KRAPTE ARBEIDSMARKT
Hoogste aantal vacatures
ooit in gezondheidszorg
8 NIEUWS
Ziekenhuispersoneel, onderwijzers,
agenten: allemaal voeren ze actie om niet
alleen meer salaris, maar vooral ook om meer
collega's. Die collega's zijn er echter niet.
Merendeel eet
gewoon vlees
Mexicanen
dagen Walmart
Netanyahu
aangeklaagd
Zorg
Minder werkdruk. Er
gaat geen protestma
nifestatie voorbij zon
der dat dit door dui
zenden boze leraren of
verplegers wordt gescandeerd. En
ook agenten dreigen met acties als er
niet snel iets gebeurt aan de onderbe
zetting waardoor ze zich nu 'over de
kop werken'.
Maar de overheidsdienaren zijn
niet de enigen die schreeuwen om
meer collega's. In september nog pu
bliceerde uitkeringsinstantie UWV
een enorme waslijst met beroepen
waarin een personeelstekort is. Met
selaars, machine-installateurs, bevei
ligers, hoveniers, horecapersoneel,
het tekort is overal.
,,Sterker nog, de krapte valt bij de
overheid relatief nog mee'', zegt Peter
Hein van Mulligen, hoofdeconoom
bij het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek (CBS). ,,Bij de overheid zijn er
25 vacatures op elke 1000 werkne
mers. Gemiddeld ligt dat getal in Ne
derland op 33. Al die extra mensen
die ze er bij willen hebben in bijvoor
beeld de zorg en het onderwijs, zul
len dus niet zo snel uit andere secto
ren komen. Overal wordt nu aan
mensen getrokken.''
De problemen op de arbeidsmarkt
komen niet uit de lucht vallen. Al
sinds de jaren 90 van de vorige eeuw
verschijnen rapporten over het drei
gende personeelstekort door de ver
grijzing. En de pensioneringsgolf is
eigenlijk pas net begonnen: pas in
2040 ligt die op zijn hoogtepunt.
Enorme vraag
Daar komt nu bij dat door de groei
ende economie er een enorme vraag
is naar arbeidskrachten. Maar dat be
tekent niet dat het probleem straks
als vanzelf weer oplost als het econo
misch minder gaat, zegt Ton Wiltha-
gen, hoogleraar arbeidsmarkt aan de
Universiteit Tilburg. ,,Want tegen
over de groeiende groep AOW'ers
staan steeds minder mensen die al
het werk nog kunnen doen.''
Al met al noemt hij de huidige si
tuatie 'maatschappelijk ontwrich
tend'. ,,Als vitale functies niet meer
worden vervuld, hebben we met zijn
allen écht een groot probleem. Nie
mand wil een jaar wachten op een
knieoperatie. Niemand wil dat leer
lingen naar huis worden gestuurd.''
Het is niet dat opeenvolgende kabi
netten het niet zagen aankomen. De
AOW-leeftijd werd opgetrokken.
Burgers worden geacht meer zelf te
doen, zoals langer zorgen voor hun
hulpbehoevende partner voordat je
recht krijgt op thuiszorg. Bij onge
wijzigd beleid moet door de vergrij-
Metselaars, machine
installateurs, beveiligers,
hoveniers, horecapersoneel,
het tekort is overal
studenten af. Pabo's kregen steeds
minder aanmeldingen. Daardoor
werd het voorspelde lerarentekort al
leen maar groter. En in de thuiszorg
werden tijdens de economische crisis
duizenden mensen ontslagen, terwijl
iedereen wist dat er meer handen aan
het bed nodig zijn. Wilthagen: ,,We
zijn in Nederland niet goed in ver
vooruit kijken. We denken vaak dat
het probleem vanzelf wel oplost. Dat
geldt ook voor de bouw. Tijdens de
crisis vlogen bouwvakkers er massaal
uit, terwijl iedereen wist dat er veel
huizen gebouwd moesten worden.''
Somber
De hoogleraar is somber over een op
lossing. De krapte maakt de proble
men in vooral de zorg en het onder
wijs elke dag groter. ,,Nu al haakt 16
procent van de mensen in de zorg
binnen een jaar af. Ze gaan iets an
ders doen, omdat de werkdruk te
hoog is. Als de politiek mensen in die
beroepsgroepen niet snel meer per
spectief biedt, kiezen jongeren ge
woon een andere studie.''
Ook Van Mulligen heeft geen vro
lijke boodschap. Het wordt lastig die
zo vurig gewenste extra collega's te
vinden. Er staan nog wel zo'n
900.000 mensen aan de kant. Ze heb
ben een uitkering of zitten thuis als
huisvrouw. ,,Maar vaak hebben ze
niet de goede opleiding of hebben al
zó lang niet meer gewerkt, dat ze niet
makkelijk inzetbaar zijn.''
zing in 2040 één op de vier Nederlan
ders in de zorg werken, rekende het
toenmalige kabinet-Balkenende al
voor. Nuwerkt dat één op zeven in de
zorg.
