Als er vragen komen over Sinterklaas
Kinderen spelen graag in fantasiewerelden. Het
sinterklaasfeest hoort daar ook bij. Hoe vertel je je kind
dat Sinterklaas niet bestaat? We vragen het Willem Koops,
hoogleraar ontwikkelingspsychologie en pedagogiek.
Kinderen
kunnen
verdrietig
zijn, dat
is niet erg
„Wanneer het kind zelf begint te
twijfelen. Als dat gebeurt, is het
belangrijk dat ouders die twijfel niet
gaan tegenspreken, want dat is
controleerbaar liegen. Dan loop je het
risico dat kinderen achteraf teleur
gesteld zijn. Tegelijkertijd hoeft de
twijfel niet meteen te worden beves
tigd. Het best is om de vraag terug te
kaatsen. Stel, het kind vraagt: 'Hoe
kan het paard nou over het dak
lopen?' Dan kun je als ouder vragen:
'Hoe denk je zelf dat dat kan?' Als
de vragen zich opstapelen, kun je
natuurlijk op een gegeven moment
wel het verhaal bevestigen."
„Vanaf het vijfde levensjaar is een
kind in staat de fantasiewereld van
de werkelijkheid scheiden. Maar het
ligt genuanceerder. Ik ken een lerares
die voor een klas met jonge kinderen
staat. Als experiment heeft ze zich
een keer voor de klas omgekleed als
Piet. De kinderen zagen haar het
pietenpak aan doen en de pruik op
zetten. Toen ze helemaal verkleed
was begonnen sommige kinderen te
huilen van schrik, omdat ze écht een
piet daar zagen staan. Jonge kinderen
kunnen nog niet altijd terugredene
ren naar de begintoestand."
,,Niet te ver voor het sinterklaasfeest
en anders niet te lang daarna. In de
zomer is een raar moment, dan is het
kind er waarschijnlijk totaal niet mee
bezig. Als het bijvoorbeeld dit jaar na
5 december begint te twijfelen, dan
kun je als ouder volgend jaar novem
ber eens kijken hoe groot die twijfels
dan nog zijn en of het kind er echt
aan toe is. Als dat zo is, kun je het de
waarheid vertellen en meteen bij het
spel betrekken. Daarom is vlak voor
Sinterklaas, zo rond november, het
beste moment.''
„Kinderen kunnen verdrietig zijn,
omdat ze een fantasiewereld moeten
opgeven. Dat is helemaal niet erg.
Betrek het kind vervolgens bij het
spel, daardoor kan het meehelpen de
fantasiewereld voor anderen in leven
te houden. Laat ze meehelpen met
gedichten schrijven voor jongere
broertjes of zusjes, of koop samen
met hen cadeautjes voor een jonger
neefje of nichtje. Als ouders er zelf
geen drama van maken, zullen kin
deren ook niet lang verdrietig zijn.''
,,Dat heeft te maken met het vertrou
wen in de ouders. Ik vind de reactie
van kinderen op het sinterklaasver
haal exemplarisch voor de opvoe
ding. Als een kind onveilig is ge
hecht, zoekt het voortdurend beves
tiging van de liefde van de ouders.
Voor die kinderen kan het ontrafelen
van het sinterklaasverhaal meer
emotie opwekken, omdat ze een
groter risico lopen zich bedrogen te
voelen. Voor een kind dat veilig is
gehecht, zal het minder ingrijpend
zijn.''
,,Ja, dat kan omdat kinderen qua bele
vingswereld dan nog dicht bij elkaar
zitten. Als het ene kind de fantasie
wereld van de werkelijkheid kan
scheiden, kan hij toch weer in het
spel opgaan omdat hij het fijn vindt
daar aan toe te geven. Soms vinden
kinderen het zelfs zo leuk, dat ze
bijna weer gaan geloven.''
,,Het is een moment van volwassen
worden. Als iemand later het
moment herinnert als ingrijpend of
misschien wel traumatisch, dan is er
iets niet goed gegaan. Mijn tip voor
ouders is: maak het vooral niet te
groot. Hoewel een fantasiewereld
wegvalt, kan het kind wel meedoen
aan het spel en zo bij de volwassenen
horen. Zo valt er iets weg, maar komt
er iets anders voor in de plaats."
GO ZATERDAG 30 NOVEMBER 2019
'Maak er als
drama van'
ANNELIES BONTJES
Hoe weet je wanneer je kind toe is
aan de waarheid?
Vanaf welke leeftijd kunnen
kinderen het sinterklaasspel
begrijpen?
Moet je de waarheid vertellen vlak
voordat Sinterklaas komt, na af
loop of bijvoorbeeld in de zomer?
Hoe voorkom je dat een kind
verdrietig wordt als je het vertelt?
Waarom reageert het ene kind
heftiger dan het andere kind?
Kun je van je kind verwachten dat
het het geheim houdt voor leef
tijdsgenoten?
Sommigen onthouden het levens
lang, het moment dat ze te horen
krijgen dat hij niet bestaat. Is dat
een teken dat het een behoorlijk
ingrijpend moment is?
Hoe kan
het toch dat
Sinterklaas in
elke stad tege
lijk kan zijn?
FOTO'S ARCHIEF
