N5v
pot
WERKVERKEER
Tot 50% korting
LSRARêNTÖ*
BiLUDGEMAKT
5
i
OPFOÜT RAPPORT
WAAKT VOkOSt U
Demonstraties
in 2019
UMMi
li
2q$,q l\
WofcS> t
7-2 Spijbelactie voor het
milieu in Den Haag, 15.000
scholieren
11-3 Klimaatmars in Amster
dam, 40.000 demonstran
ten
15-3 Demonstratie voor beter
onderwijs in Den Haag,
40.000 leraren
23-3 Antiracismedemonstratie
in Amsterdam, 10.000 de
monstranten
1-5 Op het Museumplein,
5000 demonstranten voor
de Dag van de Arbeid
28-5 Landelijke staking in het
openbaar vervoer voor be
tere pensioenen
27-9 Klimaatstaking in Den
Haag, 35.000 mensen
1-10 Begin van het boerenpro
test in Den Haag, boeren
veroorzaken 1100 kilome
ter file
7-10 Blokkade van de Stadhou
derskade door demon
stranten van Extinction
Rebellion
12-10 Blokkade demonstranten
van Extinction Rebellion
van de Blauwbrug Amster
dam
16-10 Opnieuw boerenprotesten
in Den Haag
30-10 bouwers bezetten met
1100 machines en vracht
wagens het Malieveld in
Den Haag
6-11 Landelijke lerarenstaking,
meer dan 4000 scholen
blijven dicht
20-11 Staking in de zorg, meer
dan 90 procent van de
ziekenhuizen draait op
halve kracht
18-12 Boeren blokkeren opnieuw
de wegen en eisen zend
tijd in Hilversum
Tijdensde
protesten van 1968
was er een sfeer
van hoop, nu van
pessimisme
met open grenzen, ijvert voor een
sterke nationale gemeenschap."
Qua alles-moet-andersgehalte
lijkt 2019 volgens Sjaak van der
Velden zeer zeker op de jaren 60.
,,Toen was er ook het gevoel dat
het tijd was voor een nieuwe,
frisse wind.'' Ook 'de omvang en
wereldwijde spreiding' van de de
monstraties voeren Van Stekelen
burg naar die tijd terug. Ander
déja vu: het chagrijn over de jeugd.
De Jong moest lachen om de kri
tiek van volwassenen op de kli
maatspijbelaars. ,,Deed me denken
aan de kritiek op dat 'langharig
werkschuw tuig' in de jaren 60.''
Toch zijn er meer verschillen
met 1968 dan overeenkomsten.
Waar actievoeren toen iets van
progressief links was, meldt be
houdend rechts zich nu ook op de
barricades. Postmes: ,,In Frankrijk
protesteren conservatieve kiezers
tegen abortus en hier tegen de
stikstofmaatregelen. Ik zag zelfs
CDA-jongeren selfies maken tus
sen demonstrerende boeren op
het Malieveld. Wie had ooit ge
dacht dat deze groep dit cool zou
vinden?''
Toen ook anders: de stemming.
In 1968 gingen mensen volgens
Henk te Velde de straat op om iets
'te winnen'. Meer democratie,
meer welvaart, meer vrede. ,,'We
werken aan een betere wereld
voor onze kinderen', dat idee. Nu
heerst het gevoel dat de komende
generaties het juist slechter gaan
krijgen. Slechter onderwijs, slech
tere zorg, slechter klimaat. De de
monstraties gaan over behóüden
wat we hebben.'' Of zoals Sjaak
van der Velden zegt: ,,Er was toen
een sfeer van hoop, nu van pessi
misme.''
Deelbelangen
Wat anno 2019 nog meer ont
breekt? De sfeer van solidariteit;
studenten die zij aan zij met ar
beiders staan. De Jong: ,,Nu zijn er
deelgroepen met deelbelangen.
Men wil verandering, maar hoe?
Daar is geen overeenstemming
over.''
'Een gepolariseerd geheel'
noemt Sjaak van der Velden het.
,,Wat we op sociale media zien,
zien we ook bij demonstraties.
Als er mensen opstaan vóór kli-
maatmaatregelen, staan er ook
mensen tégen die maatregelen
op.'' Henk te Velde twijfelt dan
ook of 2019, net als 1968, uitmondt
in nieuwe politieke en maat
schappelijke stromingen. ,,Toen
kregen we bewegingen als provo
en feminisme, maar ik vraag me af
of dat nu het geval zal zijn: het is
allemaal erg verbrokkeld.'' Een
ding is wel zeker, volgens Post-
mes: de demonstratiedrift is in
2020 niet zomaar over. ,,Het gaat
om onderwerpen die gewoon niet
snel opgelost zijn, zoals de kli
maatproblemen.''
En die leus waardoor onderzoe
ker De Jong zich afvroeg of vreed
zaam protest wel zo rustig blijft?
Dat was de tekst 'de overheid be
schermt me niet meer': niet eens
zo heftig of agressief, maar volgens
hem 'zeer wantrouwend'. ,,Met
zo'n tekst zeg je het ongeschreven
contract tussen burger en over
heid op. Je keert je af van de auto
riteiten en als je dat doet zijn ac
ties tegen die autoriteiten opeens
ook geoorloofd. Dan kun je in
theorie van zo'n actiemiddel als
een staking overgaan tot, ja, zelfs
een bomaanslag. Dat klinkt som
ber, maar het kan.''
Voor een voordelig wonen slapen interieur*
meer dan 50 topmerken
zaterdag 28 december 2019
GO
TA Allerlei groeperingen,
van boeren tot bouwers
en van zorgpersoneel tot
leraren, studenten en kli
maatactivisten, gingen
dit jaar de straat op. De
teksten op hun spandoe
ken geven vaak aan dat
de overheid hen (al te
lang) in de steek laat.
FOTO'S GUUS SCHOONEWILLE, ANP,
ROBIN UTRECHT, FRANK DE ROO, ANJARI
RAMNANDANLALL, HOLLANDSE
HOOGTE
NEDERLAND STAAT OP SLOT,
POLITIEK TREK HET VLOT
K'-rïiv"[\f
- Sjaak van der Velden,
historicus
Sale
Vraag naar de voorwaarden.
Ook op zondag geopend van 12:00-18:00
Nieuwendijk 89 Axel, Zeeuws-Vlaanderen
+31 (0)115-562010, pot.nl
15.000 m2 design topmerken
Slapen, Woonstoffering en Siematic Keukenstudio
op de 1e verdieping
I Berden interieur
