President Oekraïne
kan beloften nog
niet waarmaken
Hoekstra liet
steken vallen
bij KLM-deal
Hoed van Hitler voor
50.000 euro geveild
10 NIEUWS
Lachen vergaat voormalig komiek Zelensky
Met driekwart van de stemmen
vaagde Volodymyr Zelensky zijn
tegenstrever oud-president Petro
Porosjenko op 21 april dit jaar com
pleet weg. Twee maanden later won
zijn gloednieuwe partij 'Dienaren
van het volk' een absolute meerder
heid in de Verchovna Rada, de Oe
kraïense Tweede Kamer. Daarmee
kan de president al zijn plannen
door het parlement loodsen.
Zelensky, een gevierd komiek,
wachtte de zware taak de beroerde
economische situatie van het land
te verbeteren. ,,Er waren veel belof
ten, maar weinig heeft hij ervan
waargemaakt", stelt Jevgen Magda,
directeur van het Centrum voor so
ciale relaties in Kiev.
,,De regering heeft de belasting
druk grotendeels bij kleine en mid
delgrote ondernemingen gelegd en
de oligarchen met rust gelaten. Zo
als voorheen'', verzucht Magda. ,,De
tarieven voor huisvesting en ge
meentelijke diensten stegen, maar
de beloofde loonsverhoging kwam
er niet.''
De Oekraïense politicoloog Vol-
odymyr Fesenko vraagt zich af of
Zelensky zijn doelstellingen kan
halen. ,,Hijheeft zijn ministers
ploeg, de meest liberale in Oekraïne
ooit, voor ambitieuze maar uiterst
moeilijke taken gesteld: onder meer
een economische groei van 40 pro
cent in de komende vijf jaar, priva
tisering van grote staatsbedrijven
en het aantrekken van 50 miljard
aan buitenlandse investeringen.''
Daarnaast ziet de policoloog een
specifieke zwakte bij de president:
hij communiceert niet voldoende
met het volk en zelfs met zijn eigen
fractie in het parlement. ,,Het jonge
kabinet wil liberale hervormingen,
maar het grootste deel van de ge
wone Oekraïners staat daar kritisch
tegenover.''
De belangrijkste prioriteit voor
Zelensky is het stoppen van de oor
log in Oost-Oekraïne, de Donbass.
Daar vecht het leger tegen de afval-
Tarieven voor
huisvesting stegen,
de beloofde hogere
lonen kwamen er niet
lige 'volksrepublieken' Donetsk en
Loehansk, die worden gesteund
door het Russische leger.
Om vrede te creëren moeten het
Oekraïense leger en de rebellen al
lereerst hun troepen terugtrekken
op drie punten langs de bestands
lijn. Overal in Oekraïne gingen
mensen de straat op tegen deze
'overgave' aan Rusland. Radicale
Oekraïense gevechtsgroepen vre
zen dat de rebellen en Rusland mis
bruik van de situatie zullen maken.
Fesenko zegt echter dat geen enkele
regering ter wereld zijn radicale
groepen volledig onder controle
heeft. Zelensky moet daarom hun
invloed op de Oekraïense politiek
en de militaire situatie in de Don
bass zien te beperken. ,,Porosjenko
loste dit probleem geleidelijk op in
vijfjaar. Zelensky zal ongeveer het
zelfde handelen.''
Landbouwgrond
Minstens zo lastig kreeg Zelensky
het met zijn plannen de verkoop
van landbouwgrond toe te staan.
Ook hier werd de president gecon
fronteerd met onvrede onder het
volk. De president beloofde een re
ferendum. Maar vorige week nam
de Rada het wetsvoorstel al aan.
Zonder volksraadpleging.
Fesenko zegt dat Zelensky de
grondverkoop om meerdere rede
nen wil. Zijn kabinet, economisch
adviseurs en het Internationaal
Monetaire Fonds (de grootste
schuldeiser van Oekraïne), zijn
voor. ,,Daarnaast hoopt Zelensky
met landhervorming investeringen
in de Oekraïense economie aan te
trekken en de ontwikkeling ervan
te versnellen.''
Uit onderzoek blijkt dat ongeveer
de helft van de bevolking tegen de
landhervormingen is. Zo'n 50 pro
cent vreest volgens Fesenko uitver
koop aan het buitenland en grote
bedrijven. De politicoloog ver
wacht concessies van Zelensky: ,,Er
zullen sterke beperkingen komen
op de verkoop van grond aan één
partij. Ook krijgen de boeren zachte
leningen voor de aankoop van
grond die ze nu huren.''
Dat blijkt uit een vertrouwelijke
parlementaire notitie die in han
den is van deze krant. In het stuk,
dat op 12 maart van dit jaar werd
opgesteld door de griffier van de
commissie Financiën, worden
harde noten gekraakt over het
handelen van Hoekstra. Die ver
raste eind februari door voor bijna
750 miljoen euro een belang van
14 procent in Air France-KLM te
kopen.
