gevolgd door kwalijke geruchten
Japan stelt
hoge eisen
'Dit is de meest
gecontroleerde
en veiligste vis die
je kunt kopen'
17
met geruchten in de sociale me
dia, maar wel met een fundamen
teel verlies aan vertrouwen in een
overheid die zelf ruimte heeft ge
geven aan onwaarheden door niet
meteen volledig transparant te
zijn. ,,Die onwaarheden werden
op zeker moment meer ver
trouwd dan wat de regering naar
buiten bracht." Het was een reden
Safecast te beginnen en waar mo
gelijk zelf de straling te gaan me
ten in samenwerking met diverse
Japanse milieuorganisaties.
Brown: „Daardoor hebben we
vergelijkingsmateriaal voor de
data die we van de overheid krij
gen. En ja, veel van die milieuor
ganisaties zijn tegen kernenergie,
dus erg voorzichtig als het om
voedsel gaat dat uit Fukushima
komt. We checken alles. Zonder
die onafhankelijke data zou ik de
data van de regering niet zo ver
trouwen als ik nu doe. Mijn ver
trouwen als consument is ge
groeid. In het begin hoorde je wel
verhalen dat oneerlijke boeren
besmette rijst mixten met andere
rijst, maar iedereen weet nu dat
alles wordt gemeten en gecontro
leerd. Niemand gaat zijn reputatie
nu nog op het spel zetten.
In Tokyo betreurt de Japanse
minister van Wederopbouw
twee atoombom
men (1945, 74.000
doden), melkpoe
dervergiftiging in
Tokushima in 1955
(13.000 slachtof
fers, 100 doden) en
het kwikschandaal
in het vissers
plaatsje Minamata
(1956): 2265
slachtoffers, 1784
doden. Het ver
klaart waarom de
Japanse veilig
heidseisen van
voedsel twaalf keer
strenger zijn dan
die van de EU.
Twee jaar geleden
al hief de EU de
controle op rijst uit
Fukushima op. Eind
2019 zou ook de vis
weer geëxporteerd
mogen worden.
Ichiro Kanke (64) dat sommige
landen de Japanse inspanningen
niet op waarde schatten en nog
steeds importbeperkingen hand
haven, al hebben die volgens hem
meer met handelspolitiek dan
met volksgezondheid te maken.
Kanke wil de Olympische Spe
len van 2020 aangrijpen om de
wereld te laten zien hoeveel voor
uitgang is geboekt in Fukushima.
De fakkel met het olympisch vuur
vertrekt straks uit het getroffen
gebied richting Tokyo en er wor
den straks niet ver van de centrale
groepswedstrijden gespeeld voor
de softbalmedaille. Heel bewust
heeft de bewindsman noedels uit
Fukushima op de menukaart van
zijn eigen ministerie gezet. ,,Veili-
ger voedsel bestaat niet", zegt hij
lachend. Kanke had als burge
meester van Aizuwakamatsu een
belangrijke rol in de evacuatie na
de ramp. 7000 vluchtelingen nam
hij op in zijn stad, daarvan zijn er
nu nog duizend over. Mensen die
niet terug naar huis kunnen, want
een paar honderd vierkante kilo
meter is nog altijd onbewoonbaar.
Het gebied is voor landbouwpro
ductie verboden en slechts be
perkt toegankelijk. Kankes eigen
stad werd niet getroffen door de
tsunami. ,,Vanaf de eerste beelden
begreep ik dat dit ongekend was.''
Onder de vluchtelingen was ook
zijn zus. ,,Ze was gelukkig oké,
maar erg aangedaan."
Terug naar Fukushima waar in
middels is begonnen met het -
door robots - verwijderen van ra
dioactieve brandstofstaven. Een
actuele en heikele kwestie is nu
wat te doen met de enorme en
bijna volle bassins koelwater. Die
kwestie zorgt voor onrust in Ja-
pan. Op veel plaatsen in de wereld
wordt dat behandelde water ove
rigens in zee gegooid na verdun
ning. Voor Japan ligt dat gevoeli
ger. Heel de wereld kijkt Fukus-
hima inmiddels op de vingers. In
Tokio wordt daarom gestudeerd
op minder omstreden alternatie
ven om van het radioactieve wa
ter af te komen.
Boeren en vooral de vissers in
Fukushima vinden dumpen in
zee een heel slecht idee. ,,Ik ben
faliekant tegen. Dit kan onze re
putatie nooit ten goede komen, na
al het werk dat we hebben gedaan
om duidelijk te maken dat onze
vis eindelijk weer veilig is", zegt
vissersbaas Watanabe. In een lo
kale supermarkt blijkt zijn gelijk
als een vrouw vertelt waarom ze
net vis uit Fukushima heeft ge
kocht. ,,Dit is de meest gecontro
leerde en dus veiligste vis die je
kunt kopen. Ze zouden alles zo
grondig moeten testen."
Begin
Brown onderschrijft de zorg van
de vissersbaas. ,,Niemand heeft
exacte cijfers over de gevolgen van
het in zee pompen van dat water.
De autoriteiten kunnen tenmin
ste schattingen daarover maken
maar die zien we nog niet. De di
verse overheidsinstanties zijn in
het begin van dit soort operaties
zelden transparant over wat ze
gaan doen. De toon is dat er geen
reden is om ongerust te zijn. Na
negen jaar is er bij veel mensen
daarom nog steeds een gebrek aan
vertrouwen. Dat ligt niet alleen
aan Japan. Ook andere regeringen
zijn zelden transparant als het om
nucleaire zaken gaat."
GO ZATERDAG 14 DECEMBER 2019
Afgeschraapte landbouwgrond wacht op behandeling
De visafslag van Soma-Futaba test op radioactiviteit
In laboratoria worden groente en fruit nog steeds
steekproefsgewijs gecontroleerd. fotos bob van huët
De angst van Ja
panners voor stra
ling en vergiftiging
is begrijpelijk na
