Saskia Noort
We zijn niet alert
op verkrachters
1
Zo doen zij dat
Corruptie in Brazilië: er valt
altijd en overal iets te ritselen
VEEL GEDEELD
'Als jij mij nou
een zak
Nederlandse
tulpenbollen
bezorgt, zet ik
die stempel
14
Je naar huis
laten
brengen is
niet per se
een garantie
voor
veiligheid
'i
Barack de Bouwer
Saskia Noort schrijft op deze plek
wekelijks over nieuws dat haar raakt.
n het centrum van Leiden loopt een verkrachter rond.
Twee vrouwen zijn 's nachts op straat bedreigd en aange
rand en een derde is verkracht. Uiteraard leidt dit tot
grote onrust bij studenten en vrouwen, die niet meer al
leen naar huis durven fietsen. De Leidse burgemeester
Lenferink vond het in eerste instantie totaal niet nodig om
extra maatregelen te nemen, dus moesten de studentes zelf
maar aan de slag met appgroepen en zelf op zoek naar nach
telijke begeleiding. Inmiddels wordt er extra gesurveilleerd
en zit de politie er bovenop, maar pas na grote druk van so
ciale media en een brief van Lindey van Weers, een stu
dente die de burgermeester smeekte om maatregelen. Len-
ferinks reactie was een oproep aan de vrouwen om een aan
tal basisregels in acht te nemen: 'Laat je altijd thuisbrengen
en drink niet te veel.'
Let wel, Lenferink is de man 'verantwoordelijk voor vei
ligheid en handhaving'.
Nu is iedereen woedend op deze burgervader, maar hij
sprak uit hoe de meeste mensen nog steeds denken over
seksueel geweld. Kijk naar
de Villa, waar een hele re
dactie het in eerste instantie
volkomen normaal vindt
dat een bloedgeile jongen
zich opdringt aan een be
wusteloos meisje. Wie uit
eindelijk het lef heeft aan
gifte van verkrachting te
doen, krijgt vaak het gevoel
met dezelfde oordelen aan
gehoord te worden, waarna
wordt aangeraden geen aan
gifte te doen, aangezien de
verkrachting niet te bewij
zen is.
We zijn niet alert. Zelfs ik,
met mijn verkrachtingser
varing, heb ooit een dron
ken vriendin van me naar
huis laten brengen door een
vage mannelijke kennis,
waarna hij haar in haar huis
aanrandde. Ik heb me daar
heel lang schuldig over ge
voeld. En nee, ze deed geen
aangifte.
Je naar huis laten brengen
is dus niet per se een garan
tie voor veiligheid, die erva
ring heeft zo ongeveer elke
vrouw. Menige verkrachting
is daarmee begonnen. Waar
Lenferink en al zijn mede
burgervaders en -moeders
nu eens echt werk van zou
den moeten maken, is een
serieus meerjarenplan om de toename van seksueel geweld
in te dammen. Er worden tienermeisjes gedrogeerd en ver
kracht, pubers delen filmpjes van verkrachtingen van min
derjarige meisjes in appgroepen, Gerard Cox tapt onbekom
merd moppen over verkrachting bij Frits Spits op de radio.
Het is niet alleen een probleem van vrouwen, dat opgelost
wordt met een celibatair bestaan en een man als bewaker.
Waar het aantal slachtoffers groeit, groeit ook het aantal
daders. Jongens leren kennelijk nog steeds niet dat ze met
hun poten van vrouwen en van elkaar af moeten blijven,
ongeacht de toestand waarin hij/zij zich bevindt. De voor
lichting en preventie moet zich op hen richten. Want velen
van hen hebben blijkbaar geen idee dat ze iets verkeerds
doen wanneer ze naaktfoto's van hun ex delen, een meisje
nog een shotje extra geven, of ze achterna fietsen op straat.
En daar begint het mee. Leer ze van jongs af aan vrouwen en
meisjes te zien als mensen, in plaats van als objecten die je
moet overhalen (desnoods met dwang) tot het bevredigen
van je onbedwingbare lusten.
Nederland kent slechts
drie grote corruptie
schandalen: de
Pangka-affaire (1861),
de lintjesaffaire (1909)
en de Lockheed-affaire
(1976). In Brazilië is
omkoping een
dagelijkse bezigheid.
JOOST DE JONG
RIO DE JANEIRO
Wie in Brazilië wel eens
een verkeersboete krijgt
wegens een loshangend au
tolampje, op het gemeente
huis achteraan een lange rij
aansluit om een verzoek in
te dienen om een boom
voor zijn huis te snoeien, of
als buitenlander net buiten
de termijn zijn visum wil
verlengen, weet: er valt al
tijd iets te ritselen. Brazilia
nen hebben er ook een
woord voor, jeitinho: het
maniertje. Kijk in het geval
van die buitenlander dus
vooral niet gek op als de
dienstdoende politieambte
naar na minutenlang moei
lijk kijken naar je paspoort
mompelt: ,,Zeg, als jij mij
nou een zak Nederlandse
tulpenbollen bezorgt, zet ik
die stempel. Ik ben gek op
die prachtige bloemen uit
Holland.''
In het land van ultrabu
reaucratie zonder deugde
lijk controlesysteem, een
overblijfsel uit de Portugese
koloniale overheersing, is er
altijd een uitweg. Voor wat,
hoort wat. En dat hebben ze
in de politiek en bedrijfsle
ven, waar veel geld gemoeid
is met aanbestedingen van
lucratieve overheidscon
tracten, geperfectioneerd.
Zo rolt Brazilië al tientallen
jaren van het ene grote
schandaal in het andere.
Vijftien jaar geleden was er
het mensalao, een omvang
rijke omkoopaffaire waarin
parlementariërs hun stem
verkochten. Sinds 2014 is
Brazilië in de ban van 's
lands grootste omkoop- en
witwasschandaal ooit, Ope
ratie Wasstraat, dat draait
om het jarenlang toespelen
van lucratieve overheids
contracten, waarvoor on
dernemers politici en amb
tenaren honderden miljoe
nen smeergeld betaalden.
Tientallen van hen zijn in
middels veroordeeld. Onder
hen grote vissen, zoals voor
malig gouverneur van Rio
de Janeiro Sergio Cabral, die
meer dan 200 jaar celstraf
uitzit voor meer dan vijftien
zaken. Maar de grootste vis
van allemaal is Lula da Silva
(foto), de gevierde oud-pre
sident die tot bijna negen
jaar gevangisstraf werd ver
oordeeld voor het aanne
men van smeergeld in de
vorm van een appartement
aan zee. Hij zat ruim een
jaar vast, maar is recent vrij
gelaten in afwachting van
zijn hoger beroep. Voor een
andere zaak is hij veroor
deeld tot twaalf jaar cel,
maar ook daarover loopt
nog beroep. Want ook dat is
corruptie in Brazilië: wie
zich slimme advocaten kan
veroorloven, vindt altijd een
gaatje in het net.
Barack en Michelle Obama, op bezoek in de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur
vanwege een conferentie over vrouwelijk leiderschap van de Obama Foundation,
nemen deel aan een klusworkshop van hun stichting. Barack houdt het plankje vast,
Michelle hanteert de boor. foto epa
ZATERDAG 14 DECEMBER 2019 GO
FOTO HOLLANDSE HOOGTE