Dit kabinet probeert werknemers
te verleiden meer uren te gaan wer
ken (Nederland is kampioen deeltijd
werk). En bedrijven en werknemers
worden gestimuleerd om te investe
ren in omscholing. Zo is er nu nog
veel vraag naar chauffeurs en verko
pers, maar op middellange termijn
niet meer. Zij zouden zich kunnen
omscholen naar beroepen waar vraag
naar blijft: ict'er of onderwijzer.
Zelf is de overheid ook deels schul
dig aan het probleem. Timing is nooit
de sterkste kant geweest van de poli
tiek. Zo werden jongeren tien jaar ge
leden verlekkerd om voor een lera
renopleiding te kiezen om het drei
gende lerarentekort op te vangen.
Toen zij niet direct aan de slag kon
den, schrok dat nieuwe lichtingen
vrijdag 22 november 2019
GO
DEN HAAG Bijna zes op de
tien Nederlanders be
schouwen zichzelf als
vleeseter. Een net zo grote
groep zegt zich bewust te
zijn van de klimaatimpact
van vleesconsumptie en
denkt dat minder vlees
eten de norm wordt. Bijna
de helft is het eens met de
stelling dat 'elke dag vlees
eten niet meer van deze
tijd is'. Dit staat in de
Vegamonitor, een onder
zoek in opdracht van Na-
tuur&Milieu. Van de onder
vraagden is 2 procent ve
getariër. Eenzelfde per
centage eet geen vlees,
maar wel vis.
Die extra collega's,
MEXICO-STAD De Mexi
caanse regering zegt tien
Mexicanen te helpen bij
rechtszaken die zij aan
spannen tegen Walmart
naar aanleiding van een
schietpartij in augustus in
een winkel in El Paso, aan
de Amerikaans-Mexi
caanse grens in Texas. Pa
trick Wood Crusius (21)
schoot 22 mensen dood,
onder wie acht Mexicanen.
Het doel van de aanklach
ten is om het bedrijf ver
antwoordelijk te stellen
voor het achterwege laten
van noodzakelijke maatre
gelen om zijn klanten tegen
de aanval te beschermen.
JERUZALEM De Israëli
sche minister-president
Benjamin Netanyahu is
gisteren officieel aange
klaagd wegens corruptie.
Dat heeft de Israëlische
procureur-generaal
bekendgemaakt.
Netanyahu wordt aange
klaagd wegens fraude,
corruptie, omkoping en
bedrog. Aanklager Avichai
Mandelblit wilde de aan
klacht formaliseren voordat
een derde verkiezing dit
jaar wordt aangekondigd.
De premier weerspreekt
alle aantijgingen. Zolang
Netanyahu premier van Is
raël is, kan hij niet worden
veroordeeld. Momenteel is
hij demissionair premier, in
afwachting van een nieuwe
regering.
Hans van Soest
In de zorg zijn nu ruim
39.000 vacatures. Nooit eer
der waren er zo veel, weet
Peter Hein van Mulligen,
hoofdeconoom van het Cen
traal Bureau voor de Statis
tiek (CBS).
Marcia Nieuwenhuis
In een jaar tijd is het aantal va
catures in de zorg volgens Van
Mulligen met ruim 18 procent
gestegen. Dat is ver boven de
gemiddelde stijging van 10 pro
cent van het aantal vacatures.
,,Met ruim zesduizend vacatu
res erbij is de stijging in de
zorgsector het grootst van alle
bedrijfstakken'', licht Van Mulli-
gen toe. ,,De relatieve stijging is
bij een paar andere sectoren
groter, maar dat zijn veel klei
nere sectoren. Verhuur is bij
voorbeeld goed voor een toe
name van 37 procent, maar dat
zijn maar 700 vacatures erbij.
Alle andere grote stijgers heb
ben samen veel minder vacatu
res dan zorg in z'n eentje.''
Alleen al in de ziekenhuizen zijn
er momenteel ruim achtdui
zend vacatures. Dat is
een ruime verdubbeling in vijf
jaar tijd, bleek onlangs uit een
analyse onder 78 ziekenhuizen
uitgevoerd door Intrakoop. Dit
is een corporatie die honder
den zorginstellingen door het
hele land helpt bij het inkopen
van bijvoorbeeld eten, software
en medicijnen.
Het aantal moeilijk vervulbare
vacatures, waarbij het drie
maanden of langer duurt om
een kandidaat te vinden, steeg
afgelopen jaar zelfs met 39
procent. Het is voor de werk
gevers vooral lastig om specia
listische verpleegkundigen te
vinden, zoals bijvoorbeeld OK-
verpleegkundigen. Vaak wordt
het probleem opgelost door de
inhuur van dure flexwerkers en
veel kunst- en vliegwerk van de
roostermaker.
