Werknemers
Tata Steel boos
op ceo Adam
ECONOMIE 19
LOON IN DE
CATERING IS TOE
AAN VERBETERING
jaren met 20 procent gedaald
een richtlijn van het Europees Par
lement moet het minimumloon
60 procent van dat mediane inko
men zijn.
Een wettelijke verhoging van het
minimumloon kent ook tegenstan
ders. Zo zijn er ook economen die
denken dat een hoger loon tot min
der banen leidt: het loon mag dan
in theorie hoger zijn, zonder werk
ben je dan juist slechter af.
Ugural is niet onder de indruk
van het argument. ,,Uit onderzoe
ken in de Verenigde Staten, het Ver
enigd Koninkrijk en Duitsland
blijkt dat er nauwelijks tot geen ne
gatief effect is op het aantal banen
als het minimumloon wordt ver
hoogd." Ugural wijst ook op Neder
land. ,,Toen hier de grens van het
minimumjeugdloon werd verlaagd
van 23 naar 21 jaar heeft dat ook geen
banen gekost.''
In snelgroeiende sectoren als
handel, distributie en horeca wer
ken momenteel al veel mensen op
het minimumloon. Dat aantal
wordt dus nog groter als de loon
grens wordt opgetrokken.
11 miljard
De kosten voor de verhoging zijn
volgens Ugural te overzien. De
overheid is weliswaar 11 miljard
euro meer kwijt aan lonen en uit
keringen, maar krijgt ook een
kleine 7 miljard meer binnen aan
belastingen. Per saldo resteert een
kostenpost van 4 miljard euro. ,,Dat
is te overzien. Als ze bedrijven als
Shell hun eerlijke deel aan belastin
gen laten betalen is dat gat gedicht'',
meent Ugural.
De FNV'er benadrukt dat het niet
alleen een economisch verhaal is.
„Armoede zorgt voor stress. In Ne
derland zou niemand in armoede
moeten opgroeien.''
Bas Jacobs, hoogleraar economie
aan de Erasmus Universiteit, deed
eerder onderzoek naar het mini
mumloon. Hij zoekt het liever in
koopkrachtverbetering dan in een
loonsverhoging. ,,Wil je het netto
inkomen van mensen met het wet
telijk minimumloon verhogen?'',
zegt Jacobs, ,,dan kun je beter een
gerichte lastenverlichting geven
dan het minimumloon verhogen.''
Jacobs wijst op een negatief effect
van een minimumloonverhoging.
,,Een nadeel kan zijn dat je de men
sen die j e wilt helpen juist werkloos
maakt.'' Arbeid wordt dan immers
duurder en dan zullen werkgevers
minder mensen in dienst willen
nemen. Per saldo betaalt de werk
nemer aan de onderkant dan het
gelag in de vorm van meer werk
loosheid.
Een belastingverlaging leidt niet
tot meer werkloosheid. ,,De loon
kosten stijgen niet, maar de werk
nemer houdt een hoger netto-inko
men over'', aldus Jacobs.
Rekening
Dat klinkt mooi, meer geld in het
handje en geen hogere kosten, maar
zo simpel is het niet. ,,Er is geen gra
tis geld'', zegt Jacobs. ,,De rekening
van het minimumloon wordt be
taald door andere werknemers, de
klanten en de aandeelhouders.''
Er zijn meer arme
werkenden, een op
de negen kinderen
groeit op in armoede
De kosten voor een hoger mini
mumloon kan de werkgever com
penseren door beter betaalde werk
nemers minder loonsverhoging te
geven, hij kan de prijzen voor de
klant verhogen, of minder winst
uitkeren aan de aandeelhouders.
Bij een lastenverlichting voor
werknemers loopt die rekening via
de overheid. De lastenverlichting,
zal moeten worden betaald door
bijvoorbeeld de btw te verhogen -
de klant betaalt - of de inkomsten
belasting te verhogen - de werkne
mer betaalt - of de winstbelasting
te verhogen - de aandeelhouder be
taalt.
Jacobs vindt een hoger mini
mumloon overigens niet per defi
nitie verkeerd. Maar het minimum
loon kan ook bedoeld zijn om uit
buiting door bedrijven te voorko
men. De inkomensgroei van werk
nemers stagneert al jaren. ,,De
marktmacht van bedrijven kan zijn
toegenomen door meer monopo
lievorming. Een minimumloon be
schermt werknemers tegen bedrij
ven met te veel macht.''
