25
JUDONOËL VAN 'T END
29 augustus 2019
zal voor altijd de dag
van Noël van 't End
(28) zijn. Nooit stond
de judoka in de
klasse tot 90 kilo op
een WK-podium,
maar die donderdag
behaalde hij
de wereldtitel.
,,2019 zal voor mij altijd een heel
mooi jaar zijn, maar ook een heel
gek jaar. Vanaf eind vorig jaar ging
ik van de hel naar de hemel. Na drie
jaar ging mijn relatie stuk (met de
Franse judoka Clarisse Agbegne-
nou, red.). We waren verloofd. De
laatste 1,5 jaar woonde ik met haar
in Parijs. Maar dat ging kapot en al
les werd anders. Op mijn 27ste ging
ik terug naar Nederland, naar mijn
oude slaapkamer bij mijn ouders.
Dat is niet wat j e wilt op die leeftij d.
Ik kwam van ver na de Spelen waar
ik er binnen een minuut uit lag.
Maar ruim een jaar geleden was ik
op de weg terug. Ik moest op het
WK bij de top-7 eindigen, ik werd
9de. Één winstpartij te kort. Die
zelfde dag kwam er een mailtje van
NOC*NSF: uw a-status wordt afge
nomen. Dan zit je dus zonder sala
ris. Toen ik vlak daarna weer ver
loor, in eigen land, kwam alles wat
er was gebeurd hard binnen. Toen
heb ik wel getwijfeld: ga ik door
met judo?
,,Ik was zes toen ik begon. Ik zag
mijn broer medailles winnen en
dacht: dat wil ik ook. Ik bleek heel
sterk voor mijn leeftijd. Van wie ik
dat heb? Geen idee, mijn vader
was een voetballer, mijn moeder
handbalde als junior in het Neder
lands team. Ik heb een voetballes
gehad; dat was niets. Komt door
mijn bril, denk ik. Normale ogen
zijn rond. Ik heb -5 aan beide ogen
en een sterke cilinderafwijking,
wat betekent dat je oog vervormd
is. Lenzen kan ik niet dragen. Ze
gaan snel scheef zitten, zeker bij
het sporten. Met bril judoën mag
niet, dan kun je iemand verwon
den. Tien minuten voor een wed
strijd gaat -ie af en wordt de we
reld waziger. Dichtbij zie ik goed,
maar ik zie slechter wat daarom
heen gebeurt. Als ik iets wil lezen
of mijn coach wil zien moet ik me
concentreren, dan ga ik turen. In
het begin was dit wennen voor
mijn coach. Mensen denken vaak
dat ik boos ben, maar ik probeer
alleen maar wat te zien. Ik ben niet
anders gewend, heb er geen last
van tijdens het judoën. Ik denk dat
het zelfs een voordeel kan zijn,
misschien gaan andere zintuigen
er wel beter door werken.
,,De twijfel over mijn judotoe
komst duurde een paar dagen. Er
was een hoog aangeschreven toer
nooi in Japan, na wat gepraat met
mijn coach besloot ik te gaan. Ik
werd tweede. Dat gaf positieve
energie. Zonder mijn coach Jean-
Paul Bell zou ik stoppen. Met JP
heb ik een connectie die noodza
kelijk is voor goede prestaties. Ik
ben een vechter, kan agressief zijn,
maar ben ook een gevoelsmens.
Hij geeft vertrouwen. Judocoaches
kunnen veel schreeuwen, hard
zijn. In het verleden werd ik nog
weleens een watje genoemd of be
lachelijk gemaakt door andere coa
ches als ik vertelde dat ik me kut
voelde. Dan ging mijn zelfvertrou
wen zwaar omlaag. JP is streng op
een andere manier. Hij luistert.
Van de zeven WK-medailles van
de afgelopen twee jaar werden er
vijf gewonnen door zijn pupillen.
,,Het klinkt misschien gek, maar
voordat ik de mat op moet, vraag
ik hulp van boven. Ik ben niet ge
lovig, het is een soort ritueel. Vaak
denk ik aan mijn oma of aan de
overleden moeder van mijn beste
vriend. Alle beetjes helpen. Bij het
WK vroeg ik hulp van Anton
Geesink. Daar in Tokio werd ik op
allerlei manieren aan hem herin-
nerd: het was in de hal waar hij
had gewonnen en zijn foto's hin
gen daar. Ik ging die dag van partij
naar partij, dacht geen moment
over het halen van de finale, ik
keek niet verder dan de partij die
kwam: hij moet eraf, hoe ga ik
winnen? Zo won ik de wereldtitel.
