Alarmerend aantal slachtoffers in drugslabs door inademing
20
Op winst beluste pillenboeren, onervaren lab-slaven en cowboys die snel
veel geld willen verdienen, maken het werk in een drugslab levensgevaarlijk.
,,Ze zijn nog te beroerd om een koolmonoxidemelder op te hangen.''
'Een foutje is zo gemaakt. Een
lekkende aansluiting en het
lab verandert in een dodelijke
gaskamer vol koolmonoxide'
et een smoes
wordt de politie
midden in de
nacht naar het
Outlet Tuincen
trum in Den Dungen gelokt. Er
zouden autodieven aan het werk
zijn. De agenten vinden geen
spoor van autodiefstal. Wel stui
ten ze op een drugslab. En een
dode.
Het gaat om een 36-jarige man
uit Kerkrade, die aan het kokkerel
len was met chemische grondstof
fen voor xtc. Een explosie werd
hem fataal. ,,Hier is vermoedelijk
iets mis gegaan in het productie
proces'', laat een politiewoord
voerder met gevoel voor understa
tement weten.
Het voorval eind oktober be
wijst maar weer eens dat de dood
altijd mee loert in drugslabs. De
Limburger is zeker al de veer
tiende Nederlandse 'drugskok' die
de laatste vijf jaar tijdens zijn cri
minele werk het leven liet. Ook
vielen er zwaargewonden, door
branden en explosies. Dat maakt
dit vak vrijwel zeker het gevaar
lijkste van het land, zeker als je het
aantal fatale slachtoffers afzet te
gen de geschatte beroepsbevol
king, die enkele honderden crimi
nele laboranten telt.
Sluipmoordenaar
Verreweg de meeste slachtoffers
zijn te betreuren in Noord-Bra
bant, niet toevallig het centrum
van de synthetische drugs in Ne
derland. Wat ook opvalt is dat veel
doden vielen in kleine drugslabs
binnen de bebouwde kom, in
woonhuizen en appartementen.
Nog een macaber detail. De
meeste slachtoffers kwamen niet
om het leven door ontploffingen
als in Den Dungen of vergiftiging
met drugs en chemicaliën, wat ook
voorkomt. Nee, in de meeste ge
vallen was een sluipmoordenaar
de dader: koolmonoxidevergifti
ging, bekend van ondeugdelijke
geisers en kachels.
Werken in een drugslab is geen
pretje. ,,Ook nooit geweest'', zegt
Karel* uit ervaring. ,,Maar hoe ze
tegenwoordig te werk gaan in de
labs, is vragen om ongelukken. Ze
zijn nog te beroerd om een kool-
monoxidemelder op te hangen!''
De Brabantse vijftiger gaf jaren
lang leiding aan xtc- en amfetami
nelabs in Nederland en België. Hij
richtte ze in, zocht ervaren perso
neel uit en leidde mensen op.
Een specialist van de recherche
in Breda verbaast zich eveneens:
,,Koolmonoxidevergiftiging is
doodsoorzaak nummer één. Maar
we moeten het eerste lab nog te
genkomen waar zo'n meldertje
hangt. Kost een paar euro en redt
levens.''
Geïmproviseerd filter
Het bizarre is dat iedereen in de
synthetische drugsbranche het ge
vaar kent. ,,Koolmonoxidegas komt
bijvoorbeeld vrij bij het maken van
amfetamine-olie, wanneer de ba
sisgrondstof BMK wordt opge
warmd met zuren en formamide.
Ze voeren alle dampen daarom af
naar een gaswasser, bijvoorbeeld
een met tape afgedichte plastic ton
met absorberende zeepopossing'',
schetst de politieman de gang van
zaken.
Zo'n geïmproviseerd filter klinkt
niet erg degelijk, maar de criminele
branche kent natuurlijk geen ge
standaardiseerde protocollen, ISO-
certificaten en toezicht door
strenge inspecties. ,,En een foutje
is zo gemaakt'', zegt de expert.