De minister ging op meerdere
punten regelrecht in tegen de ma
nier waarop het kabinet de Kamer
daarover hoort te informeren. Uit
de notitie blijkt dat de spelregels,
vastgelegd in het Reglement van
Orde, niet werden nageleefd.
Zo nodigde Hoekstra een door
hemzelf geselecteerd groepje Ka
merleden uit op zijn ministerie,
terwijl hij de voorzitter van de
commissie Financiën had moeten
vragen om een besloten vergade
ring bijeen te roepen. Die bijeen
komst had bovendien in de Kamer
moeten plaatsvinden, in aanwe
zigheid van de griffier, om zo
doende de 'staatsrechtelijke infor
matiepositie van de Kamer' te
waarborgen. De griffier mocht
van Hoekstra niet aanwezig zijn.
Van het besloten overleg zou de
griffier vervolgens notulen heb
ben kunnen opstellen om ze
daarna achter 'slot en grendel' te
bewaren.
Maar er ging meer mis. De
Kamerleden die werden opge
trommeld om naar Financiën te
komen, moesten een geheimhou
dingsverklaring tekenen en hun
mobiele telefoon inleveren. Deze
maatregelen hadden 'achterwege
kunnen blijven', omdat Kamerle
den al verplicht zijn om informa
tie die zij in beslotenheid verkrij
gen geheim te houden.
De CDA-bewindsman heeft al
tijd beweerd dat hij juridisch ad
vies heeft ingewonnen over de
manier waarop hij de Kamer
moest informeren. In het debat
over de aankoop stelde hij dat zijn
optreden in lijn was met een pro
tocol dat was aanbevolen door de
parlementaire enquêtecommissie
financieel stelsel. Die commissie
suggereerde naar aanleiding van
de heimelijke nationalisatie van
ABN Amro een set van werkaf
spraken.
Volgens VVD-Kamerlid Roald
van der Linde zit de Kamer
'klem'. ,,Ik denk echt dat minister
Het probleem is de
koersgevoeligheid,
maar wij kunnen ons
werk niet doen
Hoekstra naar eer en geweten
heeft gehandeld, maar zoals het is
gegaan is niet ideaal voor ons. Hij
zit met het probleem van de
koersgevoeligheid, maar vervol
gens kunnen wij ons werk niet
doen. Dat is verschrikkelijk on
handig. We moeten echt op zoek
naar een fatsoenlijke oplossing
voor de toekomst.''
PvdA'er Henk Nijboer oordeelt
harder. ,,Wij zijn de volksverte
genwoordiging. Hij mag pas geld
uitgeven als wij dat goed vinden.''
Zo gingen ook
meerdere kle
dingstukken,
zoals een jurkje
van Hitlers part
ner Eva Braun,
onder de hamer.
Een speciale uit
gave van Hitlers
boek Mein Kampf
bracht 130.000 euro op. Het
boek was van de leider van de
Luftwaffe, Hermann Göring,
en de kaft was van zilver. Ver
der werden ook nog bezittin
gen van andere nazileiders als
Heinrich Himmler en Rudolf
Hess geveild. Er was veel kri
tiek op de veiling. ,,De misda
den van de nazi's wor
den zo kleiner ge
i maakt", zei de an-
tisemitismebe-
strijdervan de
Duitse overheid
Felix Klein. ,,Ze
doen alsof ze
handelen in nor
male historische
kunstobjecten, maar er
is een risico dat dit cultobjec-
ten voor extreemrechts wor
den."
donderdag 21 november 2019
GO
De tot president gekozen komiek Volodymyr Zelensky is een halfjaar aan de macht. foto getty images
Na zijn klinkende overwinning
afgelopen voorjaar, zit de
nieuwe Oekraïense president
Volodymyr Zelensky precies een
halfjaar later in zwaar weer. Ex
perts hebben kritiek, maar steu
nen Zelensky ook.
Joost Bosman
Moskou/Kiev
- Jevgen Magda, directeur
Bij de aankoop van aandelen
Air France-KLM heeft minister
van Financiën Wopke Hoekstra
de wettelijke informatiepositie
van de Tweede Kamer ge
schonden. Hoewel de CDA-
minister volhoudt dat hij 'echt
zorgvuldig' heeft gehandeld,
stapelde hij fout op fout.
Laurens Kok
Den Haag
-Roald van der Linde, VVD
MÜNCHEN Een hoed van
Adolf Hitler is gisteren voor
50.000 euro geveild in de
Duitse stad München. De
veiling van nazivoorwerpen
bracht honderdduizenden
euro's op.
