We mopperen in Nederland best veel over de zorg. Maar is het gras groener
bij de buren? Onze gezondheidszorg in internationaal perspectief.
Behandelingen
snel en goed
4 ZORGVERZEKERINGEN
iet voor niets
behoort onze
zorg tot de
beste van Eu
ropa', staat in
het Regeer
akkoord. De
politiek mag
zich graag op
de borst kloppen als het om de kwa
liteit van ons zorgstelsel gaat. Er
bestaan allerlei internationale verge
lijkingen, en het is niet moeilijk om
een paar statistieken te vinden die
dat positieve beeld bevestigen. De
burger denkt er soms wat anders
over: Nederlanders klagen veel over
de zorg, bijvoorbeeld over de hoge
kosten en de lange wachtlijsten.
Hoe scoort ons zorgstelsel werkelijk
als we het vergelijken met andere
landen?
Nederland heeft best een uniek
zorgstelsel, met zowel publieke als
private elementen. De overheid laat
de zorg over aan zorgverzekeraars en
-aanbieders die elkaar beconcurre
ren, maar stelt daar wel voorwaarden
aan. Zo zijn verzekeraars verplicht
iedereen te accepteren voor de basis
verzekering, ongeacht hoe (on)ge-
zond iemand is. En de nominale
premie moet voor iedere verzekerde
hetzelfde zijn; het werkgeversdeel
Op een ranglijst van 35 OESO-landen
staan we op plek 8.
Toch is dat niet per se negatief,
stelt Willem Jan Meerding, zorgcon-
sultant en oud-medewerker van de
Raad voor Volksgezondheid en
samenleving. ,,In landen met een
hoger welvaartspeil geven inwoners
een groter percentage van hun inko
men uit aan zorg. Dat komt doordat
mensen gezondheid over het alge
meen heel belangrijk vinden.'' Zo
staan Zwitserland, Noorwegen, de
VS en Duitsland nog hoger op de
lijst als het om zorgkosten gaat. ,,In
het geval van Duitsland komt dat
doordat de vergrijzing daar verder
gevorderd is. In Nederland valt het
hoogtepunt van de vergrijzingsgolf
in 2040. De zorgkosten zullen hier
door de komende jaren nog verder
stijgen'', aldus Meerding.
Daar staat tegenover dat we in
Nederland met 385 euro een relatief
laag verplicht eigen risico hebben.
België kent bijvoorbeeld een systeem
Kosten van de
gezondheidszorg
Volgens de OESO
zijn de zorgkosten
per persoon hier
relatief hoog
van de zorgpremie is inkomens
afhankelijk. De inhoud van het
basispakket wordt bovendien door
de politiek bepaald. Het idee is ener
zijds dat ons zorgstelsel solidair en
toegankelijk is: niemand valt buiten
de boot. En anderzijds dat concur
rentie de kwaliteit hoog en de kosten
laag houdt.
Welvaartspeil
Maar pakt dat in praktijk ook zo uit?
De OESO (Organisatie voor Econo
mische Samenwerking en Ontwik
keling) vergelijkt ieder jaar de
gezondheidszorg in 35 industrie
landen. Uit dat onderzoek blijkt dat
de zorgkosten per hoofd van de
bevolking bij ons relatief hoog zijn.
van 'remgeld' waarbij de patiënt
iedere keer een bepaald deel van de
behandeling moet ophoesten. Daar
zit wel een maximum aan, maar dat
kan - afhankelijk van het gezinsinko
men - oplopen tot 1910,16 euro per
jaar (2019). Ook zijn medicijnen in
België duurder dan hier.
Kwaliteit
Niet alleen de kosten, maar ook de
kwaliteit van de zorg bepalen of een
zorgstelsel goed is. ,,Als je de kwali
teit van de zorg en de levensver
wachting van Nederlanders neemt,
dan scoren we op de meeste indicato
ren gemiddeld. De politiek gelooft
graag dat we tot de top behoren, maar
in werkelijkheid behoort Nederland
eerder tot de middenmoot als je kijkt
naar landen met gelijke welvaart'', al
dus Meerding. De levensverwachting
bij mannen is hoger dan in de meeste
andere landen, terwijl vrouwen
relatief minder oud worden. Verder
sterven in Nederland relatief meer
mensen aan kanker en relatief min
der aan bepaalde hart- en vaatziek
ten, zo bleek vorig jaar uit een inter
nationale vergelijking van het RIVM
en het ministerie van VWS (Volks
gezondheid, Welzijn en Sport).
Op toegankelijkheid
scoort Nederland
bovengemiddeld
DINSDAG 10 DECEMBER 2019 GO
Zorgen in
het buitenland
Door Irene van den Berg Fotografie Getty Images
Per hoofd van de bevolking,
omgerekend naar dollars en
aangepast op koopkracht.
Verplichte bijdrage
Eigen bijdrage
Plek van Nederland
op de OESO-ranglijst
gezondheidsuitgaven
per hoofd van de
bevolking in 2018.
10.000
8000
6000
4000
xi to
tO G)
X x
X X
X O)
X X
co co
cm co
co
co S3
O)
CD X O
x x co
CM CV
CM CM
o co
co co S! to n
CM CM CM CM CO x xf
w CM CM a 1
2000
X CM
f° <3 CO CM
CM CM CM CO
BRON: OESO
België
Correspondent
Mark van Assen
Als je het aan minister
Maggie De Block
vraagt, hebben de
Belgen niks te klagen:
„Onze gezondheidszorg
is van goede kwaliteit en
we hebben een gene
reus systeem van ver
zekeringen." Ze baseert
zich hierbij op de Euro
pese gezondheidsindex
van de Zweedse denk
tank Health Consumer
Powerhouse. Die verge
lijkt de zorgstelsels in
35 Europese landen.
De Belgen stegen dit
jaar van plek 8 naar plek
5, met Zwitserland,
Nederland, Noorwegen
en Denemarken voor
zich. En inderdaad: de
behandelingen in België
blijken snel en goed, de
kindervaccinatiegraad
is hoog en de zorg is
betaalbaar. Iedereen is
verplicht verzekerd via
het ziekenfonds.
De kosten van de zorg
worden betaald uit de
sociale bijdragen van
werkgevers en werkne
mers. Het eigen risico
(hier: de 'maximumfac
tuur') is inkomens
afhankelijk. En dat gaat
heel precies. Wie bij
voorbeeld een netto be
lastbaar gezinsinkomen
heeft tussen de
29.214,94 en 39.426
euro heeft een
maximumfactuur van
1061,20 euro. Een min
punt zijn de lange wacht
lijsten in de mentale
zorg; ook is de infor
matieverstrekking aan
de patiënt niet altijd even
goed.
Tekort
Zorg is over het alge
meen prima geregeld
in België. Toch doet zich
één typerend probleem
voor, met name in het
tweetalige Brussel. Leg
als je die taal matig
beheerst maar eens in
het Frans uit dat je een
vage pijn hebt ergens
in de buurt van je linker
schouder, net onder je
schouderblad. Op een
speciale site kun je
weliswaar een huisarts
zoeken 'die uw taal
spreekt', maar dan kom
je er al snel achter dat
er te weinig Nederlands
talige huisartsen zijn.
Een van de redenen:
sommigen sluiten zich
aan bij de Franstalige
Huisartsenkring, omdat
ze dan minder wacht
diensten hoeven te
draaien.
