'Olive is op
haar manier
empatisch en ze
leert nog steeds
beter te luisteren'
RECENSIE
Momenten
van inzicht
eigen manier, maar ze is het wel. Bovendien
leert ze ook nog steeds beter luisteren. Ik
denk bijvoorbeeld aan de eerste keer dat
hulpverlener Betty bij haar thuiskomt.
Olive wil niks van haar weten omdat Betty
een Trump-sticker op haar auto heeft.
Maar op een gegeven moment vraagt ze
toch naar haar leven en dan wordt ze ge
raakt door Betty's levensverhaal vol verlies.
,,Een jonge Olive zou bij het standpunt
zijn gebleven dat Trump-aanhangers per
definitie stom zijn. De nieuwe Olive gaat
van Betty houden. Voor mij is dat een teken
dat ze groeit als persoon, ook al is ze oud.''
,,Het is een mythe dat mensen die ouder
worden stoppen met groeien. Ik zie mensen
die blijven groeien tot hun laatste adem. Of
ze gaan de andere kant op en worden bitter.
Volgens mij heb je die twee opties: groeien
ofbitter worden, en Olive koos voor het
eerste. We weten niet alles over haar leven,
misschien leest ze wel boeken, dat weten
we niet. Maar we weten dat ze nieuwsgierig
is naar mensen en het leven. Met nieuws
gierigheid slaat ze de wereld gade. Zo kijkt
ze ook naar de natuur: ze houdt van bloe
men, van de schuimkoppen op de golven
van de oceaan. Ze houdt van de wereld
waarin ze leeft.''
te lang samen, maar ik denk niet dat Olive
en Henry hadden kunnen scheiden. Aller
eerst omdat ze wel degelijk van elkaar hiel
den, maar ook vanwege de cultuur waaruit
ze komen. Ze wonen in een klein stadje in
Maine, dan is het niet gemakkelijk om te
scheiden; al helemaal niet als je oud bent.''
,,Je bent nooit voorbereid op de realiteit van
het rouwen en alleen-zijn. Ze weet dat ze er
doorheen moet, dat weet ze van de tijd na
Henry, ze weet méér over rouwen en over
het leven, maar toch is ze weer eenzaam.''
Olive ontmoet allerlei mensen van vroe
ger, onder wie een oud-leerling met
kanker en een leerling die een gelau
werde dichter is geworden. Zonder
schroom stapt ze op ze af en vertelt
vooral over haar eigen leven. Hoe komt
het dat we haar toch aardig vinden?
,,Olive is empathisch, weliswaar op haar
,,Ik denk dat het komt omdat ik opgroeide
aan een zandweg in Maine waar de kleine
huisjes stonden van mijn oudtantes. Mijn
tantes waren gemeen, verdord en depres
sief, maar hun conversaties waren de mu
ziek van mijn jeugd. Ze introduceerden mij
in het leven. Ik voelde me ook verantwoor
delijk voor hun ongeluk. Als kind doe je dat
intuïtief.''
,,Ik hoop dat ze troost vinden, dat zou mooi
zijn. Misschien hebben ze zich ooit een
zaam gevoeld met hun gedachten over een
zaamheid of verlies, en realiseren ze zich
nu, dat ze niet de enigen zijn. Soms willen
we niet afdalen naar de kroch
ten van onze gedachten, maar
het helpt als je weet dat ande
ren daar ook waren.''
'Eureka!' (Grieks voor: Ik heb
het gevonden!) riep Archime
des ergens tussen 287 en 212
voor Christus, terwijl hij in zijn
blote gat door de stad Syracuse
rende nadat hij liggend in bad
het volumeverplaatsingseffect
had ontdekt. (Bijna) niets stond
de uitvinding van de duikboot
nog in de weg.
Jim Jansen, hoofdredacteur
van het populair-wetenschap-
pelijke tijdschrift New Scientist,
ondervroeg bijna zestig Neder
landse (top)wetenschappers
naar hun sleutelmoment - met
de kanttekening dat door de
gecompliceerde techniek en
wetenschap van tegenwoordig
een ontdekking bijna nooit
meer kan worden toegeschre
ven aan één enkele persoon.
De interviews verschenen ook
in deze krant en zijn verzameld
in Eureka! Nederlandse topweten-
schappers over hun belangrijkste
moment van inzicht (Luitingh-
Sijthoff, €12,50).
In prettig korte vraaggesprek
ken komen ze voorbij: bekende
types als beweegprofessor Erik
Scherder, gender- en media-
onderzoeker Linda Duits en
Robbert Dijkgraaf (die zoveel
kan, dat hij eenvoudigweg als
'universiteitsprofessor' staat
vermeld), maar ook minder be
kende kanonnen van de kennis.
De eurekamomenten gaan over
vouwwijzen van brieven in de
19de eeuw, de positieve kant
van adhd, of geld gelukkig
maakt, en de levensreddende
toepassing van wiskunde in het
ambulancegebruik.
Eureka! Ik heb een fijn 'in-
stapboekje' in de wetenschap
gevonden.
34
Liszen
En dat terwijl ze, voor zover we weten,
geen zelfhulpboeken leest en geen
diepe gesprekken voert met vrienden.
Ook Jack sterft. Olive is dan in de 80.
Is ze deze keer beter voorbereid op de
eenzaamheid?
U bent heel geïnteresseerd in oude
mensen. Hoe komt dat?
Wilt u de lezers iets meegeven?
'Opnieuw Olive' verschijnt bij
uitgeverij Atlas Contact (€23)
WETENSCHAP
Jim Jansen, Eureka!
—Annet de Groot