,,Een lekkende aansluiting, een te
vroeg geopend ventiel of een ver
geten poetsdoek in een afvoerbuis
en het lab verandert in een dode
lijke gaskamer vol koolmonoxide."
Karel: ,,We gebruiken wel lichte
maskers uit de verfindustrie, met
koolstoffilters. Want je hangt de
hele dag boven drugsdampen en
wil niet onder invloed raken. Dan
ga je fouten maken. Maar die din
gen zitten niet comfortabel. Na
een half uurtje wil je ze weer af
gooien. Ze helpen bovendien niet
tegen koolmonoxide.''
De Brabander vertrouwt zijn
hele carrière op een andere veilig
heidsvoorziening: overvloedige
ventilatie. ,,We zorgden voor een
tsunami aan frisse lucht. Als we
een lab inrichtten, begonnen we
altijd met de veiligheidsbasis:
twee grote buizen op de grond om
buitenlucht aan te voeren, twee
grote buizen boven de ketels om de
chemische dampen af te zuigen. Je
moet staan werken in de wind, zei
den we altijd. Anders gaat het feest
niet door."
De noodzaak tot optimale lucht
verversing is volgens Karel de
hoofdreden dat in de zomer niet zo
veel labs actief zijn. ,,Als iedereen
buiten is, is de kans groter dat ze je
lab ruiken en ontdekken.'' En pas
sant prikt hij een mythe door, na
melijk dat pillenboeren hun pro-
ductiepiek voor de zomer leggen
om dancefestivals van drugs te
kunnen voorzien. ,,Onzin, je draait
gewoon veiliger bij hondenweer.
Als de hagel lekker tegen de ruit
slaat of bij een halve meter
sneeuw.''
Boerenschuren
De groep van Karel huurde van
wege het strikte ventilatieregime
louter op A-locaties, dat wil zeggen
loodsen en boerenschuren op het
lege platteland, waar vreemde
luchtjes minder opvallen. ,,Niet
goedkoop. Vijftien jaar geleden be
taalden we de boer al 10.000 tot
25.000 euro per maand voor een
werkend lab met douche en slaap
vertrekken en 4.000 euro als we
stillagen.''
Stevige neveninkomsten. Toch
zijn Brabantse boeren volgens
Willem*, ook een ervaren pillen
draaier, steeds minder te porren.
,,Door melk- en mestquota en an
der overheidsgedoe waren som
mige boeren zo kwaad dat ze zei
den: dan verhuur ik toch aan pil-
lenboeren! Die tijd is voorbij. Zal
wel door de strengere straffen en
voorlichtingscampagnes komen."
De twee oude rotten zeggen dat
vooral nieuwkomers veel brokken
maken in de labs. „Cowboys die
het geld noch de contacten hebben
om goede locaties te huren'', zegt
Karel. ,,Ze kruipen in huizen, kel
ders en garages in wijken en slui
ten alles hermetisch af. Ja ja, na
tuurlijk om ontdekking te voorko
men. Maar zo kun je verdorie niet
werken! Dan ga je kapot!''
De vakman windt zich op over
de morbide laksheid en risico's. En
er is nog een gevaar bij gekomen.
,,Om ontdekking door verhoogd
elektriciteitsgebruik te voorko
men, gebruiken ze steeds vaker
gasbranders om de reactievaten te
verwarmen. Dat vreet zuurstof, ze
ker als er geen goede ventilatie is."
Dat onnozele nieuwelingen de
ongeschreven veiligheidsregels aan
hun laars lappen, begrijpen Karel
ZATERDAG 7 DECEMBER 2019 GO
Partypillen draaien,
tot de dood erop volgt
HESSEL DE REE
Twee 48-jarige
mannen kwamen in
2017 om door kool
monoxidevergifti
ging in een drugslab
in Kaatsheuvel. foto
