Graf van opa Kip is weer te vinden
n.
4
Zeeuwse bibliotheken verliezen vooral volwassen leden
a
fr?
De afname komt vooral doordat
volwassenen afhaken. Het aantal
jeugdleden is redelijk stabiel.
Daardoor wordt het aandeel van
de kinderen en jongeren wel
steeds groter. Inmiddels is 6 van
de 10 leden onder de 18 jaar.
Dat blijkt uit onderzoek van het
Centraal Bureau voor de Statistiek
en de Koninklijke Bibliotheek. Zij
brengen jaarlijks de ontwikkeling
van de openbare bibliotheken in
kaart. Landelijk nam het aantal le
den met 69.000 af, naar ruim 3,6
miljoen.
De drie Zeeuwse bibliotheekor
ganisaties kregen er 10.000 leden
bij, maar zagen er meer dan 11.000
vertrekken. Ruim 80 procent van
de opzeggers bestaat uit volwasse
nen.
Ontlezing
Het aantal uitleningen daalt har
der dan het aantal leden. Landelijk
werden vorig jaar 63 miljoen (pa
pieren) boeken geleend. Dat zijn
er 4 miljoen minder dan in 2017. In
Zeeland ging het in 2018 om 1,54
miljoen uitleningen, bijna 90.000
minder dan het jaar ervoor.
De ontwikkelingen zijn voor de
bibliotheken op zich niet echt zor
gelijk, zegt Rudi Crombeen, direc
teur van Bibliotheek Zeeuws-
Vlaanderen. ,,Wat ik wel zorgelijk
vind, is de algemene ontwikkeling
die erachter zit. Ook wij zien dat
er per klant minder wordt gelezen.
Dat heeft te maken met het feit dat
we vaker op de tablet zitten, meer
op onze telefoon kijken en andere
vormen van vrijetijdsbesteding
hebben gekregen. Die ontlezing
bij volwassenen is voor ons wel
een aandachtspunt. Ik zou zeggen:
lees eens een keer een boek, dan
ben je even uit die elektronische
wereld."
De bibliotheek investeert veel
tijd en energie om kinderen aan
het lezen te krijgen en hun woor-
denschat te verbeteren. ,,Het grote
publiek ziet daar niet zoveel van,
maar op de scholen gebeurt mo-
Ik zou zeggen: lees
eens een keer een
boek, dan ben je even
uit die elektronische
wereld
menteel des te meer. Het gaat om
heel effectieve en waardevolle
programma's, die de kinderen de
rest van hun leven meenemen."
Crombeen wijst er ook op dat er
weliswaar minder boeken worden
geleend, maar dat het bezoek van
de bibliotheek eerder toe- dan af
neemt. ,,Dat komt doordat we heel
veel alternatieve programma's
aanbieden, zoals laaggeletterdheid
bij volwassenen en internetcur-
sussen voor beginners. Dat zijn in
de regel volbezette bijeenkom
sten, die we wekelijks draaien. Ik
ben blij om te zien dat dat werkt."
E-books spelen nog een be
scheiden rol bij de Zeeuwse bibli
otheken. Vorig jaar waren er in to
taal bijna 96.000 'uitleningen'.
Een kleine 11.000 mensen hadden
eind 2018 een account aange
maakt.
Precies 61 jaar na zijn overlijden
kreeg het graf van opa Kip daarmee
weer een naam. Het had ooit wel
een naambordje, maar nadat dat
omviel is het nooit vervangen. Wat
overbleef, was gras op de begraaf
plaats van Dreischor.
Regelmatig kreeg de dorpsraad
de vraag waar opa Kip, die eigenlijk
Jan heette, begraven lag. „Daarom
hebben we besloten dat te verande
ren", legt Kor van de Werve van de
dorpsraad uit.