Op dat moment gleed er heel veel
druk van mijn schouders. Ik heb in
vijftien jaar zoveel voor het judo
gedaan, zoveel gelaten. Daar in To
kio kwam het bewijs.
,,En dan barst het los. Ik wilde
het liefst naar mijn vader, die zat
Ik heb moeite mijn
routine van goed
eten, trainen en
slapen vast
te houden
tussen 12.000 man op de tribune.
Maar ik moest van pers naar po
dium en weer naar de pers. Ik zag
hem uiteindelijk snel tussendoor.
Toen ik in het hotel kwam ont
plofte mijn telefoon. Het aller
mooiste was het NOS-pushbe-
richt. Voorheen las ik dat soort be
richten over Epke Zonderland en
Max Verstappen. Ineens ging het
over mij? We dronken die avond
een biertje in een barretje naast
het hotel. Het was rumoerig toen
Maarten, de hoofdcoach, werd ge
beld. Hij dacht dat het mijn vader
was, dus hij riep: 'Hé Peter! We
zitten hier hoor.' Toen kreeg Maar
ten een boei, want hij hoorde aan
de andere kant de premier, die
dacht dat hij mij aan de lijn had. Ik
kreeg die telefoon in handen ge
drukt. 'Het is Mark Rutte.' Die hele
zaal in één keer stil. Ik -vijf biertjes
op na zo'n lange, zware dag- dacht:
oké, Noël, concentreer je. Niks
vreemds zeggen. Dat ging goed.
Medaille
,,Ik ben die nacht, nadat ik rond drie
uur de hotelkamer binnenstrom-
pelde, met medaille om gaan sla
pen. Dat zat helemaal niet lekker,
maar ik dacht: als ik het een keer
kan doen, is het nu. Een paar dagen
later zijn we met de Nederlandse
ploeg naar een karaokehokje ge
gaan. Fantastisch, al ben ik er totaal
niet goed in. De stemming was
goed, we hadden het in jaren niet zo
goed gedaan. Samen met de andere
drie medaillewinnaars moest ik We
are the champions zingen - de beel
den daarvan worden nooit gedeeld.
,,Er waren meer leuke dingen. Ik
heb een kop koffie gedronken met
Mark Rutte in het torentje. Heel
gezellig, een heel leuke, sympa
thieke kerel. En ik kreeg een uitno-
diging voor een uitblinkerslunch
met de koning. Dan denk je: wat
moet ik aan? Ik heb maar gemaild
naar het persoonlijke secretariaat.
Casual chique was het antwoord.
Het werd een donkere spijker
broek en een rood blousje. Tijdens
de foto werd ik achter Maxima
neergezet, terwijl zij toevallig ook
in het rood was. Iedereen vroeg:
'Hé, Noël, samen afgesproken?'
Toen ik de foto deelde heb ik er de
hashtag couplegoals bijgezet.
,,Er is een groot verschil tussen
voor die titel en na. In Japan, hét
judoland, word ik vaker herkend.
Ik kreeg vroeger soms foto's of be
richten via social media, nu is het
wel wat meer. Gek genoeg zijn het
vaak mannen. Dan sturen ze hart
jes. Ik heb weleens de vraag gekre
gen of ik onderbroekenmodel wil
zijn. Dan is het gelijk: delete, weg.
,,Maar er is ook een keerzijde. Ik
heb moeite mijn routine van goed
eten, trainen en slapen vast te
houden. Er wordt veel gevraagd.
Interviews, camera's. Dat begint
me op te breken inmiddels. Maar
je moet het ijzer smeden als het
heet is. Vanaf januari doe ik alleen
nog het echt belangrijke. Want in
Tokio op de Spelen moet het ko
mende zomer gebeuren. De weg
naar het WK-goud was zwaar,
maar nu vind ik dat juist mooi. Als
het te makkelijk gaat, is een over
winning minder mooi.
dinsdag 31 december 2019
GO
'Ik ben gaan slapen met
de gouden medaille om'
Lisette van der Geest
Houten
«■MP»"
'Zonder mijn coach Jean-Paul Bell zou ik stoppen. Met hem heb ik een connectie die nodig is voor topsport', zegt Van 't End. foto pim ras
-Noël van 't End
