EUWS 11
Greta Thunberg kwam gisteren na een soms
helse zeiltocht van drie weken over de oceaan in
Lissabon aan. Ze voelde zich even onwennig op het
vasteland, maar gaat met frisse moed naar Madrid.
Ze is zestien jaar, geen grote popster,
wereldberoemde actrice of modieuze
instagrammer. Toch staan vanaf ze
ven uur 's morgens, nog in het don
ker, tientallen tv-camera's en journa
listen op haar te wachten op een ha
venkade, de Doca de Santo Amaro, in
Lissabon. Niemand wil te laat zijn. In
de uren die volgen - het zeilschip
heeft wat vertraging door tegenwind
in de monding van de Taag - melden
zich ook honderden anderen, vooral
activisten en bewonderaars.
Alle regeringsleiders én haar leef
tijd en gebrek aan glamour ten spijt,
Greta Thunberg is de meest ver
wachte gast op de klimaattop in Ma
drid. ,,Greta's stem is onze stem",
zingt het publiek op de kade als La
Vagabonde, de catamaran van een
jong Australisch stel, om 12.40 uur
eindelijk aanlegt, met Thunberg
zwaaiend op de boeg.
Anika Agebjörn kijkt verwonderd
én bewonderend om zich heen. Ze
komt net als Greta uit Zweden en had
haar oma kunnen zijn. In haar hand
een bord met een tekening van het
'klimaatmeisje' en de woorden Act
now. Handel nu. ,,Wat Greta in een
jaar heeft bereikt, is onge
looflijk. Ik heb de laatste
vijftien jaar voor de
milieubeweging in
Zweden gewerkt,
maar niemand in
ons land die naar
ons luisterde. Naar
Greta luistert in
middels de hele we
reld. Zij was de juiste
persoon die net nodig
was, een boos, jong
meisje."
Dat bedoelt Agebjörn niet nega
tief, al is dat 'angry' het meest ge
bruikte verwijt van de critici van de
jonge Zweedse. Niet op de kade in
Lissabon, waar de verwarmende zon
zich uit de brede Taag omhoog trekt,
een jongen het boek van de familie
Thunberg (Ons huis staat in brand)
leest en spandoeken en borden aan
dacht vragen voor verschillende pro
blemen: de ontbossing van de Ama
zone, de stijging van de zeespiegel,
een nieuw vliegveld bij Lissabon en
die vermaledijde CO2, het koolstofdi
oxide dat voor de opwarming van de
aarde zorgt.
Op de kade van Santo Amaro komt
dat alles samen. Op grote hoogte
raast het verkeer continu over de my
thische hangbrug - 145.000 voertui
gen per dag - en net iets verder in de
lucht daalt om de zoveel minuten
een vliegtuig richting de landings
baan. Over de Taag vaart een groot
cruiseschip Lissabon binnen.
Overpeinzen
,,Ik ga niet tegen anderen zeggen hoe
zij zich moeten verplaatsen. Het zou
absurd zijn te stellen dat jullie ook in
zo'n zeiljacht de oceaan oversteken.
Daar heb ik alleen maar een bood
schap mee willen overbrengen. Er
zijn altijd duurzame alternatieven
voorhanden om te reizen'', vertelt
Greta Thunberg als ze van de catama
ran is gestapt die drie weken haar
huis was. Ze deelde een kleine cabine
met haar vader. ,,Het heeft me goed
gedaan, een tijd volledig ge
ïsoleerd zijn van de we
reld. Ik kon eindelijk
een beetje overpein
zen wat er allemaal
gebeurd is en waar
mee ik bezig ben.''
Daarnaast hoorde
ze veel luisterboe-
ken en leerde ze
haar reisgenoten
yahtzee spelen.
Thunberg was in au
gustus al uit Europa naar de
Verenigde Staten gevaren om daar
vandaan over land naar de klimaattop
in Chili te reizen. Toen die, door de
onlusten daar, werd verplaatst naar
Madrid vroeg Thunberg om een lift
per zeilboot terug naar Europa.
Op 13 november kon ze mee op La
Vagabonde van de zeilvloggers Riley
Whitelum en Elayna Carausu en hun
zoontje Lenny, die overmorgen één
jaar wordt.
De jonge zeezeilster Nikki Hender
son (26) hielp de boot mee overvaren
in een stormachtige herfst. ,,Vóór de
reis erkende ik niet echt dat er een se
rieus klimaatprobleem is. Ik voelde
me een beetje geïntimideerd door al
het negativisme. Maar na drie weken
met Greta op de boot voel ik minder
angst en juist veel meer hoop'', zegt
Henderson. Eerder, in de afgelopen
acht jaar, was het Thunberg ook al
gelukt haar ouders te overtuigen van
de klimaatcrisis.
En sinds ze in augustus vorig jaar
met haar schoolstaking begon voor
het klimaat, die tot de wereldwijde
campagne Friday for Future leidde
(een vrijdagstaking op school, voor
een betere toekomst), is haar missie
de rest van de wereld te overtuigen.
De politici vooral, de regeringsleiders
die ook op de top in Madrid zijn. ,,Ik
wil hen zeggen dat ze niet naar mij
moeten luisteren, maar naar de we
tenschappers.''
Greta zegt de woorden op een klein
podium in de jachthaven, voor een
leger van camera's en honderden be
langstellenden. Soms hapert ze een
beetje. ,,Ik heb drie weken onder een
rots geleefd, deze ontvangst is over
weldigend.'' De kritiek op haar fana
tieke strijd wimpelt ze weg. ,,Als de
mensen je zo bekritiseren, is dat het
bewijs dat je impact hebt.''
Bedankt
Het publiek klapt en juicht, ook de
burgemeester van Lissabon. Een
jonge Portugese bedankt Thunberg
voor haar inspiratie. De komende da
gen zal de Zweedse in Lissabon bij
komen van de zeereis en haar optre
dens in Madrid plannen, te beginnen
met de demonstratie van vrijdag.
Naar Madrid zal ze vrijwel zeker met
de trein reizen, of anders in een elek
trische auto.
woensdag 4 december 2019
GO
En dan zingt de hele
kade in Lissabon:
Greta, Greta...
Edwin Winkels
Lissabon
Aan de einder bij
Lissabon nadert de
catamaran met aan
boord 's werelds be
kendste klimaatvoor
vechter. FOTO REUTERS
Nog maar net van
de boot af spreekt
Greta Thunberg op de
kade haar aanhan
gers en tientallen
journalisten toe die
aan haar lippen han
gen. foto getty images
Kijk op de site
bij /video
hoe Greta met
haar catamaran
in Lissabon
arriveert.
Op de voorplecht zwaait Greta
Thunberg naar de volgepakte kade
in de monding van de Taag, waar
medestanders haar welkom heten.
FOTO'S AP