II
Feestelijk ingericht pand Lange
Zelke is rustpunt voor Sinterklaas
7
VAN DE GRUITER 100 JAAR
Zeilmakerij Van
de Gruiter is een
begrip in
Vlissingen. Maar
bij de honderdste
verjaardag is het
veel meer dan een
zeilmakerij. Dat is
morgen te zien bij
de open dag aan de
Edisonweg.
Het bedrijf in haken en
ogen, touwen en
staalkabels, zeilen en
jassen maakt zowel de
zeilen voor de bootjes
van de scouting als de reling en de
tuidraden voor Amels superjach-
ten. En levert veters voor de werk
schoen maar ook de tuigage voor
een vierkant getuigd schip.
Het begon toen het werk op zee
de Arnemuidse garnalenvisser
Cornelis van de Gruiter te zwaar
werd en hij zeilen ging maken. Na
het sluiten van het Sloe volgde hij
de vloot naar Veere en vandaar,
toen het Veerse Gat werd gedicht,
naar Vlissingen. Toen de vissers
vloot werd gemotoriseerd, werkte
Van de Gruiter ook voor jachten
en maakte hij zonwering en ten
ten.
Zuidwesters
Zoon Klaas en kleinzoon Kees
bleven het economisch tij volgen
en bedienden de groeiende visse
rij en de opkomende industrie in
het Sloe. De netten, touwen en
tuigage groeiden mee met de
steeds grotere vissers- en vracht
schepen, de 'hef en hijs', zowel le-
vering als keuring, werd steeds be
langrijker, de watersport was in
opkomst en de zeildoeken zuid
westers voor de vissers leidden tot
een werkkledingafdeling. In de
bouwsector ontdekten architec
ten, boten- en bruggenbouwers de
toepassing van staalkabels en re
lingen als sterk stijlelement.
Die veelzijdigheid kwam het be
drijf te pas in lastige tijden bij de
crisis en de sanering van de visse-
rijvloot. Eigenaar Hans de Koning
liep er als vijftienjarige al rond op
zaterdagen en in vakanties. ,,Lood-
De stoere materialen
en de visserij, ik vond
dat heel mooi
sen schoonmaken, touwwerk en
staaldraden opdraaien. Toen ik een
rijbewijs had deed ik bezorgingen
in het Sloe en bij de visserij. De
sfeer van het bedrijf, de stoere ma
terialen, de scheepvaart en de vis
serij, ik vond dat heel mooi."
Even verderop aan de Edison-
weg haalde De Koning intussen
zijn mts en hts, waarna hij in de
technische verkoop ging voor
Denso Automotives, eerst in
Weesp, daarna in België.
,,In België blijven is nooit het
idee geweest. Toen de kinderen de
schoolleeftijd kregen hoorde ik dat
Kees van de Gruiter opvolging
zocht. Toen heb ik gebeld." Binnen
een half jaar na dat telefoontje in
september 2004 droeg Van de
Gruiter het bedrijf over aan De
Koning. ,,Ik vind het wel een aar
dig idee dat ik hier ook de dakgo
ten nog leeggehaald heb."
Het bedrijf telde toen 9 werkne
mers, nu zijn dat er 18 die multina
tionals maar ook zzp'ers en parti
culieren bedienen. Nieuwe disci
plines zoals technisch ontwerpen
zijn in huis gehaald om maatwerk
oplossingen te bieden. De Koning:
,,De handel verschuift steeds. We
hebben de opkomst van het puls-
vissen gevolgd en nu weer de te
rugkeer naar de 'ouderwetse'
sleepkor. Ik ben benieuwd hoe de
komende jaren de vistechniek
ontwikkelt en of er ander vistuig
komt. We denken met partners in
de sector mee: hoe kan het brand
stofverbruik naar beneden. De
vraag is of genoeg bedrijven over
blijven die voldoende in de vis
verdienen om te innoveren."
Scheepstras
De technieken, materialen en toe
passingen veranderen, maar veel
van het werk van Van de Gruiter
stoelt als vanouds op ambacht. Zo
als voor scheepstrossen. Met name
door de lus. ,,Een twaalfstrengs
tros maken is niet te automatise
ren. We hebben geprobeerd om
het niet allemaal op spierkracht
aan te laten komen. Maar het is het
gevoel van de beweging in je
priem en het touw en het staal
draad bij het splitsen. Je moet het
echt in handen hebben. Het mate
riaal komt niet allemaal hetzelfde
uit de fabriek. De ene vlechting is
net wat strakker dan de andere."
Open dag
Dat en meer is te bekijken tijdens
de open dag, morgen van 14.00 tot
20.00 uur. Er is een route die langs
diverse demonstraties voert, van
120 tons trekbank en touwwerk tot
op de zeilmakerszolder. En in de
winkel is de klassieke schipperspet
nog altijd te koop.
december kinderen op. De vijftien
scholieren hebben een aantal acti
viteiten bedacht om kinderen te
vermaken. Zo kan jong en oud zich
vermaken met een spelletje blik-
gooien, kleuren en tekeningen ma
ken.
Op initiatief van leerling Bram
(15, Serooskerke) kunnen deelne
mers een prijsje winnen bij het
blikken omgooien. ,,Bij dertig pun
ten of meer een chocoladelolly, bij
een lagere score een handje peper
noten", onthult hij. Voor de zeker
heid vroeg hij eerst aan docent Ger-
rit Broers of hij prijzen mocht uit
reiken. ,,Dat is aan jou Bram, jij
moet het evenement organiseren.
Als jij denkt dat bezoekers van het
Sinterklaashuis het waarderen dat
ze iets kunnen winnen, moet je het
regelen."
Het zelfstandig bedenken, op po
ten zetten en draaiend houden van
een evenement is een opdracht die
leerlingen Dienstverlening Pro
ducten moeten vervullen voor hun
examen. Eigen initiatief als dat van
Bram wordt dus gewaardeerd, be
vestigt Broers. Ook door Sinterklaas
en zwarte pieten natuurlijk. Het
huis aan de Lange Zelke is voor hen
ook een warme rustplek tussen alle
bedrijvigheid door.
Het Sinterklaashuis is op woens
dagen van 14.30 tot 17.00 uur en op
zaterdagen van 12.00 tot 17.00 uur
geopend.
Leerlingen Dienstverlening Pro
ducten van de Christelijke Scholen
gemeenschap Walcheren richtten
het huis aan de Lange Zelke, nor
maal in gebruik als kantoor van de
Vlissingse Ondernemers Centrale,
gistermiddag in. Zij vangen de ko
mende woensdagen en zaterdagen,
met hulp van zwarte pieten, tot 4
donderdag 21 november 2019
Van zeilen en jassen tot staalkabels
Claudia Sondervan
Vlissingen
Van links naar rechts: Pim
Meulmeester, Hans de Koning,
en Erik Meulmeester bij split-
werk voor touwen voor de sche
pen van Rijkswaterstaat.
FOTO RUBEN OREEL
-Hans de Koning
Bram Visser, Kevin Koopman en Raphael van der Bovenkamp en
bezoeker Timen Broers (van links naar rechts) vermaken zich in het
Sinterklaashuis. foto ruben oreel
Voor het derde jaar op rij heeft
Sinterklaas een tijdelijk huis in
Vlissingen. De goedheiligman
zal de zaterdagen 23 en 30 no
vember te bezoeken zijn in een
pand aan Lange Zelke.
René Hoonhorst
Vlissingen
