Bankpas opgestuurd naar fraudeurs: 1 miljoen kwijt
NIEUWS 3
Coalitie kritisch over toeslagenaffaire, maar houdt staatssecretaris in zadel
'Mijn hele leven
is naar de klote'
Staatssecretaris
Menno Snel van
Financiën redt het vege
lijf en mag de
slachtoffers van de
toeslagenaffaire zelf
een oplossing bieden.
Al is de D66'er nog niet
uit de zorgen.
Het gesis en de wegwerpgebaren
vanaf de publieke tribune in de
Tweede Kamer voelen zo beklem
mend aan dat staatssecretaris
Menno Snel van zijn stuk lijkt ge
bracht. ,,Word ik nou uitgelachen",
vraagt hij vertwijfeld. Hij heeft zo
juist gesuggereerd dat mensen die
zich óók slachtoffer voelen van zijn
Belastingdienst zich kunnen mel
den. Waar? ,,Nou, bij de Belasting
Telefoon", had Snel gezegd.
Daar hebben de gedupeerde ou
ders echter helemaal genoeg van. Te
vaak zijn ze in een eindeloze
wachtrij beland, van het kastje naar
de muur gestuurd. ,,We hebben
echt uitgebreide scripts neerge
legd", probeert Snel nog. Hoofd
schuddend gebrom is zijn deel.
Zelden galmde vanuit de kloof
tussen burger en overheid een
schriller hoongelach.
Snel mag uiteindelijk blijven. De
D66'er behoudt de steun van de
regeringspartijen, aangevuld met
GroenLinks en SGP. Zij menen dat
de ouders die door handelen van de
Belastingdienst in grote problemen
zijn gebracht uiteindelijk het beste
af zijn met het aanblijven van een
bewindsman die hard zegt te wer
ken aan een oplossing.
Al is de kritiek uit nota bene
v.y:
regeringskring niet mals. ,,De
staatssecretaris heeft traag gerea
geerd, de actie kwam langzaam op
gang", concludeert Eppo Bruins
van de Christenunie. ,,Maar de ou
ders staan nu voorop. Zij worden
niet geholpen als de staatssecretaris
nu zou opstappen."
Toch zegt een grote minderheid
van de Kamer het vertrouwen op.
SP-Kamerlid Renske Leijten denkt
dat als Snel eerder had doorge
vraagd bij zijn ambtenaren en beter
had uitgezocht wat er aan de hand
was, er eerder een compensatiere
geling was gekomen voor de drie
honderd ouders die nu de dupe zijn
geworden.
Ook zou een oplossing voor nog
eens negenduizend andere geval
len - en misschien zelfs meer - dan
inmiddels dichterbij zijn, denkt
Leijten. Nu moeten zij nog tot zeker
begin januari wachten op uitsluit
sel. Een poging om Snel te laten be
loven dat ieder slachtoffer voor i juli
2020 geholpen moet zijn, wordt
door de staatssecretaris niet inge
willigd. Hij zegt slechts tempo te
maken. „Gênant", vindt Leijten.
Onmenselijk
Haar frustratie wordt gedeeld door
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die
zich als eerste Kamerlid vastbeet in
de toeslagenaffaire en Snel met vra
gen bleef bestoken. Ook hij denkt
dat 'het een paar maanden had ge
scheeld' als Snel documenten
waarom hij had gevraagd eerder
naar de Kamer stuurde.
Veel Kamerleden wijzen naar de
'onmenselijke' aanpak van de Be
lastingdienst. Die behandelde ou
ders bij het geringste foutje als frau
deurs en zette hun kinderopvang-
toeslag helemaal stop en vorderde
die terug. Dat was echter tegen de
wet. De bedragen die terugbetaald
moesten worden, liepen soms op
tot tienduizenden euro's. Wie be
zwaar maakte, moest vaak veel te
lang wachten, terwijl de dwangbe
velen niet stopten en de loonbesla
gen doorgingen. ,,Pijnlijk", meent
Snel. Hij spreekt over burgers die
'door het systeem van de overheid
zijn aangereden en geen kans had
den om zich teweer te stellen'.
Snel spreekt bewust over 'de
overheid'. De politiek is medever
antwoordelijk, beaamt Groen
Links-Kamerlid Bart Snels. ,,Het is
te makkelijk om alleen de Belas
tingdienst de schuld te geven." Dat
de overheid zich 'wantrouwend
opstelt en mensen meteen als po
tentiële fraudeur ziet' komt ergens
vandaan.
Ook de commissie onder leiding
van Piet Hein Donner stelde vast
dat de strenge fraudeaanpak niet
uit de lucht komt vallen. ,,We moe
ten echt in de spiegel kijken",
meent Snels.
Veel Kamerleden hebben moeite
met die conclusie. Zij hebben nooit
van de fiscus gevraagd om de wet te
overtreden.
