'Die rode neus heb ik niet nodig'
'Clown zijn is niet voor watjes'
Kirsten Lüpke (56) zul je
niet snel zien optreden;
ze geeft vooral les. Lüpkes
clownsschool ClownSpirit
helpt mensen hun eigen
clown te ontdekken. Dat is
moeilijker dan het lijkt. ,,Een
goede clown heeft een grote
aanwezigheid, kan mensen
raken en maakt contact. Dat
kan alleen als de 'mens in de
clown' open is en in direct
contact staat met de eigen
emotie.'' Lüpke leert haar
leerlingen daarom niet alleen
fysieke technieken, maar
ook de benodigde mentale
vaardigheden. ,,Je hebt spel
technieken en theatraliteit
nodig. Het ontwikkelen van
jouw clownspersonage kan
niet zonder persoonlijke be
wustwording.''
Op de toneelacademie ont
dekt Lüpke dat spel en emo
tie met elkaar verbonden
zijn. ,,De gevoelens op het
podium voelden echter dan
de emoties in het normale
leven. Daar gebruik je rollen
om jezelf te verbergen, in het
toneelspel moet je uit jezelf
putten om een rol leven te
geven.'' Na de toneelschool
volgt ze een opleiding tot
clown.
Voor Lüpke komen spel en
echtheid nergens zo mooi
samen als in het clownsspel:
,,Clownerie draait niet om
acteren, maar om op
rechte aanwezigheid.
Acteurs imiteren
het leven, clowns
zijn intens
zichzelf. Als
clown kan
ik geen emo
ties spelen, maar
moet ik mijn ware
gevoelens tonen.
Het gaat om wie ik ben
en hoe ik mijn emoties
en reacties uitvergroot.''
Je instinctieve gevoelens
zonder schaamte tonen
om anderen te amuseren
is best eng: ,,Clown zijn is
niet voor watjes. Het vraagt
veel moed.''
Als Goos Meeuwsen
(37) voor het eerst
een clown ziet,
weet hij zeker:
dat wil hij
ook. ,,Ik
was vier
en
mocht naar een
heel klein circus
schooltje in Arnhem.''
Op zijn tiende wordt
Meeuwsen ontdekt door
het circus en begint zijn leven
als clown. „Doordeweeks zat
ik op school, in het weekend
mocht ik optreden. Eerst op
festivals, in mijn tienertijd ook
in Italië en Parijs. Ik ben opge-
groeid in het circus.''
Na de middelbare school
vertrekt hij naar de prestigieuze
circusschool van Montreal. Een
zware opleiding: ,,Als jouw spa
gaat niet elk jaar 2 centimeter
dichter bij de grond zat, ging je
niet over.''
Meeuwsen richt zich tegen
de clownstraditie. ,,Ik wil die
nieuwe leven inblazen.'' Zijn
optredens zijn een theatrale
mengvorm van clownerie en
performances, met thema's als
'de geboorte van geweld' en 'de
gevallen held'. Zware kost, maar
toch komisch.
,,Het gaat erom dat je contact
maakt met het publiek. Om dat
voor elkaar te krijgen ga ik op
zoek naar de lach en de traan.
Die staan dicht bij elkaar, de
een kan niet zonder de ander.
Als je ergens niet om kunt hui
len, dan kun je er ook niet om
lachen.''
Zijn clowns verschijnen in
verschillende rollen en outfits,
want voor Meeuwsen ligt het
vermogen van de clown in het
spel en niet in zijn uitdossing.
,,Op de circusschool woedde
al een discussie over de rode
neus. De docent vond het nodig
als klein rood maskertje, ik niet.
Ik wil geen masker opzetten,
maar een menselijke figuur
zijn.''
ZATERDAG 14 DECEMBER 2019 21