, mag je langskomen
voor een bijbaantje', zeiden ze. Dat
heb ik gedaan. Op mijn verjaardag.
Diezelfde dag heb ik een contract
ondertekend."
En, heeft hij daar het vak geleerd?
,,Nee! Ik mocht geen apparaten be
dienen. Wel schoonmaken, dingen
inpakken. Maar géén chocolade
maken." Niels liet zich niet uit het
veld slaan. Hij gaf zijn ogen de kost
en stelde vragen. Net zo lang tot hij
genoeg wist om het thuis zelf te
proberen. ,,Ik zoek het nu het liefste
zelf uit." In november werd hij vijf
tien: ,,Nu mag ik onder begeleiding
apparaten bedienen!"
Dat moment heeft hij thuis niet
afgewacht. Een stalen roltafel is
volgestouwd met alle benodigdhe
den: zakken chocolade, ingrediën
ten voor de vulling en tientallen
mallen en gietvormen voor ver
schillende vormen bonbons. Een
van mallen is in de december
maand druk gebruikt: een enorme
S, voor Sinterklaas. Al zijn zakgeld
steekt hij er in. ,,De mallen haal ik
in Antwerpen, bij Chocolate
World."
Elk weekeinde staat Niels hier
wel nieuwe recepten uit te probe
ren. Terwijl andere kinderen zitten
te gamen of op het voetbalveld
staan, creëert Niels bonbons. Hij
heeft er al heel wat: met kiwi, met
framboos of sambal, kweepeerli
keur en sinaasappel, malibu-likeur
en kokos, met honing en hazelnoot,
ganache en gezouten karamel. In
een receptenboek houdt hij bij wat
hij precies gedaan heeft en of het
een succes was.
Bestellingen
,,Ik ben nu weer bezig met nieuwe
smaakjes. Dit is gewoon hartstikke
leuk om te doen", zegt Niels, ter
wijl hij in de chocolade roert. ,,In
het weekeinde ben ik vaak hele da
gen bezig. Soms tot diep in de
nacht. Dan heb ik weer een idee
voor een nieuwe vulling en wil dat
gelijk uitproberen. Rond deze tijd
heb ik het ook druk met bestellin
gen. Vrienden en familie vragen
me om bonbons te maken. Daar
ben je dan druk mee bezig. En als
alles af is, ga ik het rondbrengen.
Alles wat ik verdien, stop ik gelijk
weer in nieuwe spullen." Hij laat
een visitekaartje zien: Nielson Bon
bon. De naam is er al. Nu nog een
website.
Alles wat ik verdien,
stop ik gelijk weer in
nieuwe spullen
Over een jaar, als hij zijn diploma
op zak heeft, wil Niels een oplei
ding tot pattissier volgen. Pas dan
kun je de specialisatie chocolatier
kiezen.
Zijn grootste succes tot nu toe is
de 'salted caramel'. ,,Persoonlijk
vind ik die van mij een stuk lekker
der dan die van Tony Chocolonely",
lacht Niels. Onder de naam 'Russi
sche Roulette' verkoopt Niels ook
doosjes met sambalbonbons. De
sambal die er in zit is gemaakt
door Niels' broer, ook al gek van
koken. In sommige bonbons zit
géén sambal, in andere wel: die
ontploft in je mond. ,,Vandaar
Russische Roulette", verklaart
Niels. ,,De sambal is niet heel erg
hoor. Redelijk aanwezig, maar niet
zo dat je mond in brand staat."
En de grootste mislukking? ,,De
kiwi. Die wasehté kiwi."
Theo Giele
Vlissingen
Op elke 100 Zeeuwen waren er
tien jaar geleden 19 ouder dan 65
jaar, 60 waren tussen de 20 en de
65 jaar en 21 jonger dan 20 jaar.
Tien jaar later is het aandeel 20-
65-jarigen gedaald tot 55 procent
en dat van mensen onder de 20
jaar iets gestegen. Inmiddels zijn
23 op de 100 Zeeuwen ouder dan
65 jaar. Landelijk nam de vergrij
zing ook toe, maar de landelijke
cijfers zijn nu pas op het niveau
waar Zeeland tien jaar geleden
was.
Het Centraal Bureau voor de
Statistiek drukt de verhouding
tussen het aantal mensen tussen
de 20 en 65 jaar en 65-plussers uit
in een getal: de grijze druk. Hoe
hoger dit cijfer, des te hoger het
aandeel ouderen. Landelijk is de
grijze druk in het afgelopen de
cennium gestegen van 25,1 naar
32,6. In Zeeland nam de grijze
druk toe van 31,8 tot 42,2. Drie ge
meenten in Zeeland zitten onder
het landelijke cijfer, namelijk Rei-
merswaal, Tholen en Borsele.