Gedrocht
Eensgezinder zijn ze over de aan
pak van het toeslagenstelsel - ooit
bedacht door het CDA. ,,Dit sys
teem is ziek, dit gedrocht moet
weg", meent Eppo Bruins. Een
grote Kamermeerderheid wil on
derzoek naar alternatieven. Het is
ook de staatssecretaris uit het hart
gegrepen, al blijft dat een opdracht
voor bij de volgende kabinetsfor
matie.
En dan zit het erop. Kamervoor
zitter Khadija Arib bedankt de
tientallen gedupeerde ouders die
de hele dag het debat hebben ge
volgd en zelfs lunchten met Ka
merleden. ,,Het was emotioneel",
zegt Arib. En de mensen, die al die
jaren zijn aangezien als fraudeurs
en door de overheid met wantrou
wen werden bejegend, beantwoor
den de voorzitter met applaus.
De man kreeg een sms'je van zijn
'bank'. Zijn pas was verlopen, zo
luidde het bericht. Hij kon een
nieuwe krijgen, maar dan moest hij
wel zijn gegevens invullen en zijn
oude pas opsturen. De man voldeed
aan dat verzoek. En ontdekte de
volgende dag dat zijn rekening ge
plunderd was. ,,Hij werd wakker,
checkte zijn bankrekening en trok
meteen aan de bel", zegt een
woordvoerder van het OM. ,,De ac
tie viel samen met zijn persoonlijke
situatie. Zijn pas was echt aan ver
vanging toe'', vertelt persofficier
Gerben Wilbrink aan Dagblad van
het Noorden. ,,In goed vertrouwen
stuurde hij zijn pasje op.''
Een woordvoerder van de Betaal-
vereniging Nederland spreekt van
'een heel bijzondere zaak': ,,Zo'n
groot bedrag ben ik niet eerder te
gengekomen sinds ik voor de ver
eniging werk, nu zo'n acht jaar."
Of het slachtoffer zijn geld terug
krijgt, hangt af van de specifieke
omstandigheden. In principe is het
je eigen verantwoordelijkheid om
nooit j e bankpas en/of pincode af te
geven, maar banken kennen wel
coulanceregelingen, meldt een
woordvoerder. ,,Ook bij een gesto
len pas komt het voor dat een bank
wel vergoedt, dus ze zullen heel
precies naar dit geval moeten
kijken."
Geldezels
Om het bedrag van 1 miljoen van de
man in Noord-Nederland weg te
sluizen, gebruikten de criminelen
136 zogenoemde geldezels. Die stel
len hun rekening ter beschikking
voor frauduleuze transacties in ruil
voor een vergoeding. In dit geval
streken zij elk zo'n 3000 tot 4000
euro op.
De zaak is gisteren naar buiten
gebracht op het moment dat Euro-
pol jaarcijfers publiceerde over deze
vorm van criminaliteit. Het OM
Noord-Nederland coördineerde dit
jaar een Europese actie tegen deze
digitale oplichting. Er werden 7520
verdachte transacties gevonden,
waardoor 12,9 miljoen euro onder
schept kon worden voordat het bij
criminelen terechtkwam. Het OM
Noord-Nederland zegt dat er in Eu
ropa dit jaar al meer dan 80 miljoen
euro is gestolen met hulp van
geldezels.
Politie begint een
campagne tegen
digitaal leegroven
van bankrekening
Daarom hebben politie, justitie en
ruim driehonderd banken in 31 lan
den de handen ineengeslagen. Gis
teren begon de campagne: Don't be
a mule. Oftewel: wees geen geld-
ezel.
Met het project Emma (European
Money Mules Association) willen
politie, justitie en banken mensen
alert maken voor de gevaren: de
ezels maken deel uit een crimineel
netwerk, ook al zijn ze zelf niet bij
de oplichting betrokken.
De pakkans is groot. Sporen lei
den altijd naar de rekeninghouder.
Die wacht straf en wordt door de
bank in de ban gedaan. Dit betekent
dat hij jarenlang geen lening kan
krijgen of een rekening mag
openen.
donderdag 5 december 2019
GO
Snel mag door, ondanks
hoongelach van slachtoffers
Laurens Kok
Den Haag
DEN HAAG De problemen
met de kinderopvangtoeslag
kregen in de Tweede Kamer
een nieuw gezicht: Roger. De
man kon zich tijdens het
debat niet inhouden op de tri
bune. „Mijn hele leven is naar
de klote,'' riep hij. Volgens
Roger vecht hij al jaren tegen
het grote onrecht dat hem is
aangedaan. Staatssecretaris
Menno Snel sprak de man tij
dens een pauze aan (foto). Hij
toonde begrip voor de woede.
Kijk op de site bij
/video voor beelden
van de boze Roger
Een man uit het noorden van Ne
derland is begin september
slachtoffer geworden van een
grote 'phishingzaak': cybercrimi
nelen plukten in één nacht tijd
maar liefst 1 miljoen euro van
zijn bankrekening.
Chris Klomp
Groningen
