M
9
vrijdag 27 december 2019
land loopt de relatie (in 2015) op de
klippen. Uiteindelijk verwezen
lijkt Boersma haar droom. Ze
wordt correspondent in Istanboel,
onder meer voor Het Financieele
Dagblad. Aziz blijft in Amsterdam.
Hij loopt in een hawaïshirt festi
vals af en drinkt yoghurtshakes.
'Foute boel'
Inmiddels is het januari 2019. Ans
Boersma meldt zich in Istanboel
op een immigratiekantoor om
haar verblijfsvergunning te laten
verlengen. Dat is altijd een span
nend moment in het Turkije van
president Erdogan, waar de pers
vrijheid onder druk staat en kriti
sche journalisten in de cel kunnen
belanden. Als Boersma naar een
politiebureau wordt gebracht,
weet ze 'dit is foute boel'. Ze seint
andere Nederlandse correspon
denten in Turkije in.
Die collega's regelen een advo
caat en springen in de auto. Ze we
ten niet van Boersma's ex-vriend,
maar zien een vermoedelijke aan
val op de persvrijheid. ,,We dach
ten 'iemand van ons wordt het
land uitgegooid'. Dat paste bij het
klimaat in Turkije tegenover jour
nalisten", zegt RTL-correspondent
Olaf Koens. NOS-correspondent
Lucas Waagmeester: ,,Het voelde
als een stomp in de maag. We
hoopten dat we in de eerste uren
na haar arrestatie nog iets konden
regelen."
Boersma schrijft niet opvallend
kritisch, ze levert wel goede stuk
ken af, stellen haar collega's. ,,Als
Hoe haalde
Nederland het in het
botte hoofd om
informatie over haar
aan Turkije te geven?
-Lucas Waagmeester, NOS
je als jonge, vrouwelijke journalist
in je eentje jmst naar Turkije komt
om correspondent te zijn, ben je
sowieso wel een dappere dodo",
zegt Koens. Ze vragen Boersma of
het om iets anders kan gaan dan
haar werk als journalist. ,,Speelt er
iets, vroegen we. Nee, zei ze."
De hulp biedt geen soelaas. Tur
kije zet Boersma op donderdag
ochtend 17 januari het land uit. Ze
twittert: ,,Dan zit je opeens in het
vliegtuig naar Nederland. Onge
wenst persoon verklaard in Tur
kije. #pressfreedom." Olaf Koens
nu: ,,Ze ging het vliegtuig in als
martelaar van de persvrijheid en
kwam eruit als jihadbruid."
Zoals wel vaker in de wereld van
de geopolitiek, was ook dit niet
wat het leek. Boersma blijkt niet
uitgezet vanwege #pressfreedom,
maar vanwege een Nederlands ter
rorismeonderzoek naar haar ex
Aziz. De Syriër zit in Nederland
inmiddels vast als terreurver
dachte. Hij was in september 2017
op een bijeenkomst over Syrië in
debatcentrum De Balie herkend
door andere Syriërs. In het najaar
van 2018 worden Aziz en zijn
broer Fatah opgepakt. De verden
king: ze zouden in Syrië in 2011 en
2012 een prominente rol hebben
gespeeld bij Jabhat al-Nusra, een
jihadistische groepering die ban
den heeft met al-Qaeda. Het is een
grote zaak voor justitie.
Boersma zelf realiseert zich pas
op Schiphol, als de politie haar op
vangt, dat haar uitwijzing met
haar ex-vriend te maken heeft,
stelt ze. Nederland heeft Turkije
informatie gevraagd over 'de be
wegingen' van Boersma: wanneer
ging ze het land in en uit? Justitie
verdenkt haar niet van terrorisme,
wel van valsheid in geschrifte: de
visumaanvraag voor Aziz in 2014
zou niet bedoeld zijn om hem op
bezoek te laten komen, maar om
hem naar Nederland te halen als
asielzoeker. Dat is niet waar, stelt
Boersma. En: ,,Ik ben om de drie
maanden in Nederland. Waarom
heeft de politie me in een van die
periodes niet gewoon uitgenodigd
om te praten?"
Binnen anderhalve dag is de
journalist Turkije uitgezet en haar
belangrijkste opdrachtgever kwijt.
Het Financieele Dagblad zegt de sa
menwerking op, omdat Boersma
nooit heeft gemeld dat Aziz -in
middels redelijk bekend in Neder
land - haar ex was. In interviews
na aankomst in Nederland, zegt ze
'een olifantenhuid te hebben'. ,,Ik
kom uit Groningen, ik kan wel een
stootje hebben."
Wat ze over het verleden van
Aziz wist? Ja, ze wist dat hij in de
gevangenis heeft gezeten en dat
hij contacten had met jihadisten.
Maar tegen haar heeft hij gezegd
nooit gestreden te hebben en geen
mensenrechten te hebben ge
schonden, stelt Boersma.
Mensen die haar kennen, om
schrijven haar als 'niet naiëfZe
weet veel van de oorlog in Syrië en
kent het vluchtelingenprobleem.
Ze hielp in 2016 als vrijwilliger in
een Grieks opvangkamp en was
woordvoerder voor de Stichting
Bootvluchteling.
Justitie denkt dat Boersma meer
wist, blijkt in februari tijdens een
zitting tegen Aziz. Het OM citeert
uit een afgeluisterd gesprek tussen
Aziz en zijn broer Fatah. Daarin
zou Aziz hebben gezegd 'dat een
vrouw in Istanboel in grote lijnen
van hem weet wat er zich in Syrië
heeft afgespeeld'. Ze heeft foto's
en dergelijke gezien. Ik heb toen
gezworen niet meer te slachten,
geen vrouw, geen man, niemand."
Die zin heeft Aziz nooit tegen
haar uitgesproken, stelt Boersma
in een persverklaring. Ze kiest de
tegenaanval en klaagt de Neder
landse staat aan. Doordat die Tur
kije informeerde over het onder
zoek, is ze het land uitgezet, is ze
haar baan kwijt en heeft haar re
putatie schade geleden. De proce
dure loopt nog. Dat geldt ook voor
het onderzoek naar Boersma zelf.
De zaak tegen Aziz en zijn broer
Fatah wordt waarschijnlijk pas in
2021 inhoudelijk behandeld. Zij
zitten allebei nog vast.
Veiligheid
De achtergebleven Turkije-corres-
pondenten zitten nog vol vragen.
Koens: ,,Ans appte me dat ze het
allemaal nog wel een keer zou uit
leggen." Waagmeester: ,,De vraag
die nog staat: hoe haalde Neder
land het in het botte hoofd om in
formatie over haar aan Turkije te
geven?" Dat is spelen met de vei
ligheid van journalisten.
Boersma zelf wil niet op vragen
ingaan. Deze zomer schreef ze in
vakblad Villamedia dat ze in een
koffietentje werkte om geld te ver
dienen. Waagmeester: ,,Als het
OM haar straks niet vervolgt, kan
ik me voorstellen dat Turkije zegt
dat ze kan terugkomen, als een
showcase voor persvrijheid."
L:'' it'-'j
