Herinneringen aan een Indisch verleden
3
Het Indische verleden is nog tastbaar, ook na meer dan
een halve eeuw in Nederland. Morgen wordt in Vlissingen
een Indische Salon gehouden waar die voorbije tijd tot
leven wordt gewekt. Tilly Knuppel-Heuvelink en Ellen
Usmany verzorgen in deze krant een voorproefje en
vertellen over hun verleden.
Tilly Knuppel-Heuvelink met een foto van haar moeder.
JAN VAN DAMME
Nederlandsch-Indië,
Batavia, het Konink
lijk Nederlands-In
disch Leger (KNIL),
'Suka dan duka' -
vreugde en verdriet - daarvoor
moeten we al ver terug in de tijd.
Herinneringen vervagen. Wie de
vlucht uit het in 1949 onafhanke
lijk geworden Indonesië mee
maakte, raakt op leeftijd of is
overleden. Tweede en derde gene
raties in Nederland moeten het
doen met overgeleverde herinne
ringen. En attributen. Want in de
hutkoffers en legerkisten werden
als het enigszins kon dierbare sie
raden, foto's en snuisterijen mee
genomen.
Rond die attributen, de tastbare
herinneringen, draait de Indische
Salon die morgen in Vlissingen
wordt gehouden. Plaats van han
deling is het Molukse restaurant
Havendorp in de Vlissingse stati
onsrestauratie, vanaf 13.30 uur. De
vorig jaar november geopende
eetgelegenheid van Dicky Watti-
mena is genoemd naar de na-oor-
logse 'noodwijk' Havendorp bij
Vlissingen. Daar kwamen vele
Molukkers terecht.
Een 'poesaka' is een Indisch erf
stuk. Simone Berger (1966) hoopt
dat Zeeuwen met een Indische en
Molukse achtergrond met een
poesaka naar de Indische Salon
komen. Dat kan een foto zijn,
maar ook een sigarenkistje, een
vijzel, een camera, een viool, een
wajangpop. En nog veel meer. Si-
mone heeft samen met fotograaf
Armando Ello een boek vol met
Indische herinneringen samenge
steld: De lange reis van de poesaka.
Daarin worden naar Nederland
uitgeweken Indiërs en Molukkers
en hun kinderen geportretteerd.
Simone is ook de drijvende kracht
achter de Indische Salons die
sinds 2014 door het hele land wor
den georganiseerd. De Salon,
morgen in Vlissingen, is de eerste
in Zeeland.
Beleven en voelen
Het beleven en voelen van ge
deelde geschiedenis en herinne
ringen, daar gaat het om. Hoe je
gedwongen werd van het één op
het andere moment je geboorte
grond te verlaten en na circa vier
weken op een schip 12.000 kilo
meter verderop terecht te komen
in een totaal onbekend, koud en
niet bijster gastvrij land. Uit de
lijst van Simone Bergers 'Salon-
gasten' benaderden we twee
Zeeuwen die morgen met hun
poesaka in restaurant Havendorp
aanschuiven: Tilly Knuppel-Heu
velink (1914) in Vlissingen en El
len Usmany (1964) in
Middelburg.
GO ZATERDAG 30 NOVEMBER 2019
Indië heeft
een plaats in
Nederland
FOTO LEX DE MEESTER
LEES VERDER OP PAGINA 4
