Ik ben mezelf niet
Of al diejaren nooit geweest
Ik ben de gangmaker op het verkeerde feest
GIJS EN PIETER KRAKEN EEN NOOT
Brengtuzichzelf
ofan3eren in de
problemen door
een roekeloze
levensinste^ing?
VINDT U HET MOEILUKOM ZICH
AANREGELSTEHOUDEN?
Is het antwoord
minimaal vier
keer ja?
Pieter Hulst en Gijs Groenteman ontleden om de beurt teksten van
Nederlandstalige hits. Ze geven, al dan niet met hulp van de wetenschap,
antwoorden op vragen die die nummers oproepen.
Tekst uit Niet of nooit geweest van Acda De Munnik
We nemen U mee naar voorjaar 1997.
Een gezette jongen met een gitaar, een
mondharmonica en een wat wonderlijke
Amsterdamse tongval komt voor een eerste
consult bij een psychiater. „Dokter, ik ben
mezelf niet of al die jaren nooit geweest.''
Ai, denkt de dokter. Hij gaat verzitten, kijkt
peinzend over zijn bril en vraagt: „Meneer
Acda, goed dat u bij mij langs bent gekomen,
maar wat bedóelt u precies?''
Meneer Acda pakt z'n eerste tissue en dept
z'n betraande ogen. Dan gaat z'n blik op on
eindig, en hij begint te mompelen: ,,Ik zie
twee mensen op het strand. Vlakbij het wa
ter, hand in hand. De zon zakt, ze zwijgen
van geluk. Ik ken haar net, want dat ben jij.
Ze lacht naar hem, hij lijkt op mij. Maar dat
kan niet, want ik maak alles stuk.''
Op dit moment breekt de patiënt. Zijn
gesnotter verandert in gierend huilen. De
psychiater staart naar zijn notitieblok. ,,Kunt
u een voorbeeld geven, hoe vóelt u zich?''
Acda probeert zijn gevoel te omschrijven:
,,Ik ben de schoenmaker bij de verkeerde
leest...'' Boehoehoehoe - weer zo'n gierende
uithaal.
Wat denkt de psychiater allemaal op dit mo
ment? Welke diagnose maakt hij van Thomas
Acda, die zichzelf niet is of al die jaren nooit
geweest?
Acda heeft in een bijzin gezegd dat hij alles
stukmaakt. Misschien, denkt de dokter, heeft
hij een antisociale persoonlijkheidsstoornis.
Mensen die daaraan lijden liegen makkelijk,
overtreden regels zonder scrupules, zijn
impulsief, nemen geen verantwoordelijkheid
en voelen geen spijt als ze anderen gekwetst
hebben. Wel lijkt de patiënt oprecht berouw
te hebben van alles wat hij heeft stukgemaakt,
en dus wel degelijk over een geweten te be
schikken.
Vermoedelijk, denkt de dokter nu, leidt
patiënt Acda aan een meervoudige persoon
lijkheidsstoornis, ofwel een dissociatieve
identiteitsstoornis. Patiënten die hieraan
lijden kunnen twee - of méér! - persoonlijk
heden aannemen die afwisselend het hele
gedrag overnemen. Als de patiënt de ene per
soonlijkheid aanneemt, vergeet hij dikwijls
wat hij als de andere heeft gedaan. Wellicht
is Acda als persoonlijkheid 1 een lompe bot
terik, terwijl hij als persoonlijkheid 2 een
lieve, romantische troubadour is. En nu is
hij geheel in de war over zichzelf!
De dokter maakt zich zorgen over Acda:
een probate therapie voor deze psychische
kwaal bestaat eigenlijk niet. Wat zal hij Acda
aanraden? Om tijd te winnen zegt hij wat
dokters altijd zeggen: ,,Probeer een paraceta
mol voor het slapengaan.''
En dan verzint hij een alternatieve thera
pie: ,,Misschien heeft u een vriend die u goed
begrijpt. U speelt gitaar en mondharmonica.
Probeer uw gevoelens op muziek te zetten,
misschien schept dat wat helderheid!"
Een jaar later bestormen Acda en De Mun
nik de hitparades met hun lied Niet of nooit
geweest.
Gijs Groenteman
Volgende week vraagt Pieter Hulst zich af
of Ron Brandsteder gelijk heeft in zijn hit
song Engelen bestaan niet.
Handelt u vaak uit
eigenbelang?
Kunt u zich niet in
leven in de emoties
en behoeftes van
andere mensen?
Bent u gewelddadig
of agressief?
Kent u geen
schuldgevoelens
als u iemand
benadeelt?
Kunt u de conse
quenties van uw
handelingen niet
overzien?
Raadpleeg dan uw
huisarts, want deze
symptomen wijzen
op een antisociale
persoonlijkheidsstoornis.
BRON: Parnassia Groep, een organi
satie die hulp biedt bij het aanpakken
van psychische problemen
ZATERDAG 14 DECEMBER 2019 25