,,Als het om prestaties gaat, was
IJmuiden een referentiepunt in Eu
ropa'', liet de Duitse ceo zich zater
dag ontvallen in Het Financieele
Dagblad. ,,We zijn die positie
kwijt.'' Waarom IJmuiden niet lan
ger toonaangevend is als staalpro
ducent wilde hij niet zeggen. Daar
zou hij te zijner tijd wel op terugko
men in de ondernemingsraad.
Frits van Wieringen, voorzitter
van de centrale ondernemingsraad
(cor) van Tata Steel, vindt de uit
spraken van Adam onbegrijpelijk.
,,Het geeft geen pas als de ceo gaat
afgeven op een onderdeel van het
bedrijf', zegt de voorzitter. ,,Dat is
hier bijzonder slecht gevallen.''
Het Nederlandse personeel van
Tata Steel Europe houdt vol dat de
fabriek in IJmuiden zelfs in moei
lijke tijden altijd een gunstige uit
zondering is gebleven. ,,De kern
van het probleem is dat de top in
India zegt dat Tata Steel Europe zijn
eigen broek moet ophouden. In Ne
derland kan dat. In het Engeland
niet'', zegt Van Wieringen.
In het Verenigd Koninkrijk ver
keert Tata Steel al langer in zwaar
weer. ,,Dan is het zaak dat we door
investeringen de verliezen terug
dringen'', zegt Van Wieringen. ,,In
plaats daarvan gaan ze alleen maar
meer banen schrappen. Dat is een
fundamenteel verschil van opvat
ting. Het is kortetermijndenken.''
Topman Adam zei dit weekend
dat hij in de twintig jaar dat hij in
de staalindustrie werkt nog nooit in
zulk zwaar weer heeft gezeten als
nu. De sector worstelt met lage
staalprijzen door de overcapaciteit
op de wereldmarkt. Veel afnemers,
zoals de (Duitse) auto-industrie,
zien hun afzet ook teruglopen.
Daar kwamen de handelsspan
ningen tussen China en de VS nog
bovenop. President Trump re
ageerde op het dumpen van Chi
nees staal met het beschermen van
de Amerikaanse staalindustrie met
hoge importtarieven. Het gevolg is
dat goedkoop Chinees staal vooral
op de Europese markt terechtkomt.
Door het besparingsprogramma
wil Adam begin 2021 weer boven
Jan zijn.
Teleurgesteld
ben we alleen gehoord dat het plan
op 1 april klaar moet zijn. Tot die
tijd zit iedereen in onzekerheid.''
FNV Metaal herhaalt dat het geen
gedwongen ontslagen accepteert.
De bonden beroepen zich op een
'werkgelegenheidspact' dat Tata
Steel Nederland in 2016 zou hebben
gesloten. Daarin is afgesproken dat
bezuinigingen tot 2021 moeten
worden opgevangen via natuurlijk
verloop.
Bij Tata Steel Europe werken zo'n
21.000 mensen, van wie ongeveer
de helft in Nederland. Ongeveer
9000 mensen werken bij de vroe
gere Hoogovens in IJmuiden. Tata
Steel heeft ook vestigingen in
Maastricht, Oosterhout, Nieuwe-
gein en Moerdijk.
woensdag 20 november 2019
GO
-Cihan Ugural, FNV
Dat honderden, zo niet duizen
den werknemers volgend voor
jaar weleens werkloos zouden
kunnen zijn, was gisteren niet
eens hét gesprek van de dag bij
Tata Steel in IJmuiden. Het per
soneel maakte zich vooral druk
over de uitspraken van topman
Henrik Adam.
Economieredactie
IJmuiden
Tata Steel dient in zijn ogen dan wel
zo'n drieduizend banen in Europa
te schrappen. 1500 of 1600 banen
zouden voor rekening komen van
'IJmuiden', het vroegere Hoog
ovens. De vakbonden hebben te
leurgesteld gereageerd op de plan
nen. ,,Wij hadden verwacht dat nu
wel duidelijk zou zijn hoe Tata de
bezuinigingen wil doorvoeren'',
zegt bestuurder Aad in 't Veld van
FNV Metaal, 'maar eigenlijk heb
Staalindustrie
worstelt met
handelsoorlog en
overcapaciteit
A Het minimumloon be
draagt minder dan een tientje
per uur. Verschillende secto
ren voerden al actie. fotos anp
onqewenste bëïïlers.
■LêttoM mttfssr. setoff
ALS JE kIND-
-HCT.CONTACT^ji
VERBREEKT