'Ik vind het fijn te weten dat ik uit liefde ben geboren'
Oude radiowerkplaats in Watersnoodmuseum
ZEELAND 3
Wilko Vermuë uit Ovezande en Gemma
Mertens uit Clinge zijn allebei gedwongen
afgestaan. Zij deelden hun verhaal bij het
nieuwe Aanmeldpunt Afstand en Adoptie voor
een onderzoek naar gedwongen adoptie in de
jaren zestig tot tachtig. Want over hun adoptie
werd vooral gezwegen.
450 MELDINGEN^
Clinge Gemma Mertens (58)
heeft als kind lang gedacht dat zij
de enige was die 'zoiets geks'
meemaakte. Toen ze twaalf was,
kreeg ze van haar ouders te horen
dat de vrouw die ze kende als een
tante, eigenlijk haar moeder was.
En daar moest ze het mee doen,
want over het onderwerp werd in
de jaren daarna vooral gezwegen.
,,Zodat het lijkt alsof het er niet
is", denkt Gemma. Ze besloot op
haar achttiende dat zelf helemaal
anders aan te pakken. Ze vertelde
haar verhaal aan vrienden, ken
nissen en studiegenoten zodra
het ter sprake kwam en dat heeft
haar uiteindelijk geholpen de
adoptie een plekje te geven.
Warm nest
Gemma is in 1961 geboren in een
opvanghuis voor ongehuwde
moeders in Goirle. Daar verbleef
ze tot ze in een Brabants pleegge
zin terechtkwam. Ze groeide op
in een warm nest met drie pleeg-
broers. Haar biologische moeder,
waarvan ze tot haar twaalfde
dacht dat het haar tante was,
kwam vaak bij het gezin over de
vloer. Ook haar vader kwam we-
leens langs, maar dat ging op den
duur niet meer. Gemma: ,,Hij was
getrouwd en had een gezin. Mijn
pleegouders hadden moeite met
die situatie. Toen hebben hij en
Marcel Modde
Ouwerkerk
,,Het moet voelen alsof je zo bij
Weltevreden binnenstapt", ver
wijst museumdirecteur Siemco
Louwerse naar de Zierikzeese ra
diofirma waar Hossfeld werkte. Of
de noodzender, die hij 2 februari
1953 bouwde uit geïmproviseerd
materiaal, blikvanger wordt in die
ruimte, is nog niet besloten. De
zender staat nu in het eerste cais
son.
De inrichting van de werkplaats
wordt mogelijk gemaakt dankzij
een donatie van de 'vrienden' van
het Watersnoodmuseum.
Hossfeld was in de rampnacht al
leen met zijn 4-jarig zoontje thuis
toen de dijken doorbraken. Hij
bracht zijn kind in veiligheid en
wilde gaan helpen. Toen Hossfeld
hoorde dat alle communicatie met
de buitenwereld was afgesloten,
sleutelde hij in de werkplaats van
zijn baas een zend- ontvangstin
stallatie in elkaar.
Verbinding
Goed vier uur later wist hij verbin
ding te leggen met een radio-ama
teur in Middelburg. De vijf achter
eenvolgende dagen zat Hossfeld
aan zijn zender gekluisterd. Dank-
zij de informatie die hij zo door
speelde, werden meerdere mensen
gered.
Met de inrichting van de werk
plaats wordt het Nationaal Kennis
centrum verder ontwikkeld, zegt
Louwerse. ,,Daarbij zit de kracht
niet zozeer in allerlei technische
hoogstandjes, die je elders in ons
museum natuurlijk ook kunt zien.
Wij willen heden, verleden en de
toekomst vooral verbinden vanuit
de emotionele belevenis van de
verhalen uit 1953."
Het Watersnoodmuseum tim-
mert verder aan zijn landelijke be
kendheid. Het boek met iconische
foto's van de Ramp dat vorig jaar
werd uitgebracht, is opgenomen in
de catalogus van 'meest verzorgde
boeken', en was zo ook onderdeel
van een expositie in het Stedelijk
Museum in Amsterdam.
Schoolklassen
Louwerse verwacht dit jaar af te
sluiten met 97.000 bezoekers,
waarvan zo'n 700 groepen. Het mu
seum wordt vooral steeds beter ge
vonden door schoolklassen.
Ik neem mijn moeder niet kwa
lijk dat ik ben afgestaan, maar wel
hoe zij er mee is omgegaan. Toen
ze drie jaar geleden overleed, wis
ten sommige vriendinnen met
wie ze 45 jaar bevriend was, nog
steeds niet van mijn bestaan af."
mijn biologische moeder beslo
ten dat alleen zij het contact met
mij zou voortzetten."
Het contact met haar biologi
sche moeder en ook de geheime
relatie die haar biologische ou
ders met elkaar hadden, hield
stand. Gemma: ,,Toen ik halver-
wege de twintig was, wilde ik
ook weten wie mijn vader was. Ik
heb hem meerdere keren ont
moet en vind het een prettig idee
te weten dat ik uit liefde geboren
ben. Dat heeft me geholpen om
de adoptie een plekje te geven."
Gemma heeft zich in de eerste
week dat het Aanmeldpunt Af
stand en Adoptie in de lucht was,
al gemeld met haar verhaal. ,,We
kunnen hiermee niet terug
draaien wat er in het verleden ge
beurd is, maar ik denk dat er meer
leed ontstaat door er niet over te
praten, dan door de feiten an sich.
zaterdag 28 december 2019
over gedwongen adoptie'
Wendy de Jong
Het Aanmeldpunt voor Af
stand en Adoptie is een
initiatief van minister voor
Rechtsbescherming San
der Dekker (VVD). Voor
het onderzoek hebben
zich sinds de start op 30
september al 450 men
sen gemeld.
Het ministerie van Veilig
heid en Justitie is verrast
door het hoge aantal aan
meldingen.
Inmiddels bedraagt de
wachttijd voor een ge
sprek vier weken. Het
Aanmeldpunt is in het
leven geroepen om de
verhalen in kaart te bren
gen van de vijftienduizend
vrouwen die in de tweede
helft van de vorige eeuw
(tussen 1956 en 1984)
hun kind moesten afstaan
voor adoptie.
Niet alleen de zoge
noemde afstandsmoe
ders, afstandsvaders, af
standskinderen en adop
tieouders zijn gevraagd
zich te melden, maar ook
familieleden, artsen,
vroedvrouwen, geestelij
ken en hulpverleners.
Eigenlijk iedereen die op
een of andere manier be
trokken is geweest bij een
gedwongen adoptie.
Tot en met juni 2020 kun
nen mensen zich aanmel
den via telefoonnummer
088-1264960 of door een
mail te sturen naar
afstandenadoptie@
minjenv.nl.
Het moet volgend jaar gaan kra
ken en piepen op de bovenver
dieping van het Vijfde Caisson
bij het Watersnoodmuseum in
Ouwerkerk. In de voormalige
wijnkamer van het gewezen res
taurant wordt de werkplaats van
radiotechnicus Peter Hossfeld
tot in detail nagebouwd.
Kijk op de site bij /video
Wilko is geadopteerd en
is nog steeds op zoek
naar zijn vader
Kleine Gemma in de kinder
stoel. FOTOBEWERKING PETER NICOLAI
Gemma Mertens. fotos peter nicolai