Opa Kip, die het grootste deel van
zijn leven in hetzelfde huisje in het
dorp woonde, werd 107 jaar en 241
dagen. Bij zijn overlijden was hij de
oudste mannelijke inwoner van
Nederland. Groot was dan ook de
belangstelling op zijn begrafenis,
eind november 1958. ,,In dit uitzon
derlijke geval werd de kerkklok ge
luid", schreef het Zeeuws Dagblad
een dag later in zijn uitgave.
Klokgelui klonk er gisteren ook
zo tegen vieren, net vóór de onthul
ling van de grafsteen. De anekdotes
van opa Kip, verteld door Van de
Werve, zorgden stuk voor stuk voor
een lach op het gezicht bij de tien
tallen aanwezigen. Zoals die keer
dat Kip aan de toenmalige burge
meester Vermeulen uitlegde hoe de
Spaanse burgeroorlog ontstaan
was. 'De Spaanse koning en z'n
zeune werden in Barrekelona dood
geschoten'!
Fiets
In zijn jonge jaren was Kip veel op
Zuid-Beveland te vinden om vlas te
plukken. Het was daar dat hij voor
het eerste van z'n leven een zaaima-
chine, fiets (van de zoon van de
klompenmaker in Ovezande) en
trein zag: ,,Te voet liep ik met mijn
Vï,*.-
kameraden naar Kapelle om een
ritje naar Goes te kunnen maken",
vertelde hij aan een verslaggever in
1951, aan de vooravond van zijn
honderdste verjaardag.
In de jaren na zijn honderdste
werd op iedere verjaardag een feest
gevierd in Dreischor. Alleen van
wege de Ramp ging dat in 1953 niet
door. Kip, als evacué opgenomen in
Dordrecht, kreeg wel van de burge
meester daar een taart met 102
kaarsjes, zei Van der Werve. ,,Bur-
gemeester Vermeulen vroeg hoe hij
dat ervaren had. 'Goed', zei opa, 'ze
liepen allemaal met me weg. Leuke
zustertjes ook!' Hij knipoogde naar
de burgemeester en viel bijna van
z'n stoel van het lachen. Dat Kip
kras was, bleek toen hij ook nog
meereisde naar Amsterdam om
daar het gemeentebestuur te be
danken voor hun hulp na de
Ramp", vertelde Van de Werve.
,,Een reisje dat bijna niet doorging
omdat zijn dochter ziek was. Kips
commentaar: 'Die jongelui hebben
ook altijd wat!'
Toch was opa Kip niet de enige
eeuweling op Dreister, verhaalde
Van de Werve. ,,Ik kan daarbij
Kaatje Tuijn noemen, die 104 werd
en leefde van 1794 tot 1898. Maar
ook Adrie van Bloois en zeer recent
nog Jaap Syswerda werden honderd
jaar of ouder."
vrijdag 22 november 2019
GO
Biebs lenen minder boeken uit
Steeds minder Zeeuwen zijn lid
van een bibliotheek. Het aantal
lidmaatschappen daalde vorig
jaar met bijna 1200 naar 95.459.
Rolf Bosboom
Vlissingen
- Rudi Crombeen, directeur
Bibliotheek Zeeuws-Vlaanderen
Opa Kip, de oudste en misschien
wel de beroemdste inwoner van
Dreischor, had jaren een ano
niem graf, omdat een naam
bordje ontbrak. Met de onthul
ling van een nieuwe grafsteen is
daar gisteren verandering in ge
komen.
Michiel Bouwman
Dreischor
v 7.
- - r-:V
- --v'
- ti - l -
-r ï'-'fi-
O',
1V5 S&tiffr-v&t- --
-;r- - -■
Cor van der Werve, Wim Schot, Ad Verseput, Jacqueline Verburg
en Martin Timmermans (vlnr) onthullen het graf van opa Kip.
FOTO MARIEKE MANDEMAKER
Opa Kip, geflankeerd door links dokter Braber en rechts burge
meester Vermeulen, wordt in 1955 doorgelicht tijdens het bevol
kingsonderzoek. FOTO GEMEENTEARCHIEF SCHOUWEN-DUIVELAND