Sluis, Noord-Beveland en Veere
zijn het meest vergrijsd.
Er zijn ook steeds meer mensen
van zeer hoge leeftijd. Het aantal
80-plussers nam de afgelopen
tien jaar in Zeeland toe van 19.600
VLISSINGEN Tien Walchenaren
zijn tot nu toe op heterdaad be
trapt op het afsteken van vuur
werk dankzij het vuurwerkdetec
tiesysteem. Dat ziet tot op de me
ter nauwkeurig waar vuurwerk de
lucht in gaat.
Dit systeem van Munisense be
staat uit microfoons die in wijken
worden geplaatst en een app op
een mobiele telefoon die per di
rect de locatie aangeeft waar
vuurwerk wordt afgestoken. Het
systeem wordt dit jaar voor het
eerst gebruikt in Zeeland, alleen
in Middelburg en Vlissingen.
In Middelburg is het systeem
nu twee weken in gebruik in de
wijken Dauwendaele en Zuid.
Daar zijn vier mensen aangehou
den door de politie en drie door
buitengewoon opsporingsambte-
tot 22.700. Inmiddels is bijna 6
procent van de Zeeuwen ouder
dan 80 jaar. Het aantal mensen
van 90 jaar en ouder nam in tien
jaar toen van 3056 naar 4140. Bijna
duizend inwoners van Zeeland
zijn ouder dan 95 jaar, 106 mensen
zijn zelfs ouder dan 100 jaar.
Vergrijzing gaat niet hand in
hand met ontgroening. Het aan
deel kinderen en jongeren van
onder de 20 (de groene druk) ligt
in Zeeland opvallend genoeg ook
boven het landelijk gemiddelde.
De groene druk in Zeeland daalde
van 39,5 naar 38,2, maar dat is nog
altijd hoger dan het landelijk getal
van 37,3. Reimerswaal, Kapelle en
Tholen zijn de gemeenten met re
latief veel jonge inwoners.
Door deze ontwikkelingen is de
zogenoemde demografische druk
op de bevolkingsgroep tussen de
20 en 65 jaar toegenomen. Tegen
over elke 100 mensen in deze wer
kende leeftijdsgroep staan in Zee
land in totaal meer dan 80 kinde
ren, jongeren en ouderen die voor
Ook landelijk
moeten steeds
minder mensen het
voor steeds meer
mensen verdienen
het overgrote deel niet werken.
Ook landelijk moeten steeds min
der mensen het voor steeds meer
mensen verdienen, maar zijn de
verhoudingen wat minder scheef
dan in Zeeland. Tegenover 100
mensen tussen de 20 en 65 jaar
staan landelijk bijna 70 anderen,
20-minners en 65-plussers opge
teld.
naren (boa's). Vorig jaar konden
de boa's niet één aanhouding ver
richten. ,,Dat kan alleen als je ze
op heterdaad betrapt", verklaart
Marinus Willemsen van de ge
meente Middelburg. ,,Het bezit
ten van goedgekeurd vuurwerk
zonder dat je het afsteekt, is toe
gestaan." Bovendien is de officiële
verkoop van vuurwerk afgelopen
weekeinde pas begonnen, merkt
Willemsen op. ,,En sindsdien zien
we dat er meer wordt afgestoken.
Vooral eind van de middag en in
de avond."
De boa's in Vlissingen hebben
tot nu toe drie mensen betrapt,
stelt woordvoerster Mirjam Jon-
gejan. Vlissingen gebruikt het
vuurwerkdetectiesysteem sinds
ongeveer twee weken in het Mid
dengebied en in Oost-Souburg.
dinsdag 31 december 2019
De sambal bon bon
ontploft in je mond
Ondine van der Vleuten
Middelburg
-Niels Hoogenraad
Kijk op de site bij /video
Niels (15) verkoopt
zelfgemaakte bonbons
De jaren tien van deze eeuw
zijn een periode geweest
waarin de vergrijzing sterk is
toegenomen in Zeeland. Net
als tien jaar geleden is Zeeland
de provincie met het grootste
aandeel 65-plussers. De ver
grijzing ging niet gepaard met
ontgroening'. Het aandeel 20-
minners in de Zeeuwse bevol
king bleef nagenoeg gelijk.
Niels Hoogenraad (15) heeft een aparte hobby: bonbons maken. Gewoon, in de keuken bij zijn ouders
thuis. FOTO RUBEN OREEL
