D Boodschap aan jongeren: 'Niemand is perfect' 7 ANALYSE KERSTTOESPRAAK Anderhalf miljoen mensen keken eergisteren naar de zevende kersttoespraak van koning Willem- Alexander. Wat ze zagen, was een kleine revolutie in woord en beeld. Weg was de houterige monarch. Televisiekijkend Neder land wordt eerst ge pakt door de schitte rende aanblik van de hal van paleis Huis ten Bosch. De voor 63 miljoen euro ge renoveerde woning straalt op die plek met warme kleuren een ge ruststellende harmonie uit. Ranke gouden strepen op de deurpost en de trap vangen gedempt licht. De openstaande deur naar de Oranje zaal en vier schilderijen accentue ren de ambiance. Het lichtkunst- werk Fragile Future schittert boven het bloemstuk. De wereldbol her innert ons eraan dat iedereen kerst viert. In een zachte belichting staat daar de koning in zijn don kerblauwe pak, wit overhemd en een zalmkleurige stropdas die goed kleurt bij zijn baard. Hij zet een statement neer dat nieuwsgie rig maakt en neemt de tijd voor zijn boodschap. ,,Nederlanders kunnen enorm van elkaar ver schillen.'' Dan loopt hij met zes rustige passen verder het beeld in en vervolgt hij zijn verhaal. ,,Maar wie aan mensen vraagt waarom ze zich verbonden voelen met Ne derland, krijgt vaak spontaan de zelfde antwoorden." Hij noemt dan taal, democratie, gelijkheid, de strijd tegen het water en de gezel lige feestdagen. Maar vooral: vrij heid. Beatrix Dit staat ver af van zijn vorige kersttoespraken. In 2013 luidde zijn startzin: ,,In de gejaagdheid van het dagelijkse leven, vaak ge richt op het hier en nu, is Kerstmis een rustpunt.'' Dat maakt niet nieuwsgierig en had zomaar de openingszin van een kersttoe spraak van koningin Beatrix kun nen zijn. In 2015 is de openingszin niet veel beter: ,,Kerstmis geeft ons een moment van bezinning.'' De hele presentatie staat deze keer lichtjaren af van zijn eerste kersttoespraken, waar hij op de Ei kenhorst bij een open haard met familieportretten op de achter grond zijn verhaal deed. Waar de stijfheid en het zichtbare ongemak van de voordracht af straalde. Hier staat een koning die naturel zijn verhaal doet. De aandacht wordt niet meer afgeleid door details in het interieur of de spanning op zijn gelaat. En omdat het naturel oogt, landt zijn bood schap, geschreven door Jan Snoek, de adviseur en speechschrijver van de koning. Willem-Alexan der neemt als volleerd causeur de tijd, de leeste kens vallen weg. Eerdere jaren, zoals bij de kersttoespraak van 2014, bevatte de speech een trouvaille. Zoals de oneliner: „Nederland is UNICUM meer dan 17 miljoen selfies.'' Maar hier klopt het héle verhaal. Willem-Alexander begint met vrijheid die ons allemaal verbindt. Die we te danken hebben aan ou dere verzetsmensen. Maar ook jongeren hechten aan vrijheid. In de tegenstellingen van het dage lijkse leven weten we dat we bij el kaar horen. Als een Dr. Phil geeft hij de wijs heid door aan de Nederlandse jongeren. Wijsheid die hij heeft opgedaan door wat er dagelijks via de drie prinsessen en hun besognes komt binnenge huppeld. Meiden die met hun klasgenoten worstelen, met de socialemediacultuur en het perfecte plaatje. Zo toont hij begrip voor de jongere generaties en slaat hij vanuit zijn koningschap een brug. Hier ontluikt een vader des vaderlands. Opmerkelijk genoeg brengt het Koninklijk Huis zelf ook bijna alleen maar mooie plaatjes naar bui ten via Instagram en re guliere kanalen. Maar nu spreekt de koning de erken ning uit dat er ook nog iets anders bestaat. „Streven naar geluk is mooi, maar mag geen obsessie worden.'' Perfecte versie De koning schetst dat verdriet, twijfel, eenzaamheid, mislukking en tegenslag nu eenmaal bij het le ven horen. ,,We spiegelen ons aan anderen, leggen de lat hoog en presenteren graag een perfecte versie van onszelf aan de buiten wereld. Alsof er een taboe rust op onzekerheid en tekortkomingen.'' Dan richt hij zich expliciet tegen jongeren (zie kader). Hij heeft het over u en jij. Het christelijke ka rakter van de speech ontbreekt deze keer: over de geboorte van Je zus die licht brengt, horen we hem niet. Ook dat is nieuw. En dat de jaarlijkse slotzin van zijn toespraak tot het einde van zijn koningschap in marmer zal zijn gebeiteld, zij hem vergeven: ,,Ik wens u allen, waar u zich ook bevindt en hoe uw persoonlijke omstandigheden ook zijn, een ge zegend kerstfeest.'' vrijdag 27 december 2019 GO Willem-Alexander voor de camera's in de hal van Huis ten de hal van Huis ten Bosch. FOTO'S RVD Stijf praatje is verleden tijd Jan Hoedeman Den Haag De koning hekelt in zijn speech de socialemediacultuur. Toch deelt het Koninklijk Huis zelf ook graag mooie plaatjes. Koning Willem-Alexander had in zijn kersttoe spraak een specifieke boodschap voor jonge ren. Hij sprak over 'een perfecte versie van ons zelf' op sociale media en stelde daartegenover dat er in het leven ook we- leens iets tegenzit. 'Het is oké', zei de koning. Sprak hier ook een vader van drie tienerdochters? In alle jaren dat hij koning is, richt Willem-Alexander zich zo veel mogelijk op jongeren. Tijdens een be zoek aan een hogeschool sprak hij jongeren recht streeks aan op al die mo bieltjes die ze in de lucht hielden toen de koning binnenkwam. ,,Hij zoekt echt contact met jonge ren, spreekt in jongeren- taal. En dankzij drie jonge- ren thuis wordt hij dage lijks geconfronteerd met wat er speelt'', zegt Jus tine Marcella, hoofdredac teur van Vorsten. „Niemand is perfect'', zei de koning. „Gelukkig maar. Dit zeg ik ook tegen jonge mensen. Trek het je niet te veel aan als het eens te genzit. Geef jezelf wat ruimte. Het is oké.'' Dat hij jongeren zo expliciet be- noemt, is een unicum, zeg gen kenners. Zijn dochters zijn volgens Oranjekenner Dorine Hermans zeker een inspiratiebron. En dus zijn ook de sociale media een terugkerend thema tijdens zijn koningschap. ,,Hij heeft drie pubers die mooie plaatjes van zich zelf delen. Bovendien is Amalia ook nog het mik punt geweest op sociale media op grond van haar gewicht." Puberexpert Marina van der Wal hoopt dat de woorden van Willem- Alexander ook ouders aan het denken zetten. Dat ze jongeren zien zoals ze zijn, de minder leuke kanten óók accepteren. ,,Als we dat beter leren, voorspel ik dat we een mooi 2020 krijgen." (Ellen van Gaaien)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2019 | | pagina 7